وزیر صنعت در حالی برکنار شد که نامه وی به رئیس جمهور حاکی از سیاسی بودن این برکناری بود اما جوابیه روابط عمومی دفتر رئیس جمهور در واکنش به این نامه، علت را اقدامات سیاسی و مشکلات اقتصادی مرتبط با وزیر برکنار شده، معرفی کرد.
*** وزیر صنعت برکنار شد
به گزارش خبرگزاری صنایع، از شب گذشته زمزمه‌هایی مبنی بر برکناری رضا رحمانی از سمت وزیر صنعت شنیده می‌شد و گفته می‌شد رئیس جمهور تصمیم خود را برای عزل وی گرفته است.
وقتی امروز بعدازظهر، خبر برکناری وزیر صنعت منتشر شد، بلافاصله همه اذهان به سمت پراید ۹۰ میلیونی و اعتراضات سریالی تولیدکنندگان فولاد و فعالان معدنی و مواردی از این دست رفت.
حتی برخی از فعالان رسانه به طنز یا واقعیت تیترهایی همچون “وزیر صنعت با پراید ۹۰ میلیونی به خانه رفت” یا “پراید ۹۰ میلیونی وزیر صنعت را زیر گرفت” آماده کرده بودند که خبر نامه وزیر صنعت به رئیس جمهور همچون خبر برکناری وی از وزارت، با سرعت برق و باد به خبر اول سایت‌ها و کانال‌ها تبدیل شد، نامهای کم‌نظیر و انتحاری که وزیر صنعت در آن، حاضر به استعفا نبود و علت برکناری خود را نیز، برنامه‌ریزی شده و بدلیل فشارهای سیاسی رئیس دفتر رئیس جمهور معرفی کرده بود.
*** نامه وزیر صنعت به رئیس جمهور
در نامه رضا رحمانی به رئیس جمهور که گویا وی بعد از برکناری و با دراختیار داشتن سربرگ وزارتی آن را نوشته بود، زیرا اگر این نامه در دوران وزارت نوشته شده بود برای دفتر رئیس جمهور، شماره شده بود، آمده است:
حضرت حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای دکتر حسن روحانی
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
باسلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات، حتمأ مستحضرید در تاریخ ۱۷/ ۲ / ۱۳۹۹ جناب آقای واعظی با اینجانب تماس و تهدید کردند در صورت رأی نیاوردن طرح تشکیل وزارت بازرگانی در مجلس شورای اسلامی، شما برکنار خواهید شد و لازم است در این فرصت با لابی، نمایندگان خصوصا نمایندگان آذری زبان را قانع و برای این طرح رأی بگیرید.
بنده هم عرض کردم مجلس که زیر نظر بنده نیست و بنده مشکلی با موضوع ندارم.
امروز ۲۲/ ۲ /۱۳۹۶ که اینجانب در جلسه توسعه صادرات دفتر معاون اول محترم حضور داشتم مجددأ جناب آقای واعظی تماس گرفتند و اعلام نمودند استعفاء بدهم.
به استحضار میرسانم اینجانب حجت شرعی برای استعفاء نمی بینم و کماکان مثل ۱۹ماه و سالیان گذشته با تمام توان آماده خدمتگزاری بوده و بویژه در شرایط سخت کشور و تجربیات گرانبهایی که اندوخته ام کماکان آماده فداکاری و خدمتگزاری شبانه روزی به مردم عزیزمان هستم
از اینکه در دوره حدود ۱۹ ماهه مسئولیت اینجانب علیرغم برنامه ریزی های دشمنان نظام و انقلاب برای تعطیلی تولید کشور به مدد الهی و تلاش شبانه روزی همکاران صدیقم نسبت به حفظ، افزایش و رونق تولید و تأمین کالای اساسی و مایحتاج عمومی کشور به ویژه عبور از تحریم‌ها و حوادث مختلف و علی الخصوص بحران کرونا که مورد تأکید مقام معظم رهبری بوده است به خود می بالم و در تعجب هستم که چرا علیرغم حصول نتایج درخشان و قابل افتخار می‌بایست اینگونه بنا به انگیزه های سیاسی تحت فشار قرار گیرم.
در هر حال هر تصمیمی بگیرید برای اینجانب محترم است و کماکان خود را خدمتگزار کوچک و عاشق ملت بزرگ ایران و سرباز ولایت میدانم.
