به گزارش روابط عمومی خانه صنعت، معدن و تجارت و به نقل از خبرنگار گروه صنعت خبرگزاری صداوسیما؛ آمار‌های بخش صنعت در سال ۱۴۰۱ غالباً افزایشی بوده است، در بهار رشد ۵.۱ دهم درصدی، در تابستان رشد ۸.۷ دهم درصدی و در پاییز رشد ۱۱.۶ دهم درصدی را در بخش صنعت شاهد بودیم اما صنعت کشور در چه وضعی توانسته این آمار و ارقام و این رشد را به دست بیاورد؟ تامین مواد اولیه، سرمایه در گردش، قیمت گذاری دستوری و نوسانات نرخ ارز از جمله مواردی بود که تولید و صنعت کشور را به هر حال با مسائلی مواجه کرد. برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت برای حل این مشکلات و راهکارهای استمرار رشد صنعت در سال ۱۴۰۲ چیست؟
مجری(آقای اصلانخانی) در خصوص عملکرد صنعت کشور در سال ۱۴۰۱، مسائل موجود و راهکارهای تحقق رشد تولید در سال جدید با توجه به شعار سال “مهار تورم، رشد تولید” با آقایان محمدمهدی برادران معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت، محمود ضرابی عضو هیئت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران و خانم فائزه نوروزبیگی خبرنگار گروه صنعت خبرگزاری صداوسیما گفتگو کردیم.
مجری: آقای برادران وضعیت تولید چگونه بوده؟ شاید الان برای بینندگانی که برنامه ما را می بینند این سوال پیش بیایید که این همه رشد داشتیم چرا وضعیت اینطور بود و چرا قیمت ها بسیار بالا بوده؟
مهمان(محمد مهدی برادران؛ معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت): من در ابتدا توضیحی در خصوص رشد تولید عرض کنم، مقام معظم رهبری ابتدای سال گذشته اشاره کردند که رشد تولید نه تنها یکی از راهکارهای اقتصاد کشور است نه تنها مهمترین راهکار است بلکه فرمودند تنها راه اقتصاد کشور رشد تولید است. در جلسه‌ای هم که در بهمن ماه سال گذشته در خدمت مقام معظم رهبری بودیم در جمع صنعتگران ایشان تاکید فرمودند که باید رشد تولید مستمر و سریع ادامه پیدا کند.
برادران ادامه داد: آماری که الان بیان می‌شود که عمدتا آمار مربوط به مراکز آماری کشور، مرکز آمار، بانک مرکزی و مجموعه‌های زیربط است همه نشانه این است که بعد از سال‌ها که ما در حوزه رشد تولید متوقف بودیم و رشد تولید نزدیک به صفر را در یک بازه زمانی ۱۰ ساله طی کردیم، هم اکنون مثبت است.
آمار‌ها براساس همان فرمول‌های که سال‌های قبل همان تیم‌ها سنجش می‌کردند تهیه شده مثلا ما در تولید ناخالص ملی در سال ۱۴۰۰ این عدد به ۴.۴ دهم رسید و امسال هم پیش بینی می‌شود که آمار مشابه قطعا بالاتر از سال ۱۴۰۱ است.
همینطور که شما اشاره کردید ما آمار ۹ ماهه سال قبل را که الان در اختیار داریم در پاییز رشد ۱۱.۶ دهم درصدی را تجربه کردیم که به نوعی در تاریخ ایران بینظیر و کم نظیر بود. همینطور در سه ماهه سوم سال گذشته ما رکورد اشتغال صنعتی را هم شکستیم و به اشتغال ۸ میلیون و ۳۲۹ هزار نفر رسیدیم، همینطور آمار صادرات و واردات هم تاییدکننده این رشد است. اما همانطور که شما فرمودید همیشه این سوال مطرح است که این رشد تولید خصوصا در یکی دو سال اخیر چرا همزمان به رشد وضعیت اقتصادی در کشور و خصوصا در سبد خانوار منجر نشده است.
بردران افزود: اجازه بفرمایید این را در قالب یک مثال خدمت شما بگویم، به شما خبر می‌دهند که فرزندتان در یک درس نمره بیست گرفته، این خیلی امیدوار کننده است، مثلا در درس صنعت به هدفی که گذاشته شده رسیده است، ما هدفمان برای کل کشور رشد ۸ درصد بوده است، هم سال گذشته و هم سال‌های قبل در طول سند برنامه‌ی بلند مدت مان که برنامه چشم انداز ۱۴۰۴ بوده، برای این که ما بتوانیم به یک وضعیت مطلوب برسیم باید هر سال ۸ درصد رشد داشته باشیم به طبع اگر یک نمره خوب شما در کارنامه ببینید به این معنی نیست که تمام نمرات مطلوب است و به این معنی نیست که معدل مطلوب است به شما خبر می‌دهند که مثلا رشد اقتصادی کشور به عدد بالای ۴ درصد رسیده است در حالیکه ما باید به عدد هشت درصد برسیم، پس معدل ما نمره قبولی هست، اما نمره مثل آن یک عدد نمره صنعت نیست معدل کل ما نمره قبولی است نسبت به این که مثلا باید هشت درصد می‌شدیم امروز ۴/۴ هستیم، مثلا عدد یازده نمره یازده از بیست است.
