بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی بانک مرکزی، نظام بانکی در سهماهه امسال ۲۲۴ هزار و ۷۷۸ میلیارد تومان تسهیلات به بخشهای مختلف اقتصادی پرداخت کردهاند که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵۰٫۵ درصد افزایش نشان میدهد.
بررسی این اطلاعات نشان میدهد از مجموع تسهیلات پرداختی در فصل بهار امسال، ۶۲٫۶ درصد از کل مبالغ معادل ۱۴۰ هزار و ۶۸۰ میلیارد تومان در قالب سرمایه در گردش به بخشهای مختلف اقتصادی پرداخت شده است که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۵۹٫۲ درصد افزایش دارد.
بالاتر رفتن سهم سرمایه در گردش از تسهیلات بانکی، یکی از نشانههای واقعی از کاهش قدرت خرید سرمایه فعالان اقتصادی و کاهش قدرت آنها برای تأمین نقدینگی موردنیاز برای تداوم تولید و خدمات است. در حقیقت تخلیه آثار تورم در هزینه تولید و کاهش قدرت خرید سرمایه در گردش فعالان اقتصادی باعث شده این افراد بیشازپیش برای حفظ فعالیت خود محتاج تأمین سرمایه از شبکه بانکی باشند.
نکته دیگر در مورد وضعیت تسهیلات بانکی در فصل بهار امسال این است که سهم تسهیلات پرداختی بابت تأمین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن در این دوره زمانی ۷۳ هزار و ۹۵۰ میلیارد تومان بوده که معادل ۳۲٫۹ درصد از کل تسهیلات پرداختی است و ۷۹٫۴ درصد از این مبلغ معادل ۵۸ هزار و ۶۹۷ میلیارد تومان در قالب سرمایه در گردش پرداخت شده است.
بهعبارتدیگر در بهار امسال فعالان حوزه صنعت و معدن نیاز بیشتری به تأمین سرمایه در گردش داشتهاند و تأمین این نیاز از شبکه بانکی کاملاً در آمارها مشهود است؛ بهگونهای که بیشترین سهم از تسهیلات اختصاص یافته به بخشهای مختلف، در بخش صنعت و معدن به سرمایه در گردش اختصاص یافته و این بخش از این لحاظ رکورددار است.
البته ازآنجاییکه بخش خدمات ۵۱ درصد از بازار کار و بخش بزرگی از اقتصاد ایران را در اختیار دارد، در حوزه تسهیلات بانکی نیز بیشترین بخش از تسهیلات را به خود اختصاص میدهد. در بهار امسال ۳۳٫۷۳ درصد از کل تسهیلات بانکی پرداخت شده به بخش خدمات تخصیص داده شده که ۶۲٫۳ درصد از این مبلغ در قالب تأمین سرمایه در گردش بوده است.
بعد از بخش خدمات، بخش صنعت رتبه دوم دریافت تسهیلات را از آن خود کرده و ۳۲٫۹ درصد از کل تسهیلات بانکی را دریافت کرده است. در رتبه سوم نیز بخش بازرگانی با ۲۰٫۷۵ درصد از کل تسهیلات قرار دارد ۴۶ هزار و ۶۴۹ میلیارد تومان تسهیلات دریافت کرده که ۴۳٫۹ درصد از این مبلغ در قالب تأمین سرمایه در گردش بوده است.
رتبه چهارم تخصیص تسهیلات بانکی به بخش کشاورزی اختصاص دارد و ۱۴ هزار و ۵۶۰ میلیارد تومان تسهیلات به این بخش تخصیص داده است که ۷۴٫۷ درصد از آن در قالب تأمین سرمایه در گردش بوده است. بالا بودن سهم سرمایه در گردش در تسهیلات حوزه کشاورزی نیز نکتهای است که میتواند به تضعیف بیشتر این بخش منجر شود چراکه در این حوزه بهواسطه دستوری بودن قیمتگذاری اغلب محصولات، توان پوشش دادن نرخ سود تسهیلاتی بانکی کمتر از سایر بخشهاست.
بعد از بخشهای خدمات، صنعت و معدن، بازرگانی و کشاورزی، بخش مسکن در رتبه ۵ دریافت تسهیلات بانکی قرار گرفته و ۶٫۰۷ درصد از کل تسهیلات بانکی معادل ۱۳ هزار و ۶۴۵ میلیارد تومان به متقاضیان این حوزه پرداخت شده است؛ که ۳۱٫۲ درصد از آن برای خرید مسکن، ۲۷٫۲ درصد از آن برای تعمیر مسکن و ۲۳٫۶ درصد از آن برای تأمین سرمایه در گردش بوده است.
در حالی سهم بخش مسکن از کل تسهیلات بانکی پرداخت شده در فصل بهار ۶٫۰۷ درصد بوده که در جریان اجرای طرح اقدام ملی تولید مسکن مقرر شد سهم بخش مسکن از تسهیلات بانکی به ۲۰ درصد افزایش پیدا کند.