به گزارش روابط عمومی خانه صنعت، معدن و تجارت ایران اگرچه معدن یکی از ظرفیت‌های موثر در توسعه پایدار کشور است اما مشکلات عدیده‌ای سبب شده، معدن نتواند آنطور که پتانسیلش را دارد نقش پیشران خود را در اقتصاد ایفا کند هرچند که توسعه بخش معدن و صنایع معدنی به دلیل گستره‌ی وسیع اثرگذاری بر سایر بخش‌های اقتصادی و صنعتی کشور، موجب تقویت چرخه تولید، اشتغالزایی و ارزآوری و در نهایت رونق فضای کسب و کار و صادرات می‌شود. به همین خاطر باید توسعه معادن را به عنوان یک راهکار هوشمندانه به منظور مقاوم‌سازی اقتصاد کشور در برابر فشارها و تحریم‌های بین‌المللی در دستور کار قرار داد اما متاسفانه نه تنها همراهی تاثیرگذاری در این بخش نبوده بلکه به واسطه تصمیمات کارشناسی نشده مانع‌تراشی در مسیر فعالان این حوزه نیز رقم خورده است و بنظر می رسد در ۲۰ سال اخیر دست هایی در کار هستند که این بخش مولد را که می تواند به کمک تحریم بیاید را از کار انداخته است.
دکتر مشکانی، عضو هیئت مدیره انجمن مس ایران در این خصوص عنوان کرد: در دوران تحریم دولت‌ها در تلاشند از فرصت‌های پیش‌رو بیشترین استفاده را کرده و مشکلات را برطرف نمایند، در صورتیکه در کشور ما برخی تصمیمات اتخاذ شده همانند آب در آسیاب دشمن ریختن است که می‌توان به برخی از موارد، مختصرا اشاره کرد؛ در این خصوص چند مثال ساده می زنیم.
شاهد هستیم ورود ماشین آلات معدنی ممنوع می گردد که علت آن را حمایت از تولید داخلی می‌دانند. تولید داخلی جوابگوی نیاز واقعی نسیت و از طرفی نه با کیفیت مشابه ماشین آلات خارجی است و نه ارزانتر از آنها، بنحوی که قیمت یک بیل مکانیکی ساخت داخل دو الی سه برابر بیل مکانیکی خارجی بدون تعرفه و گمرکی است، سوال اینجاست که چرا معدنکار باید چنین هزینه اضافی را پرداخت نماید.
این عضو کمسیون معدن و صنایع معدنی خانه صمت ایران گفت :در چند سال اخیر هزینه های استخراج بخاطر عدم ورود ماشین آلات معدنی با کیفیت و نو چند برابر شده است و هزینه تعمیرات سرسام آور و قطعات بصورت قاچاق وارد می شود، لیکن افزایش قیمت فلزات حداکثر دو برابر شده و اگر قیمت دلار افزایش پیدا نمی کرد، معادن بزرگ هم نمی توانستند سودهی مناسبی داشته باشند چه برسد به معادن کوچک. از طرف دیگر اگر افزایش قیمت سوخت و حامل‌های انرژی را داشته باشیم ما شاهد افزایش هزینه های استخراج بیشتری خواهیم بود که در این برهه از زمان برای معادن کوچک تا متوسط این هزینه ها قابل تامین نمی‌باشد و به مرور زمان باعث تعطیل شدن این معادن خواهد شد.
دکتر مشکانی در ادامه به موردی دیگر اشاره کرد و گفت: مثال بعدی حقوق دولتی است، در سال‌های اخیر به‌واسطه تحریم و افزایش هزینه در معادن کوچک تا متوسط، سوددهی معادن کم شده است و اگر قیمت فلزات و دلار کاهش یابد به طور قطعی برخی از معادن تعطیل خواهد شد، همچنان که می‌دانیم معادن کوچک بیشترین اشتغال زایی را در بخش معدن دارا می باشند و در صورت تعطیلی معادن تعداد افراد بیکار افزایش خواهد یافت.
در همین زمانی که مشکلات بخش معدن هر روز بیشتر می‌گردد و توصیه بر این است که بخش معدن پتانسیل جایگزینی ارزآوری نفت را داراست، شاهد افزایش حقوق دولتی هستیم که بدون بررسی تمام مشکلات معدنکاران و نظر سنجی بخش خصوصی، این افزایش حقوق دولتی باعث کم شدن سود معدنکاران و موجب رکود معادن کوچک در بلند مدت خواهد شد.
«بیشترین سود به نفع دلالان تحریم»
عضو کمسیون معدن و صنایع معدنی خانه صمت ایران با اشاره به چند نرخی بودن ارز تشریح کرد: مثال دیگر کم کردن سود معدنکاران با توجه به چند نرخی بودن ارز است، ارز نیمایی حدود ۲۵ تا ۲۶ هزار تومان و نرخ ارز آزاد ۳۲ هزار تومان است و قیمت گذاری محصولات معدنی با ارز نیمایی است ولیکن هزینه های معدنکاران بدون هزینه‌های حامل‌های انرژی با ارز آزاد است و همین موضوع باعث شده بین ۱۰ تا ۲۵ درصد محصول تولید شده نسبت به قیمت جهانی ارزانتر فروخته شود و بیشترین سود به نفع دلالان تحریم رقم بخورد.
وی اشاره کرد: موارد این چنینی بسیار است که بصورت اجمال می شود به قوانین خلق الساعه، عدم شفافیت در آزادسازی محدوده‌های معدنی و کاداستر معادن، معارضین محلی، چالش‌های دیگر همچون منابع‌طبیعی، محیط‌زیست، انرژی‌اتمی، میراث‌فرهنگی و عدم همکاری نیروی انتظامی با معدنکاران، عوارض صادراتی، برخورد ناصحیح صدا و سیما با بخش معدن، کمبود نیروی‌انسانی متخصص، نبود تکنولوژی های نوین معدنکاری، مدیران غیر متخصص، کمبود سرمایه‌گذاری خارجی، عدم آشنایی برخی از قضات به قوانین معدنی و موارد دیگر اشاره کرد که همگی باعث شده معدنکاری هر روز سختر گردد.
دکتر مشکانی یادآور شد: موارد ذکر شده با درایت و تعامل بخش دولتی و خصوصی می تواند به مرور زمان کمتر شده و بخش معدن رونق یابد و در نهایت سبب اشتغالزایی، ثروت، آبادانی، توسعه ملی، عدم وارادت مواد خام، توسعه صادرات، ایجاد ارزش افزوده و موارد دیگر گردد. ما به روزهای بهتر در بخش معدن و توسعه کشور با توکل برخدا و همت همگان امیدواریم.