رضا رحمانی
*** واکنش رئیس دفتر رئیس جمهور به نامه وزیر صنعت
مخاطبان هنوز خبر برکناری وزیر صنعت را هضم نکرده بودند و در تشکیک واقعی بودن یا نبودن نامه وزیر صنعت به رئیس جمهور بودند که نامه روابط عمومی دفتر رئیس‌جمهور در واکنش به نامه وزیر صنعت به خبر اول کانال‌ها و سایت‌ها تبدیل شد.
در جوابیه محمود واعظی به رضا رحمانی که بلافاصله در وب‌سایت دولت نیز منتشر شد، آمده بود:
پیرو انتشار نامهای از سوی جناب آقای رحمانی، وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت و طرح برخی ادعاهای خلاف واقع در خصوص رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور که به منظور گمراه‌سازی و تشویش اذهان عمومی بیان شده، نکات ذیل را به استحضار ملت شریف ایران می‌رساند:
یک- به هیچ وجه از جناب آقای رحمانی خواسته نشده از لایحه دولت حمایت کنند، بلکه تاکید شده از فعالیت‌ها و رایزنی‌های فشرده سه نفر از نزدیکان‌شان که در صورت لزوم نام آنها اعلام خواهد شد، در مجلس و رسانه‌ها علیه لایحه دولت، ممانعت بعمل آورند؛ همچنین از طرف رئیس‌جمهور به ایشان گوشزد شد که تداوم این روند تخلف است و قطعا با این تخلف برخورد خواهد شد.
دو- امروز نیز بر خلاف آنچه ادعا شده، از ایشان خواسته نشده استعفا دهند، بلکه تصمیم رئیس‌جمهور برای جایگزینی به ایشان اطلاع‌رسانی و از وی درباره نحوه اعلام این خبر استمزاج شد که در خواست ملاقات حضوری داشتند و نهایتا نامه مذکور را منتشر کردند.
در پایان لازم به ذکر است که دلایل تصمیم رئیس‌جمهور به تغییر در وزارت صنعت، معدن و تجارت نه فقط منحصر به تلاش وزیر سابق برای رد لایحه دولت در مجلس، که مربوط به موارد متعدد دیگری نیز بود که افکار عمومی ، فعالان اقتصادی ، صاحبان کسب و کار و تجارت به خوبی از آن آگاهند.
ضمنا این تصمیم اگرچه به دلیل برآورده نشدن انتظارات رئیس‌جمهور اتخاذ شده اما نافی تلاش‌های مجموعه همکاران وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت در طی ماه‌های گذشته در مقابله با تحریم‌ها و همیاری در مبارزه با کرونا نیست و دولت قدردان این تلاشهاست.
*** علت برکناری وزیر صنعت / تصمیمی قدیمی در فرصتی جدید
پیرامون دلایل برکناری وزیر صنعت، احتمالات مختلفی مطرح شده است.
گفته می شود رئیس جمهور مدت‌هاست به دنبال برکناری رضا رحمانی از وزارت صنعت، معدن و تجارت بوده است، اما با فشار یکی از فراکسیون‌های قومیتی مجلس نتوانسته به چنین اقدامی دست بزند.
اما حالا به هم ریختگی وضعیت بازارهای مختلف از جمله سر به فلک کشیدن قیمت خودرو که منجر به ایجاد مشکلات در دیگر بازارها شده و حتی مجلسی‌ها نیز سخن از استیضاح وزیر صمت کرده بودند، باعث شد که «حسن روحانی» دست به اقدام نهایی و برکناری رحمانی بزند.
*** تشکیل نشدن وزارت بازرگانی
برخی نیز تصویب نشدن تشکیل وزارت بازرگانی توسط مجلس و رد چند باره آن را دلیل تصمیم رئیس جمهور برای برکناری وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌دانند، موضوعی که رضا رحمانی نیز در نامهای که به حسن روحانی نوشته بود، به آن اشاره کرده بود.
البته احمد امیرآبادی فراهانی نیز بعد از انتشار خبر برکناری رضا رحمانی از وزارت صنعت، این احتمال را بعنوان علت اصلی برکناری وی، تائید و تقویت کرد.
امیر آبادی در توئیت خود خطاب به ملت ایران، نوشته است:
مردم عزیر بدانند آقای روحانی به خاطر مشکلات شما یا قیمت خودرو، آقای رحمانی وزیر صنعت را برکنار نکرده است.
