اقتصاد۲۴ – بلاخره جشنواره تولید ملی – افتخار ملی هجده ساله شد و به همین مناسبت خانه صنعت، معدن و تجارت ایرانی شب گذشته مراسمی را در سالن خلیج فارس نمایشگاه بین المللی تهران برگزار کرد که دو ویژگی بارز داشت؛ یکی رعایت پروتکل‌های کرونایی که نتیجه اش جمع و جورتر شدن گردهمایی این بار بود؛ ویژگی دوم، اما وضعیت به هم ریخته اقتصاد همیشه درهم ریخته ایران بود که باعث شد از این تریبون چند ساعته علیه سیستم بانکی صحبت شود.
گرچه امیدقالیباف، مسئول کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی خانه صنعت و معدن در مقام مجری و گرداننده اصلی مراسم، چند جا لابه لای سخنرانی‌ها با پیش کشیدن این بحث که غیر از کرونا و تحریم‌های اقتصادی، عوامل دیگری هم در افزایش تورم و بی ارزش شدن پول ملی و ریزش ۵۰ درصدی قدرت خرید عمومی دخیل هستند به انتقاد از وضع موجود پرداخت، اما اولین حمله به عملکرد سیستم بانکی را سید محمد رضا مرتضوی، دبیرکل خانه صنعت اولین انجام داد.
شوک به بخش تولید
مرتضوی به عنوان سخنران اول هجدهمین جشنواره تولید ملی- افتخار ملی از پشت تریبون گفت: در اقتصاد ایران باب شده که هر چند سال یک بار از ارزش پول ملی به صورتی چشم گیر کاسته شود؛ این اتفاق برای بخش تولید و عواملش حکم شوک را دارد؛ بزرگترین مشکلی که پس از هر شوک با آن مواجهیم مسئله تامین منابع است و شرایط آنقدر وخیم است که تولید کنندگان به سختی از عهده هزینه استهلاک بر می‌آیند و حتی اندوخته‌ای که در فاصله سال‌های میان هر دو شوک، برای تعویض ماشین آلات کنار گذاشته می‌شود به زحمت کفاف خرید قطعات یدکی را می‌دهد.
وی ادامه داد: نتیجه کاهش مداوم ارزش پول ملی چیزی غیر از منفی شدن رشد سرمایه گذاری در بخش تولید نیست؛ از سیستم بانکی گرفته تا سایر نهاد‌های متولی هیچ کس در این باره مسئولیتی برعهده نمی‌گیرد، اما کیست که نداند نقدینگی و پول در گردش مدام در حال افزایش است؛ متاسفانه رشد هزینه‌های تولید بسیار بیشتر از آن چیزی است که در آمار‌های رسمی عنوان می‌شود و در یک کلام دست اندرکاران بخش تولید برای کوچکترین حرکت با مشکلاتی جدی روبرو هستند.
دبیرکل خانه صنعت معدن البته برای عملکردی که دستگاه قضایی در همراهی با تولید کنندگان انجام داده است؛ استثنا قائل شد و گفت: که اگر این همراهی نبود دیکتاتوری بانکی تا حالا عموم بنگاه‌ها را تعطیل کرده بود؛ زورگویی نظام بانکی یک واقعیت است و در عمل تولید کنندگان ناچارند تا هرچه را که بانک‌ها در رابطه با تسهیلات جلویشان می‌گذارند ناخوانده امضا کنند.
مرتضوی در ادامه افزود: نتیجه اجرای این عملیات پیچیده کاهش ارزش پول ملی این است که در بخش تولید همه در حال ورشکستگی هستند؛ سرمایه گذار بخش تولید هم شاهد از بین رفتن ارزش دارایی‌های خود است و هم نمی‌تواند تامین کننده هزینه‌هایی باشد که کارگران برای گذراندن زندگی خود به آن نیاز دارند؛ دستمزد‌های کنونی آنقدر ناچیزند که در برخی کارگاه‌ها کارفرمایان ناچارند هر چندماه یکبار یک به کارگرانشان دستمزد اضافی و کمک‌های غیر نقدی پرداخت کنند تا بتوانند وضعیت موجود را حفظ کنند.