این را اگر شما وقتی قبول می‌کنید این نمره یازده در معدل را که نگاه می‌کنید در کارنامه می‌بینید که سال قبل اصلا معدل صفر بوده است، سال قبل‌تر آن صفر بوده و سال قبل‌تر آن نمره معدل صفر گرفته و امسال یک نمره ۱۰ گرفته، یک سال نمره یازده و یا دوازده گرفته است، امیدوار کننده است البته نمره‌ی امروز جبران آن مافات سال قبل را نمی‌کند که ما بگوییم قرار بوده ده گام برداریم امسال آن گام را تا حدودی برداشتیم آیا آن ده گام جبران شد؟ این جبران نمی‌شود.
مجری: مصداقی هم به موضوعات نگاه کنیم، شاید برای بینندگان ما هم جالب باشد، خانم فائزه نوروز بیگی خبرنگار میز صنعت خبرگزاری صدا و سیما پشت خط برنامه میز اقتصاد هستند.شما در بخش‌های مختلف صنعت رفت و آمد می‌کنید و گزارش‌هایی را تهیه کردید، مهمترین مشکلاتی که در بخش صنعت وجود دارد و تولید کنندگان به شما منتقل می‌کنند چه مشکلاتی است و چه موضوعاتی را مطرح می‌کنند؟
خانم نوروزبیگی (خبرنگار گروه صنعت خبرگزاری صداوسیما): در بازدید‌هایی که از واحد‌های مختلف داشتیم تولید کنندگان نکات مختلفی را مطرح کردند، ولی اگر بخواهم به صورت مصداقی عرض کنم، یکی از موضوعات مواد اولیه است که قلب تپنده تولید است، سال گذشته تقریبا با هر تولید کننده که صحبت می‌کردیم نگران تامین مواد اولیه تولیدش بود، مثلا تولید کننده‌هایی که قطعات لوازم خانگی تولید می‌کردند و تولیدشان وابسته به مواد پتروشیمی بود خیلی گلایه داشتند که مواد پتروشیمی راکه البته داخلی هم هست نمی‌توانند تامین کنند یا مثلا تامین ورق‌های فولادی سرد که در صنعت لوازم خانگی کاربرد دارد برایشان سخت است و این بخش از تولید را دچار مشکل کرده است.
مجری: آقای برادران این مشکل مواد اولیه مخصوصا موادی که ما در داخل کشور تامین می‌کنیم یکی از مواردی است که خیلی به آن اشاره می‌شود.
برادران: بله وقتی ما دنبال رشد تولید هستیم قطعا باید مقدمات آن را مهیا کنیم، شاید یکی از مهمترین مقدمات این است که ما مواد اولیه در اختیار تولید کننده بگذاریم، چون رشدی که تا الان محقق شده بسیاری از آن سرمایه گذاری جدید است مثلا در همین لوازم خانگی که اشاره شد. ما ۲۷ طرح توسعه جدید داشتیم، ۱۰ تا در حوزه یخچال و فریزر، ۲ طرح در ظرفشویی، ۳ طرح در لباسشویی، یکی در تلویزیون، ۳ طرح در کولرگازی و شش طرح در لوازم خانگی کوچک مثل مایکروویو و مسائل دیگر. این‌ها خطوط جدید مواد اولیه می‌خواهد. ما یک ظرفیت‌های نیمه تعطیل و نیمه فعالی را هم داشتیم که برای آن‌ها هم نیاز بود مواد اولیه تامین شود.
معاون صنایع عمومی وزیر صمت ادامه داد: در مجموع دغدغه تولید کنندگان وارد است یعنی ما قبل از دولت جدید طبق بخشنامه‌ای که شده بود حداکثر سهمیه‌ای که در مواد مثلا پتروشیمی به تولید کنندگان داده می‌شد، ۳۰ درصد بود به این معنی که ما ۷۰ درصد ظرفیت تولید را داریم خودمان سرکوب می‌کنیم ما این را متصل کردیم به آمار تولید، یعنی به میزانی که تولید کننده تولید کند ما بتوانیم موادش را تامین کنیم البته من جا دارد که از زحمات مجموعه‌ی شرکت ملی پتروشیمی ایران در حوزه وزارت نفت که همراهی با صنعت داخلی ما داشتند تشکر کنم، همین روز‌های پایان سال هم مجددا جناب اقای شاه میرزایی ابلاغیه صریحی داشتند که در زمانی که ما نیاز داریم، اجازه صادرات مواد اولیه در کشور نیست و اجازه خام فروشی ندادند و این فرآیند زنجیره تولید را تقویت کردند، در مجموع این نقد مدنظر همه تولید کنندگان مهمترین مسئله ما است.
