به گزارش جهان صنعت نیوز: در متن نامه این انجمن به معاون وزیر صمت آمده است: همان‌گونه که استحضار دارید تامین روغن مورد نیاز این صنعت مدتی است دچار مشکل گردیده به طوری که کل توان مدیران و مالکان این صنعت به جای توسعه و نوآوری در امر تولید و صادرات و تامین نیازهای داخلی صرف تامین روغن مورد نیاز شده است. جهت استحضار یک حلب روغن ۱۶ کیلویی صاف را که ١٣۴ هزار و ۵٠٠ تومان بهای مصوب دارد صاحبان صنایع اگر خوش‌شانس باشند از بازار آزاد بتوانند به قیمت ۴۲۰ هزار تومان تهیه کنند. در راستای حل مشکل با تلاش‌های انجمن و مساعدت‌های آن مقام عالی مصوب گردید تا قسمتی از روغن مورد نیاز از محل ذخایر استراتژیک به این صنعت اختصاص یابد لکن متاسفانه مقرر شده همین رقم اندک نیز از طریق کارگروه تنظیم بازار در استان‌های مختلف توزیع شود. تجربه سنوات قبلی نشان داده که ادارات صمت سهمیه را دنبال نکرده و توزیع روغن نیز عادلانه نبوده و حداقل ۵٠ درصد از سهمیه پایمال می‌شود.

این در حالی است که سهمیه قبلی انجمن که تیر ماه سال جاری از طریق این تشکل توزیع شده شامل کل صنعت شیرینی و شکلات کشور اعم از عضو و غیرعضو و بر اساس پروانه تولید واحدها بوده و حتی یک مورد شکایت مبنی بر عدم دریافت سهمیه را نیز شامل نشده است. بنابراین از آن مقام عالی استدعا می‌شود در راستای تامین و توزیع عادلانه روغن اختصاص یافته و جلوگیری از توقف تولید واحدهای این صنعت کماکان مساعدت‌های لازم را مبذول فرمایند.

گفتنی است در چهار ماهه ابتدای امسال ۱۵۷ میلیون دلار انواع شیرینی و شکلات به خارج از کشور صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۰ درصد کاهش داشته است. معمولا بیشترین صادرات این صنایع در نیمه دوم هر سال انجام می‌شود اما به گفته فعالان این صنعت، با توجه به وضعیت تامین مواد اولیه تولید و چالش‌های بازگشت ارز و… کارخانجات تمایلی به صادرات ندارند.

قیمت روغن سه برابر افزایش پیدا کرده است

در همین راستا آرمان خالقی قائم مقام و عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در گفت‌و‌گو با «جهان ‌صنعت نیوز» با تشریح مساله کمبود روغن در صنایع غذایی کشور توضیح داد: صنایعی که مصرف روغن دارند فقط صنایع شیرینی و شکلات نیستند بلکه برای تمام صنایع غذایی که مصرف روغن دارند، کمبود این ماده اولیه وجود دارد. در این راستا بخشی از صنایع غذایی مربوط به شیرینی، شکلات و کیک است که قاعدتا از جمله مواد اولیه و مهم آنها روغن، شکر و آرد است. این روغن همچنین در صنایع فرآوری گوشت، صنایع کنسرو، چیپس، پفک و انواع اسنک‌ها مورد مصرف بوده و کمبود آن طیف وسیعی از صنایع غذایی را تحت تاثیر قرار داده است.

خالقی در مورد علت گرانی و کمبود روغن گفت: زمانی که روغن مصرفی صنایع از محل ارز دولتی تامین می‌شد، شرایط به گونه‌ای متفاوت‌تر از امروز بود. اما با افزایش قیمت ارز در بازار و اینکه ارز به صورت و قیمت مناسب در دسترس نیست، قیمت روغن سه برابر افزایش پیدا کرده است. در نتیجه وقتی قرار است این افزایش قیمت قطعی شود، به تبع آن بازار با کمبود نیز مواجه می‌شود. این موضوع سبب شده در صنایع مواد غذایی به خصوص شیرینی و شکلات به مرحله نبود روغن برسیم یعنی این صنایع یا روغن خریداری شده خود را مصرف کرده‌اند یا اینکه دیگر موجودی در انبار ندارند.

هر چند در این رابطه ممکن است برخی نیز روغن را احتکار کنند اما مهم این است که امروز روغن کافی برای این صنایع در بازار موجود نیست و اگر هم موجود باشد قیمت آن بسیار بالاست. این امر مشخصا روی قیمت تمام‌شده این صنعت اثر مستقیم خواهد داشت و به نسبت میزان روغن مصرفی در هر محصول اثر خود را نشان می‌دهد. یعنی این صنایع هر چه به مقدار بیشتر در فرمولاسیون خود نیاز داشته باشند به همان میزان نیز ناچار به افزایش قیمت تمام‌شده محصول خود خواهند بود.