وی صحبت‌های خود را اینطور به پایان رساند: الآن وضعیت اجتماعی طوری است که تولید بیش از هر زمان دیگری به آرامش نیاز دارد؛ در عرصه بین الملل دل هیچ کس برای هیچ کس نمی‌سوزد؛ برای تعطیلی اقتصاد ایران خیلی‌ها اقدام کردند، اما هربار این مردم ایران بودند که مانع شدند؛ از سیاستمدران داخلی این انتظار می‌رود که دست کم برای کاهش تنش‌های اقتصادی اقدام مشترکی انجام دهند؛ فرقی نمی‌کند که چه کسی در کدام دستگاه و قوه حضور دارد همانطور که به وقت شادی و غم مراسم عزا و عروسی یکدیگر کنار هم حضور دارند این چهار ماه پیش رو نیز با هم مدارا کنند و تا جامعه به جای بحران رنگ آرامش ببیند.
بیشتر بخوانید:بیانیه پایانی هجدهمین جشنواره تولید ملی – افتخار ملی
نایی برای اعتراض نمانده
نفر بعدی که به سهم خود به انتقاد از وضع موجود و عملکرد سیستم بانکی پرداخت، سید عبدالوهاب سهل آبادی رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران بود که به عنوان دمین سخنران هجدهمین جشنوراه تولید ملی- افتخار ملی در پشت تریبون قرار گرفت و گفت: سیستم بانکی به کابوسی برای تولید کنندگان تبدیل شده است؛ تسهیلاتی که می‌بایست برای رونق و توسعه فعالیت‌های صنعتی و معدنی در اختیار سرمایه گذاران این بخش قرار بگیرد به ابزاری برای مقروض کردن بخش تولید تبدیل شده.
سهل آبادی ادامه داد: با این وضعیت در عمل تولید کنندگان ناچارند تا برای تسویه حساب با سیستم بانکی تسهیلات بگیرند و دوباره زیر بار قرض بروند؛ بهره‌ای که بخش تولید به بانک‌ها می‌دهد نه برای توسعه فعالیت که برای پرداخت بدهی است؛ بنابراین اگر صدایی اعتراضی شنیده نمی‌شود دلیل بر رضایتمندی نیست؛ هیچ نفعی نیست که بخواهیم آن را از دیگران پنهان کنیم، در حقیقت آنقدر گرفتاریم که دیگر مجالی برای اعتراض باقی نمانده است.
رئیس خانه صنعت معدن و تجارت ایران افزود: تقابل نظام بانکی با بخش مولد اقتصاد به چالشی جدی برای کارفرمایان سرمایه گذار و کارگران شاغل در بازار کار بدل شده است؛ اقتصاد ایران طوری ریل گذاری شده که سرمایه‌ها روز به روز بی ارزش‌تر می‌شوند؛ سرمایه گذاران صنعتی روز به روز بخش بیشتری از دارایی خود را از دست می‌دهند و در این شرایط نه مجالی برای فکر کردن به گسترش فعالیت‌های خود دارند و نه حتی قادرند تا هزینه‌های حفظ وضع موجود را بپردازند.
وی افزود: البته در این میان حساب کارگران و نیروی انسانی هم روشن است؛ دستمزدی که باید طول یکسال جوابگوی هزینه‌های زندگی آن‌ها باشد زودتر از برف زیر آفتاب آب شده و بخار می‌شود؛ بخش تولید هم مادامی که این وضعیت برقرار است نمی‌تواند تامین کننده هزینه‌های کارگران باشد؛ این گرفتاری جدیدی نیست، اما حالا به نقطه اوج خود رسیده است و در بخش تولید از کارگر تا کارفرما همه به بدترین شکل داغ دیده مناسباتی هستند که سیستم بانکی آن‌ها را به وجود آورده اند.
ایجاد تقابل میان کارگر و کارفرما
سومین و آخرین کسی که از میان برگزار کنندگان مراسم برای انتقاد و گله گذاری از وضع موجود در پشت تریبون حاضر شد؛ بیژن پناهی رئیس خانه صنعت و معدن استان خوزستان بود که در بخشی از صحبتشایش به صراحت از مشکل ناکافی بودن دستمزد‌های کنونی حرف زد و گفت: با این وضعیت باید دست کم ۲ تا سه برابر حداقل مزد کنونی به کارگران پرداخت شود تا بتوان از بابت تامین شدن هزینه‌های زندگی آن‌ها اطمینان نسبی حاصل کرد؛ اما با این وضعیت چنین افزایشی به درد هیچ کس نمی‌خورد چرا که دولت هیچ اقدامی برای حفظ قدرت خرید عمومی انجام نداده است؛ با این شرایط که پول ملی مدام در حال بی ارزش شدن است افزایش حقوق و دستمزد به درد هیچ کس نمی‌خورد و در عمل با کارفرمایانی مواجیهم که آن‌ها هم از بی ارزش شدن پول ضرر کرده اند، اما در مقابل کارگرانشان قرار گرفته اند.