مجری: آیا ما یک برنامه ریزی راهبردی داریم؟ مثلا ما بگوییم که تا سه سال آینده، چون می‌خواهیم کارخانجات لوازم خانگی مان را افزایش دهیم، طرح توسعه داشته باشیم یا افزایش تولید داشته باشیم نیاز به nرقم مواد پتروشیمی داریم، پس از آن طرف پتروشیمی روی آن مواد سرمایه گذاری کند، آیا این وجود دارد؟
برادران: بله ما این را در چند حوزه دنبال می‌کنیم یکی در سند هر صنعتی، مثلا صنعت لوازم خانگی مدنظر شماست یک سند راهبردی دارد که ما آنجا به عمق تولید توجه کردیم و اینکه این عمق تولید در کجا باید تجلی پیدا کند؟ در کاهش واردات که امسال الان تا حدود زیادی این تحقق پیدا کرده، جدا از این که ما واردات محصولات نهایی را ممنوع کردیم، خود تولید کنندگان هم ضرورت ندیدند که مواد اولیه‌ای راکه در داخل کشور هست خودشان وارد کنند. نزدیک به ۲۰ درصد ما کاهش واردات حتی در حوزه قطعات داشتیم، در مواد اولیه لوازم خانگی، در حوزه‌ی سایر حوزه‌ها هم طرح‌های توسعه‌ی عمودی و افقی شان را باید اجرا کنند به عنوان نمونه الان زنجیره لوازم خانگی ما نزدیک به زنجیره ورق شدند الان در حال آماده سازی طرحی مشترک با مجموعه فولادی جهت سرمایه گذاری هستند تا ورق‌های خاص لوازم خانگی در کشور تولید شود، یا حوزه‌های دیگر که الان ما داریم به این سمت می‌رویم سرمایه گذاری همین امسال به نتیجه رسید، خیلی از رشد‌ها مرهون به نتیجه رسیدن همان سرمایه گذاری هاست که شما الان ملاحظه می‌کنید.در کنار این صنعت همکاران دیگر ما در صنعت پتروشیمی هم سندی را تهیه کردند و تلاش می‌کنند در کنار توجه به صنایع بالادست به صنایع پایین دستی توجه کنند.
مجری: البته هلدینگ خلیج فارس گفتند که می‌خواهد در صنایع پایین دستی سرمایه گذاری کند در صورتی که لازم است در صنایع بالادستی رشد ایجاد کند.
برادران: بله، صنایع بالادستی رشد کنند، اما نیاز‌های صنایع پایین دستی که الان بخش خصوصی مقدماتی مهیا کرده تا بتوانیم از بخشی از ظرفیت‌ها استفاده کنیم، ما کارگروه‌های مشترکی داریم کارگروه تنظیم مثلا در همین حوزه مواد پتروشیمی تنظیم مواد پتروشیمی، کارگروه تنظیم مواد اولیه
مجری: این‌ها به برنامه ختم می‌شود؟
برادران: ما برنامه را که طراحی کردیم عمق تولید را متناسب با آن انجام دادیم و همچنین طرح اقدامات را انجام دادیم، مسئله این است که مثلا همین سال گذشته نوساناتی که در بازار‌های ارزی ایجاد شد در حال تسری پیدا کردن به بازار کالاها، بورس کالا و حوزه‌های دیگر بود که ما تلاش کردیم که توجه‌ها را به این موضوع جلب کنیم که قیمت مواد اولیه در داخل کشور متناسب با سطح اقتصاد جامعه تنظیم شده مثلا هزینه نیروی انسانی، هزینه آب و برق و گاز ثابت بوده، پس نباید ما نسبت به نوسانات بین المللی که اگر کالایی در دنیا گران می‌شود ما هم بخواهیم قیمت آن را دلاریزه کنیم یا قیمت جهانی داشته باشد، تلاش می‌کنیم که مزیت‌های نسبی صنعت را حفظ کنیم البته می‌دانید این کار علیرغم حمایتی که صنعتگران و تولید کنندگان و طرفداران رویکرد اقتصاد مقاومتی در کشور انجام می‌دهند البته مخالفان و دشمنان بیرونی و ممکن است مخالفان درونی هم داشته باشد.
مجری: خانم نوروزبیگی دیگر چه مواردی مطرح می‌شود؟
نوروزبیگی: دغدغه دیگری که تولید کنندگان مطرح می‌کنند نقص اطلاعات است یعنی در واقع تولید کننده نمی‌داند که بر اساس کدام اطلاعات باید تولیدش را پیش ببرد، مثلا در صنعت مبلمان مطرح می‌کنند که پارچه رومبلی نیاز دارند از طرفی تولید کننده داخلی پارچه رومبلی می‌گوید که ما نیاز بازار و نیاز فعالان مبلمان را می‌توانیم تامین کنیم.
مجری: این موضوع پارچه رومبلی را در سال ۱۴۰۱ به آن پرداختیم و خانم نوروزبیگی هم گزارش‌های متنوعی را ارائه دادند.