هم تولیدکننده و هم مصرف‌کننده متضرر شده‌اند

خالقی همچنین در خصوص پیامدهای این مساله روی صنایع غذایی گفت: در اینجا لازم است به یک نکته اشاره کنم. روغن به دو طریق برای صنایع غذایی فراهم می‌شود؛ نخست تامین دانه‌های روغنی است که برخی از خریدهای آن در داخل به صورت تضمینی صورت می‌گیرد یعنی از دانه‌های روغنی، روغن خام تهیه شده و در مرحله نهایی به کارخانجات تصفیه روغن می‌رود.

دومین طریق تامین روغن، واردات روغن خام یا دانه‌های روغنی است که اتفاقا بخش زیادی از روغن کشور هم به این طریق و به وسیله واردات تامین می‌شود. بنابراین طبیعتا این مساله نیاز به ارز دارد و وقتی که ارز به قیمت بازار آزاد برای تهیه روغن خرج می‌شود، قاعدتا روغنی که وارد کارخانجات تصفیه می‌شد، گران‌تر تمام خواهد شد. در این کارخانجات غالب ماده مصرفی روغن است و چندان نیاز به مواد افزودنی نداشته و پس از فرآوری بسته‌بندی می‌شود. با این حال ما اکنون متاسفانه در بسته‌بندی روغن نیز اثرات افزایش نرخ ارز را شاهد هستیم.

به همین دلیل است که کل ذات این محصول سوای افزایش قیمت انرژی افزایش قیمت داشته است. در این رابطه درصد افزایش قیمت برای روغن تصفیه‌شده و آماده برای مصرف صنایع غذایی به نسبت افزایش نرخ ارز در کشور بسیار بالا بوده و کل صنعت غذایی را متاثر از خود ساخته است. اثر مستقیم این افزایش قیمت کاهش توان خرید مردم است. مردم بالاخره یک حد تحملی برای خرید دارند و عموما نیز حقوق‌بگیران کشور تا پایان سال افزایش حقوق ندارند. در نتیجه رشد تورم و افزایش قیمت‌ها باعث کوچک شدن سفره مردم شده و به طور مستقیم نیز در میزان فروش واحدهای تولیدی نیز اثر داشته است. لازم به یادآوری است که گران شدن کالاها لزوما برای تولید‌کننده امری مطلوب نیست. هیچ تولیدکننده‌ای دوست ندارد با افزایش قیمت‌ها بازار خود را از دست بدهد. این وضعیت در نهایت نه به نفع مصرف‌کننده است و نه به نفع تولید‌کننده و هر دو نیز از این وضعیت متضرر می‌شوند. از سوی دیگر در این شرایط فضا هم برای صادرات باز نیست که تولیدکننده بتواند در وضعیت کنونی بازار و با صادرات تولید خود را سرپا نگه دارد.

مدیریت تامین مواد اولیه در کشور وجود ندارد

قائم مقام خانه صنعت، معدن و تجارت ایران همچنین در مورد راهکارهای خروج از این مشکل توضیح داد: چند راه برای برون‌رفت از این مشکل می‌توان پیشنهاد داد؛ نخست اینکه به صنایع غذایی برای تامین مواد اولیه مساعدت‌های لازم صورت بگیرد یعنی هر کدام از بخش‌های صنایع غذایی قادر باشند خرید خود را انجام دهند و روغن خام خودشان را وارد کنند یا اینکه به نسبت میزان مصرف این صنعت به صنایع روغنی کشور برای تامین به موقع روغن اعتبار داده شود. ما گاهی اوقات وقتی به فکر حل مشکلات می‌افتیم که زمان گذشته است. به این سادگی نیست که شما امروز روغن خام سفارش دهید و فردا این روغن خام در کارخانه تصفیه باشد. قاعدتا یک زمان حداقلی سه تا چهار ماهه از ثبت‌سفارش تا حمل و رسیدن به در کارخانه نیاز است که این مدت زمان امروز با شرایط تحریمی کشور کمتر از چهار ماه قطعا میسر نخواهد بود.

بنابراین لازم است میزان سرمایه در گردش کارخانجات تصفیه روغن افزایش یابد یا اینکه برای مصرف‌کننده روغن تامین اعتبار شود تا آنها قادر باشند با واردات دانه روغنی یا روغن خام، تصفیه آن را خودشان انجام دهند. این مساله باعث می‌شود در یک مقطع زمانی و طی برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته اینچنین دچار کمبود مواد اولیه مانند روغن نشویم.

در اینجا مشکلی که وجود دارد این است که امروز مدیریت تامین مواد اولیه در کشور وجود ندارد. به همین دلیل است که با از دست رفتن زمان دچار کمبود می‌شویم. حال آنکه با سرعت در تصمیم‌گیری و یک بوروکراسی ساده اداری می‌توان جلوی چنین مشکلاتی را گرفت. به اعتقاد من از دست دادن فرصت در این شرایط خود به تنهایی می‌تواند خسارتی چندین برابر به صنایع کشور وارد سازد.