کمیسیون معدن و صنایع معدنی خانه صمت در گزارش حاضر به بررسی وضعیت فعلی بازار ماشینآلات معدنی در عرصه جهانی و ایران پرداخته شده است. در همین راستا، میزان افزایش تقاضا و حجم بازار ماشینآلات معدنی در سالهای آتی مورد بررسی قرار گرفته و پیشبینیهای انجام شده در این زمینه تشریح شده است. بطوریکه بررسیها نشان داده است که در شرایط فعلی حجم بازار ماشین آلات و تجهیزات معدنی در بازارهای جهانی حدود ۱۳۰ میلیارد دلار میباشد و پیش بینی شده است که در سال ۲۰۲۷ به بیش از ۱۶۰ میلیارد دلار افزایش یابد.
به منظور واکاوی بیشتر و اطمینان از روند تقاضا و بکارگیری ماشین آلات و تجهیزات معدنی در سالهای آینده، نقش و تاثیر محدودیتها و همچنین عوامل محرک یا فاکتورهای موثر بر روی افزایش تقاضای آنها مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. تجزیه و تحلیلها نشان داده است که لزوم بکارگیری فناوریهای نوین و افزایش روز افزون تقاضای مواد معدنی و کامودیتیها به عنوان مهمترین محرکهای بازار ماشینآلات معدنی در سطح جهانی ایفای نقش میکنند. در مقابل، روند ادامه دار سیاستگذاریها توسط دولتهای کشورهای در حال توسعه به منظور استقبال از واردات ماشینآلات و تجهیزات معدنی دست دوم و مستعمل به این کشورها بهعنوان محدودیت موثر بر روی روند توسعه بازار ماشینآلات معدنی نوین در کوتاه مدت شناخته شده است.
در مرحله بعدی، فرصتهای موجود در زمینه بکارگیری ماشین آلات معدنی در سالهای آتی مورد بررسی قرار گرفته است. آمار و ارقام و روند تقاضا نشان می دهد که در بکارگیری تکنولوژیهای اتوماسیون و همچنین سیستمهای کنترل از راه دور به عنوان مهمترین فاکتورها در زمینه فراهم شدن فرصتهای مورد نیاز ایفای نقش خواهند کرد. در گام بعدی، به شناسایی مهمترین چالشهای موجود در زمینه تقاضا و بازار ماشینآلات معدنی در سطح جهانی پرداخته شده است. عواملی مانند؛ شیوع و پانادمی شدن ویروس کرونا و همچنین عدم استانداردسازی از مهمترین چالشهای موجود در این زمینه در سالهای گذشته بوده است. سپس به شناسایی مهمترین بازیگران بازار ماشین آلات معدنی در سطح جهانی پرداخته شده که شرکتهای همچون کاترپیلار، کوماتسو، هیوندا، دوسان، اپیرکو و ولوو به عنوان شرکتهای پیشرو در این زمینه شناخته می شوند.
در نهایت به بررسی انواع ماشینآلات معدنی مورد تقاضا در بازار ایران پرداخته شده و مهمترین فرصتها و چالشهای موجود در این زمینه شناسایی شده است. عواملی مانند؛ وجود و پایداری تحریمهای ایالات متحده، نیاز مبرم به تامین ماشینآلات معدنی در اسرع وقت، عدم توانایی تولید تجهیزات و ماشین آلات معدنی توسط شرکتهای داخلی، نبود دانش کافی و همچنین اختلاف قیمت قابل توجه ماشینآلات معدنی مستعمل در داخل و خارج از کشور به عنوان مهمترین چالشهای موجود در زمینه تقاضا و بازار ماشینآلات معدنی شناخته شده است.
در اکثریت موارد، اختلاف قیمت یک دستگاه ماشین معدنی مستعمل در داخل با بازارهای بین الملی تحت بهترین شرایط بیش از یک میلیارد تومان میباشد. به عبارت دیگر، ارزیابیها نشان میدهد که بطور متوسط قیمت یک دستگاه بیل مکانیکی کارکرده در بازار داخلی ۳۵ درصد بیشتر از قیمت آن در بازار بینالمللی میباشد. همچنین آمار و ارقام ارائه شده از سوی فعالین معدنی نشان داده است که در شرایط کنونی معادن کشور به بیش از ۱۱ هزار دستگاه ماشین آلات معدنی نیاز دارد و در ۴ سال آینده به منظور دستیابی به تولید ۷۰۰ میلیون تن ماده معدنی، نیاز به ماشینآلات معدنی به بیش از ۲۵ هزار دستگاه خواهد رسید.
سرانجام پس از بیان مشکلات و معظلات متعدد موجود در زمینه تامین ماشینآلات معدنی مورد نیاز کشور به بیان پیشنهادات مدنظر پرداخته شده که اهم آنها عبارتند از؛ با توجه به حجم بالای تقاضای ماشینآلات معدنی مورد نیاز کشور در کنار پیشبرد اهداف تولید ماشینآلات معدنی در داخل، پیشنهاد میشود مسیر واردات و تامین آنها تسهیل شود. به عبارت دیگر، تا زمانیکه ماشین آلات معدنی با کیفیت و به اندازه نیاز در کشور تولید نشده باید موانع واردات این ماشین آلات از میان برداشته شود.