برادران: ما هم در جریان امر از نظرهای شما استفاده کردیم و برخی از سیاست هایمان را اصلاح کردیم
مجری: این بحث اطلاعات خیلی مهم است. الان تولید کننده مبلمان می‌گوید من پارچه نیاز دارم پارچه داخلی کفاف نمی‌دهد، تولید کننده پارچه می‌گوید من می‌توانم نیاز بازار را برطرف کنم اطلاعاتی وجو ندارد که وزارتخانه برنامه ریزی کند که واردات را ممنوع کند یا نه؟
برادران: استنباط ما این بود که بعد از سال‌ها قدمت در این وزارتخانه بانک‌های اطلاعاتی شکل گرفته باشد، اما نه در این بازار که شما اشاره می‌کنید، در بسیاری از بازار‌ها متاسفانه هم طرح شناسه کالا، هم طرح شناسه رهگیری کالا و هم ایجاد بانک اطلاعاتی دقیق به نوعی ابتر مانده بود، شاید مهمترین کار‌های وزیر محترم صنعت معدن و تجارت در دوره جدید و مجموعه همکاران ما در وزارتخانه تکمیل این بانک‌های اطلاعاتی است، لازمه اش این است که ما اول طبقه بندی کنیم، کالاها را بشناسیم و شناسه کالا بگیریم. فقط در قطعات یدکی خودرو امسال ۵۰۰ میلیون قطعه کد شناسه رهگیری گرفتند این حجم کار یعنی جمع آوری اطلاعات از واحد‌های متعدد و اتصال به شبکه اطلاعاتی، ایجاد زیرساخت، ایجاد شبکه و کار‌های نرم افزاری و تحلیل اطلاعات.
وی ادامه داد: اگر ما پیشینه ده ساله و بیست ساله جمع آوری اطلاعات کافی داشتیم، داریم به این سمت می‌رویم که اگر با مثالی که می‌فرمایید با روش‌های بردبرد، می‌گوییم اگر واقعا تولید کننده‌ای هست که نیاز به پارچه دارد اطلاعات تولیدش را اظهار کند به میزانی که اظهار تولید کرد درصد تولید داخلی مشخص است، درصد نیاز به واردات مشخص است، این را نشستیم حتی با مجلس شورای اسلامی هم در جلسات مطرح کردیم با رویکرد حمایت و تولید داخلی، در هر صورت همیشه هم تکلیف قانونی مان است هم حامی تولید داخلی هستیم، اما یک جا‌هایی که محدودیت باشد یا ایجاد انحصار بشود یا سایر زنجیره دچار چالش شود در تامین کالایش، الزام پیدا می‌کنیم که مواد اولیه را وارد کنیم که آنجا‌ها هم در سطح محدود کنترل شده و بعد همزمان هم سرمایه گذاری دارد صورت می‌گیرد که مطمئن باشیم رشد صنعتی مان به صورت متوازن دارد صورت می‌گیرد.
مجری: به هرحال این موضوع هم رایج است وقتی در داخل کشور حتی وقتی یک شرکت انحصار داشته باشد برای مواد اولیه می‌تواند مشکلاتی را برای بخش‌های دیگر ایجاد کند اینجا وظیفه ذاتی شما است که تنظیمش را انجام بدهید.
مجری: آقای محمود ضرابی عضو هیئت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران، مهمترین مشکلاتی که در صنعت نساجی دارید و با آن در سال ۱۴۰۱ دست به گریبان بودید چه بوده است؟
ضرابی: مهمترین مشکلات مربوط به مواد اولیه، مدیریت و متناسب سازی تعرفه‌های وارداتی، ثبات در قوانین و بخشنامه‌ها بوده و الان یک چالش بزرگی هم که بین نساجی‌ها بوجود آمده و افرادی که نیاز به ماشین آلات دارند معافیت ماشین آلات برداشته شده و این معضلی ایجاد کرده بین تولید کنندگان صنایع نساجی.
مجری: یکی از همین موارد من فکر می‌کنم این فرسودگی ماشین آلات است.
ضرابی: بله
مجری: آقای برادران بحث فرسودگی ماشین آلات است و قانون هم داریم برای نوسازی صنایع، چه کار کردید این معافیت چگونه است
برادران: سال گذشته در ابتدای سال مصوبه‌ای در مجلس شورای اسلامی بود که معافیت واردات ماشین آلات حذف شد. پیگیری‌های زیادی از بدنه‌ی مجموعه دولت و همراهی خوبی در کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی صورت گرفت، همراهی خوبی هم مجموعه‌ی صنایع مختلف داشتند مثل مجموعه صنعت نساجی که جزو صنایعی است که نیاز به بازسازی دارند، معافیت برنگشت همانطوری که اشاره کردند، اما ما موفق شدیم با کاهش تعرفه گمرکی به یک درصد صرفا، تا حدودی جبران کنیم، چون در هر صورت تعرفه ده و به تعرفه ۱۵ رسیده بود ما به صفر نتوانستیم برسانیم در هر صورت مصوبه قانونی بود.
مجری: ما تولید کننده ماشین آلات نساجی در داخل کشور داریم؟
برادران: اگر تولید کنندگانی هستند که در داخل کشور تولید می‌کنند باز هم نیاز دارند که ماشین آلاتی را بیاورند، مثلا آن را به روز آوری کردند یا یک قسمتی‌هایی از آن را تکمیل کردند.
