ایران دارای یک درصد ذخایر زغالسنگ جهان است، اما به علت پایین بودن قیمت آن در تبادلات داخلی و محدودیت برای صادرات، فعالان معدنی به فعالیت در این زمینه، علاقه چندانی ندارند.
به گزارش روابط عمومی خانه صنعت، معدن و تجارت ایران و به نقل از خبرنگار گروه صنعت- معدن خبرگزاری صدا و سیما؛ ایران از جمله کشورهای دارای ذخایر ارزشمند زغال سنگ در جهان است و با اینکه ذخایر زمین شناسی زغال سنگ در ایران حدود ۱۴ میلیارد تن و ذخایر قطعی حدود ۱ میلیارد و ۲۰۰ هزار تن برآورد شده,، اما به سرمایه گذاری و توسعه معادن زغال سنگ، توجه چندانی نشده است.
سعید صمدی دبیر انجمن زغال سنگ ایران درباره مغفول ماندن معادن زغال سنگ در کشور میگوید: در ۴۰ سال اخیر عمده منبع انرژی در کشور ما گاز و مشتقات نفتی بوده، یعنی به زغال سنگ به عنوان یک منبع انرژی نگاه نکردیم و به همین دلیل معادن زغال سنگ در سی- چهل سال اخیر مغفول مانده اند
شهرام شریعتی دبیر کمیسیون معدن خانه صنعت، معدن و تجارت نیز در این باره میگوید: با اینکه ما یکی از کشورهای دارنده زغال سنگ هستیم، اما به سمت واردات زغال سنگ رفتیم و به جای گسترش صادرات، به دنبال گسترش واردات زغال سنگ بوده ایم که این نقطه ضعف بزرگی است. این در حالی است که هم اکنون میزان تولید سالانه زغال سنگ خام در ایران ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تن، زغال سنگ کنستانتره ۱ میلیون و ۹۰۰ هزار تن و زغال سنگ حرارتی ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تن است که با توجه به ذخایر قطعی زغال سنگ کشور، پتانسیل میزان تولید داخلی کنسانتره زغال سنگ بیش از ظرفیت فعلی است.
دبیر انجمن زغال سنگ ایران در این باره میگوید:سال گذشته مصرف زغال سنگ کنستانتره در کشور ما حدود ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن بود در حالی که تولید ما یک میلیون و هشتصد هزار تن بوده است و حدود ۵۰ درصد نیازمان را از خارج وارد کردیم. هم اکنون قیمت یک تن زغال سنگ مشابه مارک زغال سنگ ایران، حدود ۴۵۰ دلار است و همین زغال سنگ به دستور دولت ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار قیمت گذاری شده که حدود ۱۳۰ تا ۱۴۰ دلار میشود و همین واقعی نبودن قیمت زغال سنگ موجب شده که معادن زغال سنگ توسعه پیدا نکند و ذخایر ما تقریبا دست نخورده باقی بماند.
شریعتی نیز در این باره معتقد است که کشور ما کشور واردکننده زغال سنگ است که در جدیدترین آمار، ایران جز ۱۲ کشور برتر تولیدکننده زغال سنگ است پس به طور کلی کشوری بزرگ در حوزه معادن هستیم، اما در بحث زغال سنگ اگر همین مقدار که واردات انجام میدهیم و از صادرات آن به طور جدی جلوگیری میشود خودمان دچار خود تحریمی شده ایم که نیازمند تغییر سیاست هاست. بر اساس مصرف ۸/۵ میلیارد تنی زغالسنگ در دنیا هم اکنون ۵۵ درصد تولید انرژی، ۹۵ درصد تولید سیمان، ۶۰ درصد تولید برق و ۸۵ درصد تولید فولاد در جهان از زغال سنگ است، اما سیاستهای راهبردی در این حوزه سهم ایران در زمینه تولید را به صفر رسانده است.
صمدی دبیر انجمن زغال سنگ ایران میگوید: راه توسعه زغال سنگ این است که دولت در سیاست گذاری در مورد زغال تجدید نظر کند و اجازه دهد سرمایهها وارد این حوزه شوند ضمن اینکه راه ورود به این حوزه و توسعه آن، این است که قیمتها افزایش یابد. شریعتی نیز در این باره میافزاید: اگر دولت بتواند برنامه ریزی خود را به سمتی ببرد که صادرات زغال سنگ را آزاد کند و نگرانی معدنکاران را کاهش بدهد بزرگترین لطف را میکند چرا که در همه جای دنیا، اقتصاد معدن، اقتصادی غیر دولتی است یعنی دولتها سعی کنند عرضه و تقاضا را به صورتی آزاد بگذارند که معدنکاران خودشان بتواند تولید و برای صادرات و فروش داخلی، فکر کنند. حذف قیمت گذاری دستوری صادرات به شرط ایجاد ارزش افزوده و حمایت از سرمایه گذاران، میتواند در سال جدید تحرک قابل توجهی به این بخش مهم اقتصادی بدهد. ورود ایران به بازارهای جهانی زغال سنگ با توجه به افزایش پایدار قیمت جهانی این محصول میتواند بستری مناسب برای افزایش تولید توسعه و اشتغالزایی فعالان معادن زغال سنگ باشد.