چهارشنبه به رحمانی ابلاغ شد اگر مجلس به وزارت بازرگانی رای ندهد، باید استعفا دهید.
وزیر هم استعفا نداده و برکنار شده است.
*** گزارش به یکی از سران قوا
عده ای نیز گزارش اخیر وزیر برکنار شده صنعت، معدن و تجارت به یکی از سران قوا را دلیل ناراحتی رئیس جمهور از این موضوع و تصمیمش به برکناری رحمانی می‌دانند.
رئیس جمهور از گزارشی که باید ابتدا به استماع و تائید وی می‌رسیده و سپس به قوه دیگری ارجاع داده می‌شد، ناراحت بوده و این اقدام را یک کار غیرحرفه ای دانسته که در نهایت منجر به صدور دستور برکناری رحمانی شده است.
*** مشکلات صنعت و تولید
برخی نیز معتقدند بحرانی که در صنایع مختلف مثل خودرو و فولاد و مواردی از این دست، روندی رو به رشد را طی می‌کند، علت اصلی برکناری رضا رحمانی بوده است.
حتی برخی می‌گویند رئیس جمهور نسبت به این شرایط انتقاد و به رحمانی هشدار داده بود که اگر نتواند هرچه سریعتر این وضعیت را ساماندهی کند، برکنار خواهد شد.
البته اگر به اولتیماتوم ۲۴ ساعته وزیر صنعت به خودروسازان در ۴۸ ساعت اخیر توجه کنیم، این احتمال نیز چندان دور از ذهن نخواهد بود، اولتیماتومی که علیرغم جلسات و تصمیمات اورژانسی، فعلا در حد حرف است و در عمل نیز نتوانست در جلوگیری از برکناری رحمانی به وی، کمکی بکند.
*** دومینوی برکناری وزیر صنعت
البته شاید بتوان گفت هر چهار احتمال فوق در کنار هم و دومینووار بستر را برای تصمیم نهایی رئیس جمهور و برکناری رضا رحمانی فراهم کرده است، به این معنی که، رئیس جمهور از گدشته به دلایل مختلف تصمیم به برکناری رضا رحمانی داشته است اما به دلایلی که در فوق نیز بدان اشاره شد، امکان عملیاتی کردن تصمیم مذکور وجود نداشته است.
اما وقتی وزارت بازرگانی تشکیل نمی‌شود، رئیس جمهور، رضا رحمانی و آنطور که در نامه رئیس دفترش آمده، به اضافه سه تن از نزدیکان وی را در این نتیجه مقصر می‌داند و ناراحتی وی از وزیر صنعتش وی را مصمم به برکناری وی می‌کند.
در نهایت آنطور که منابع غیررسمی روایت کرده‌اند، گزارش اخیر وزیر برکنار شده صنعت، معدن و تجارت به یکی از سران قوا که باید قبل از آن به رویت و تایید رئیس جمهور می‌رسیده، ناراحتی رئیس جمهور از رحمانی را به اوج خود می‌رساند و تصمیم خود را عملیاتی می‌کند.
*** نگاه به آینده
به گزارش خبرگزاری صنایع، در پایان باید گفت:
علت هرچه بوده، امروز با روز گذشته بسیار متفاوت است و رضا رحمانی دیگر وزیر صنعت، معدن و تجارت نیست و جای خود را به حسین مدرس خیابانی داده است.
مدرس خیابانی که ماه‌ها قائم مقام وزیر صنعت بود در حالی با حکم رئیس جمهور به سرپرستی وزارت صنعت منصوب شد که همچنان علت اصلی برکناری رضا رحمانی بعنوان اولین وزیر اخراجی دولت روحانی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و باید منتظر ماند و دید که آیا باز هم نامه سرگشوده یا جوابیه دیگری ابعاد پنهان این تصمیم را آشکار خواهد کرد یا مثل بسیاری از موارد دیگر، روشن شدن آن را باید به دست مرور زمان سپرد.
اما در نهایت، علت برکناری رضا رحمانی هرچه بوده باید هرچه زودتر از آن گذر کرد و به این فکر کرد که چگونه می‌توان سکاندار جدید این وزارتخانه عریض و طویل را برای تحقق جهش تولید، یاری کرد.