مجری: اگر ما تولید در داخل کشور نداریم چرا واردات را اینقدر سخت می‌کنیم؟
برادران: ما اساسا در وزارت صنعت موافق هر نوع سرمایه گذرای خصوصا در حوزه ماشین آلات هستیم و سال‌ها مشوق‌هایی را تخصیص دادیم و الان هم دنبال می‌کنیم در هر صورت یک مصوبه‌ای بدون پیشنهاد دولت تصویب شده بود، برای این که این بار آن به حداقل برسد به یک درصد کاهش پیدا کرد تا حد زیادی رضایت جامعه صنعتی حاصل شود البته بحث ارزش افزوده در این حوزه هم اکنون اعمال می‌شود آن هم ما به دنبال این هستیم که غیر نقدی شود و یا حذف شود، چون آن هم یک مانعی است در حوزه‌ی واردات ماشین آلات.
مجری: کی اتفاق می‌افتد؟
برادران: تفاهماتی با وزارت اقتصاد داشتیم و امیدوار هستیم در طی روز‌های پیش رو انشاالله این نتیجه بخش باشد و با نظر محترم وزیر اقتصاد این کار صورت گیرد.
مجری: یعنی تا ۲۰ فروردین انشاالله؟
برادران: امیدوار هستم که ما در این حوزه بتوانیم یک اقدام عملی داشته باشیم مکاتباتش صورت گرفته است.
مجری: آقای ضرابی برای سال جدید برنامه‌ای دارید که مشکلاتی داشته باشد و برای اجرای آن چه برنامه‌هایی هست؟
ضرابی: الان بحث تسهیلات بانکی است، مشکلات صنایع نساجی الان کمبود نقدینگی است یعنی سرمایه در گردش، که بانک‌ها کلا جلوی تسهیلات را گرفتند و متاسفانه حتی برای تمدید کردن هم اقدامی نمی‌کنند و واحد‌ها به مشکل خوردند، مشکلاتی مثل رفع تعهد ارزی برای صادر کنندگان پوشاک داریم مخصوصا، تخصیص‌های ارزی را داریم که بعضی بیش از یک ماه طول می‌کشد که وقت را تولید کننده از دست می‌دهد و در مشوق‌های صادراتی ما باید به این نگاه کنیم که بتوانیم زنجیره را طوری حمایت کنیم که به رشد صادرات فکر کنیم تا ایجاد ارزش افزوده کند اینجا می‌توان گفت یکسری موانع باعث می‌شود که صادر کننده مشتاق است، ولی صادرات نمی‌شود که همان بحث رفع تعهد ارزی است که مشکلات زیادی را ایجاد کرده است.
مجری: آقای برادران در خصوص بحث تسهیلات بانکی و سرمایه در گردش بفرمایید؟
برادران: نکاتی که گفتند من شنونده نکاتشان بودم در انجمن صنایع نساجی در روز‌های پایانی سال گذشته و نکات درست است، در هر صورت این رشدی که ما الان در صنعت می‌بینیم با همین مشکلات واقعا یک کار بی نظیری صورت گرفته، آمار‌ها هم الان موید این است، اما تصدیق می‌فرمایید که مثلا هم تسهیلات بانکی به بانک مرکزی و رفع تعهد ارزی هم سایر مسائلی که اشاره فرمودند عمدتا در حوزه‌ی مستقیم کاری ما نیست، اما این وظیفه برای ما هست که به عنوان خدمتگزار جامعه صنعتی کشور پیگیری کنیم تا این اقدامات صورت گرفته، با همراهی مجلس شورای اسلامی، همراهی سایر دستگاه‌های ذیربط، یک رویکرد حمایتی در تولید بوده ما این همه چالش داخلی و چالش‌های نوسانات و موضوعات مختلف داریم، اگر به گونه‌ای باشد که واقعا این در عمل این حمایت صورت بگیرد، شما قطعا همان رشد سریع مستمر آثارش را خواهد گذاشت، من نکاتی که اشاره شد تصدیق می‌کنم، اما نهایتا پیگیری‌هایی هم مستمرا انجام می‌شود مشترکا انجمن صنایع نساجی و انجمن‌های مرتبط، بازو‌های مشورتی ما هستند و ما متناسب با آن موضوعات را دنبال می‌کنیم نشستی هم با دوستان بانک مرکزی اخیرا برگزار کردیم که امیدوار هستم که با کمک بزرگواران تا حد زیادی این مسائل رفع شود.
مجری: یکی از همین موارد من فکر می‌کنم این فرسودگی ماشین آلات است.
ضرابی: بله
مجری: آقای برادران بحث فرسودگی ماشین آلات است و قانون هم داریم برای نوسازی صنایع، چه کار کردید این معافیت چگونه است
برادران: سال گذشته در ابتدای سال مصوبه‌ای در مجلس شورای اسلامی بود که معافیت واردات ماشین آلات حذف شد. پیگیری‌های زیادی از بدنه‌ی مجموعه دولت و همراهی خوبی در کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی صورت گرفت، همراهی خوبی هم مجموعه‌ی صنایع مختلف داشتند مثل مجموعه صنعت نساجی که جزو صنایعی است که نیاز به بازسازی دارند، معافیت برنگشت همانطوری که اشاره کردند، اما ما موفق شدیم با کاهش تعرفه گمرکی به یک درصد صرفا، تا حدودی جبران کنیم، چون در هر صورت تعرفه ده و به تعرفه ۱۵ رسیده بود ما به صفر نتوانستیم برسانیم در هر صورت مصوبه قانونی بود.
مجری: ما تولید کننده ماشین آلات نساجی در داخل کشور داریم؟
برادران: اگر تولید کنندگانی هستند که در داخل کشور تولید می‌کنند باز هم نیاز دارند که ماشین آلاتی را بیاورند، مثلا آن را به روز آوری کردند یا یک قسمتی‌هایی از آن را تکمیل کردند.
مجری: اگر ما تولید در داخل کشور نداریم چرا واردات را اینقدر سخت می‌کنیم؟
برادران: ما اساسا در وزارت صنعت موافق هر نوع سرمایه گذرای خصوصا در حوزه ماشین آلات هستیم و سال‌ها مشوق‌هایی را تخصیص دادیم و الان هم دنبال می‌کنیم در هر صورت یک مصوبه‌ای بدون پیشنهاد دولت تصویب شده بود، برای این که این بار آن به حداقل برسد به یک درصد کاهش پیدا کرد تا حد زیادی رضایت جامعه صنعتی حاصل شود البته بحث ارزش افزوده در این حوزه هم اکنون اعمال می‌شود آن هم ما به دنبال این هستیم که غیر نقدی شود و یا حذف شود، چون آن هم یک مانعی است در حوزه‌ی واردات ماشین آلات.
مجری: کی اتفاق می‌افتد؟
برادران: تفاهماتی با وزارت اقتصاد داشتیم و امیدوار هستیم در طی روز‌های پیش رو انشاالله این نتیجه بخش باشد و با نظر محترم وزیر اقتصاد این کار صورت گیرد.
مجری: یعنی تا ۲۰ فروردین انشاالله؟
برادران: امیدوار هستم که ما در این حوزه بتوانیم یک اقدام عملی داشته باشیم مکاتباتش صورت گرفته است.
مجری: آقای ضرابی برای سال جدید برنامه‌ای دارید که مشکلاتی داشته باشد و برای اجرای آن چه برنامه‌هایی هست؟
ضرابی: الان بحث تسهیلات بانکی است، مشکلات صنایع نساجی الان کمبود نقدینگی است یعنی سرمایه در گردش، که بانک‌ها کلا جلوی تسهیلات را گرفتند و متاسفانه حتی برای تمدید کردن هم اقدامی نمی‌کنند و واحد‌ها به مشکل خوردند، مشکلاتی مثل رفع تعهد ارزی برای صادر کنندگان پوشاک داریم مخصوصا، تخصیص‌های ارزی را داریم که بعضی بیش از یک ماه طول می‌کشد که وقت را تولید کننده از دست می‌دهد و در مشوق‌های صادراتی ما باید به این نگاه کنیم که بتوانیم زنجیره را طوری حمایت کنیم که به رشد صادرات فکر کنیم تا ایجاد ارزش افزوده کند اینجا می‌توان گفت یکسری موانع باعث می‌شود که صادر کننده مشتاق است، ولی صادرات نمی‌شود که همان بحث رفع تعهد ارزی است که مشکلات زیادی را ایجاد کرده است.
مجری: آقای برادران در خصوص بحث تسهیلات بانکی و سرمایه در گردش بفرمایید؟
برادران: نکاتی که گفتند من شنونده نکاتشان بودم در انجمن صنایع نساجی در روز‌های پایانی سال گذشته و نکات درست است، در هر صورت این رشدی که ما الان در صنعت می‌بینیم با همین مشکلات واقعا یک کار بی نظیری صورت گرفته، آمار‌ها هم الان موید این است، اما تصدیق می‌فرمایید که مثلا هم تسهیلات بانکی به بانک مرکزی و رفع تعهد ارزی هم سایر مسائلی که اشاره فرمودند عمدتا در حوزه‌ی مستقیم کاری ما نیست، اما این وظیفه برای ما هست که به عنوان خدمتگزار جامعه صنعتی کشور پیگیری کنیم تا این اقدامات صورت گرفته، با همراهی مجلس شورای اسلامی، همراهی سایر دستگاه‌های ذیربط، یک رویکرد حمایتی در تولید بوده ما این همه چالش داخلی و چالش‌های نوسانات و موضوعات مختلف داریم، اگر به گونه‌ای باشد که واقعا این در عمل این حمایت صورت بگیرد، شما قطعا همان رشد سریع مستمر آثارش را خواهد گذاشت، من نکاتی که اشاره شد تصدیق می‌کنم، اما نهایتا پیگیری‌هایی هم مستمرا انجام می‌شود مشترکا انجمن صنایع نساجی و انجمن‌های مرتبط، بازو‌های مشورتی ما هستند و ما متناسب با آن موضوعات را دنبال می‌کنیم نشستی هم با دوستان بانک مرکزی اخیرا برگزار کردیم که امیدوار هستم که با کمک بزرگواران تا حد زیادی این مسائل رفع شود.
مجری: این‌ها مانع واردات شده؟ یعنی واردات را کم کرده؟
برادران: بله آمار نشان می‌داد که در سال‌های قبل ما فقط در اسباب بازی ۵۵۵ میلیون دلار کالای قاچاق داشتیم این حجم بسیار زیاد بازار است یعنی یک بازار نیم میلیارد دلاری، الان آخرین آماری که من در ۱۴۰۱ از مجموعه ستاد مبارزه با قاچاق کالا گرفتم این آمار یک کاهش چشمگیری داشت که انشاالله منتشر می‌کنند. اقداماتی قبلا مثلا در کانون پرورشی کودکان، در مجموعه‌های نهاد‌های متولی ذیربط صورت گرفته بود، اما این‌ها هیچکدام صنعتی نبود به معنی تولید انبوه به معنی بازاریابی بین الملل، به معنی این که مواد اولیه بگیرند، یکی از این واحد‌های تولیدی اسباب بازی به من می‌گفت اگر شما مواد اولیه ما را حل کنید من قول می‌دهم تولیدم را دو برابر کنم و اشتغالش هم که واحد هزار نفره بود به دو هزار نفر افزایش بدهم.
مجری: در گزارش هم بود که در مورد مواد پتروشیمی گلایه‌هایی وجود دارد.
برادران: این موضوع الحمدالله رفع شد و ما داریم به این سمت می‌رویم که اصلا به این حوزه‌ها که قبلا توجهی نمی‌شد توجه شود، اگر این مجموع این اقدامات صورت بگیرد در اشتغال زایی خیلی موثر است یک واحد پتروشیمی کلا ۳۰۰ تا اشتغال ممکن است ایجاد کند، اما یک واحد اسباب بازی ممکن است بیش از هزار نفر دو هزار نفر اشتغال ایجاد کند.
مجری: اسباب بازی الان یکی از آن بخش‌هایی هست که سرمایه گذاری در آن باصرفه است درست است؟ این را بگویید به نظرم آن بخش‌هایی که اگر سرمایه گذرای در آن انجام شود می‌تواند خیلی رشد داشته باشد و هم می‌تواند برای سرمایه گذار سود آور باشد بگویید.
برادران: گرچه الان واقعا جامعه صنعتی ما جامعه بسیار هوشمندی است، ما سبقه‌ای داریم، یک زمانی همه رفتند موتورسیکلت تولید کردند یک زمانی همه رفتند ماکارونی تولید کردند یک زمانی داریم که همه رفتند لبنیات تولید کردند و بعد هم این واحد‌ها همه تعطیل شد. در دنیا آمار به ما می‌گوید که صنایع خلاق از صنایع محتوایی هستند صنایعی که بیش از نقش کالا نقش خلاقیت در قیمت تمام شده آن و در بازاریابی آن موثر است.
مجری: مثال بزنید؟
برادران: ما امسال جایزه صادرکننده نمونه را در روز ملی صادرات با امضای رئیس جمهور به یک انیمیشن ساز ایرانی دادیم که توانسته بود در بازار بین المللی بیش از یک و نیم میلیون دلار آورده ارزی برای کشور خلق کند، در چندین کشور هم این بازاریابی بین المللی را داشت این فقط یک پروژه هنری و یا یک طرح انیمیشن سازی نیست این یک شرکت است، صنعتی تجاری و بین المللی است که تلاش میکند با بقیه کمپانی‌های بزرگ جهانی رقابت کند و قطعا یک صنعت بسیار سوددهی است باید که تا حالا ساختاری و جایگاهی برایش نبوده است و اصلا تعریف نشده بوده که یک کسی بگوید من می‌خواهم در عرصه صنایع خلاق صادرات کنم.
مجری: در بخش‌های دیگر چطور؟
برادارن: در حوزه‌های متعدد، مثلا در حوزه تولید محتوا، در حوزه صنایع آموزشی می‌توانیم نه تنها نیاز‌های داخل شهروندانمان که حجم بازار بسیار گسترده‌ای است تامین کنیم به بازار‌های بین المللی به کشور‌های هم زبان خودمان و کشور‌های دیگر جهان هم فکر کنیم، استعداد‌های ایرانی به عنوان سرمایه اصلی به جای این که بخواهد مثلا به کشور‌های دیگر بروند برای اشتغال میتوانند در کشور خودشان باشند، این‌ها تولید محتوا کنند.
مجری:بستری دارید که اعلام کنید که مثلا در این صنعت ما الان نیاز داریم وضعیت سرمایه گذاری اش و وضعیت تسهیلاتش این است و شرایط را در بخش‌های مختلف این طور فراهم می‌کنیم، این طوری فراخوان بدهید برای ورود سرمایه گذار؟
برادران: بله الان همانطور که اشاره کردم ما مثلا اشتغال صنعتی کشور رکوردش شکسته شده، اما در بعضی از شهر‌ها ما می‌بینیم بیکاری هست، بعضی شهر‌ها می‌رویم می‌گویند که ما مشکل کارگر داریم، این نشان می‌دهد که در کشور یک آمایش صنعتی متناسب نبوده هم از حیث جغرافیا و هم از حیث رشته صنعتی.
معاون صنایع عمومی وزارت صمت ادامه داد: ما یک جدولی را طراحی کردیم از یک سمت رشته‌های صنعتی یعنی آن صنایع مختلفی که می‌تواند طراحی شود و از یک سمت هم جغرافیای کشور و به دنبال این هستیم که آنجا‌هایی که مناطق محروم هستند سرمایه گذاری بیشتر با امتیازات بیشتر صورت بگیرد مثلا ما در حوزه شهرک‌های صنعتی امتیازات بیشتری می‌دهیم یک جا‌هایی هم احساس می‌کنیم سرمایه گذاری بیشتری باید صورت بگیرد مثل همین سرمایه گذاری دانش بنیان که تاکید ویژه در سال گذشته روی آن بود که ما بتوانیم در این حوزه مثلا با تخفیفات ویژه زمین واگذار کنیم تسهیلاتمان را عمدتا در حوزه صنایعی که تبدیل مواد خام به مواد مصرفی هست بتوانیم اختصاص بدهیم و سرمایه گذاری در حوزه محصولات جدید و نوآوری.
مجری: این در دسترس سرمایه گذاران هست؟ کجا میتوانند مراجعه کنند.
برادران: بله هم میتوانند به دفاتر تخصصی ما مراجعه کنند هم در سایت وزارتخانه این منتشر شده و تکمیل و به روز رسانی هم می‌شود که این کار مطالعاتی مستمر که در آن حتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بخشی از حوزه‌ها کمک کردند سایر مراکز تحقیقاتی کمک کردند یک کار تجمیع شده اسناد قبلی صنعتی دارد به روز رسانی می‌شود، متناسب با این صنعت ها، کارگروه‌هایی هم با حضور بخش خصوصی هر حوزه شکل گرفته که آن‌ها هم دغدغه‌ها و مشکلات را بیان می‌کنند و هم مطلع می‌شوند از آخرین بستر‌های ظرفیت‌هایی که بعضی وقت‌ها خود ما الان پیشتاز شدیم یعنی یکی از این تولید کنندگان می‌گفت وقتی که از مجموعه صنعت بامن تماس می‌گرفتند که شما در این حوزه بیایید که ما می‌خواهیم سرمایه گذاری کنیم من فکر می‌کردم این یک فردی است که از وزارت صمت نیست یا مثلا مزاحم است یا قصد اخاذی دارد یعنی بعضی جا‌ها ما پیشقدم شدیم و به سمت صنعت رفتیم.
مجری: یکی از دغدغه‌هایی هم که تولید کنندگان دارند این است که اگر گشایش‌هایی بوجود می‌آید توجه به داخل فراموش نشود و سراغ واردات نرویم، به هرحال وضعیت تولیددر کشور تسهیل شود.
برادران: این را من اشاره کنم که در حوزه‌ی واردات ارزش کالا‌های وارداتی ۸۵ درصد واردات ما کالای سرمایه‌ای بوده، ۱۶ درصد کالای واسطه‌ای و کالا‌های مصرفی در یازده ماهه ۱۴۰۱ که من آمارش را دارم نسبت به ۱۱ ماه سال قبلش ۲۱ درصد کاهش پیدا کرده پس نشان می‌دهد که اگر ما جایی هم به سمت واردات رفتیم برای کالا‌های سرمایه‌ای و کالا‌های واسطه‌ای نیاز تولید بوده و در کالا‌های مصرفی هم با اتکا به خود تولید کنندگانی که امروز به عنوان سرداران عرصه تولید نشان می‌دهند که ایران و ایرانی چه قدرتی دارد و چه توانی در کشور ما هست و از ارزش پول ملی و از تولید پاسداری می‌کنند، این‌ها همیشه مورد حمایت بوده اند و خواهند بود و آمار هم این را تصدیق میکند.
مجری: به هرحال در حوزه کاری آقای برادران بحث واردات کالای مشابه را داشتیم که در سال گذشته یک کار رسانه‌ای روی آن انجام شد و دوستان و آقای برادران هم هماهنگ کردند و همراهی کردند این فهرست ممنوعیت واردات را به ما دادند و منتشر شد و آن گروه کالا‌های ۴ را که ممنوعیت واردات داشت به نوعی علنی کردند، خیلی کمک می‌کرد برای این که همه بدانند که کدام کالاها ممنوعیت واردات دارد و کدام کالاها در داخل باید تولید شود.
برادران: من جا دارد از زحماتی که شما و همکاران شما در سال ۱۴۰۱ کشیدید تشکر کنم هم مجموعه رسانه ملی و هم سایر رسانه‌ها درفرآیند سیاستگزاری و تسهیل گری شرایط بهبود کسب و کار در کشور خصوصا در حوزه‌ی صنعتی بسیار موثر بودند و در ثمرات این کار شریک هستند و انشاالله این ثمرات کار بتواند مستمر دنبال شود با اقدامات خوبی که شما در حوزه مبارزه با قاچاق کالا در حوزه شناسه گذاری، در حوزه شفافیت داشتید و سوالاتی که همیشه از ما می‌کردید بسیار راهگشا بوده است.
مجری: انشاالله استمرار رشد صنعت را همچنان در ۱۴۰۲ هم داشته باشیم و برای مردم هم این رشد صنعتی در کشور ملموس باشد.