برنامه «بدون خط خوردگی» رادیو گفت وگو در خصوص ردپای دلال ها و واسطه ها در کمبود مواد اولیه تولیدی در کشور با مهندس سید علی صدری رئیس هیئت امنای خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران و مهندس محمد رضا فریوری کارشناس ارشد صنعت لوازم خانگی به صورت تلفنی گفتگو کرد.
سید علی صدری در آغاز با بیان اینکه شرایط فراهم آوردن مواد اولیه در هر کالای تولیدی در کشور متفاوت است، گفت: در هر حوزه از مواد اولیه شاهد یکسری رانت و دلال خاص هستیم. اساسا یکی از مشکلات اساسی اقتصاد کشور وجود دلال ها و افراد رانت خوار است. زمینه ایجاد رانت و دلالی زمانی ایجاد می شود که وارد سهمیه بندی و کوپنی شدن کالا می شویم که در مواد اولیه نیز این اتفاق می افتد.
وی ادامه داد: وقتی در صنایع پتروشیمی یا هر صنعت دیگر سهمیه بندی صورت می گیرد و یا واردات بخشی از مواد اولیه را یکسری افراد خاص با یکسری آیتم های ویژه انجام می دهند، به طور حتم شاهد رانت و دلالی و در نهایت فساد اقتصادی در کشور خواهیم بود.
رئیس هیئت امنای خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران با اشاره به اینکه هر دولتی که روی کار می آید برای رونق صنعت، بسته پیشنهادی دارد، عنوان کرد: ضربه ای که صنایع کوچک و متوسط از رانت و دلالی می خورند بسیار زیاد است و به همین جهت باید مسئله را به صورت ریشه ای حل شود.
وی تصریح کرد: سوال این است که چرا باید صنایع بزرگ به واسطه کالا را اختصاص دهند؟ متاسفانه اقتصاد کشور بیمار است و اقداماتی همچون ایجاد ارز ۴۲۰۰ تومانی سبب می شود سرمایه ها و اعتبارات خرد صنایع کوچک، کمتر شود و سرمایه در گردش این واحدها از بین برود و آنها مجبور می شوند، از واسطه و دلال خریداری کنند.
محمد رضا فریوری در ادامه درباره واردات مواد اولیه اظهار کرد: تولید شرکت های بزرگ بر مبنای واردات است و اگر تامین و تخصیص ارز برای این شرکت ها انجام شود، معمولا با مشکل کمبود مواد اولیه مواجه نمی شوند. بیشترین مشکل به شرکت های کوچک و متوسط باز می گردد که در این بخش عموما دلال ها وارد کار می شوند.
وی افزود: صنایع کوچک و متوسط از سرمایه در گردش اندکی بهره می برند و بنابراین خودشان نمی توانند مستقیما واردات را انجام دهند و در نتیجه دلال ها و رانت خوارها در این قسمت نقش اصلی را ایفا می کنند.
این کارشناس ارشد صنعت لوازم خانگی به بورس کالا اشاره کرد و بیان داشت: حجم و سطح معاملاتی که در بورس انجام می شود معمولا بزرگ است، شرکت های کوچک و متوسط به تنهایی نمی توانند وارد بورس شوند و بنابراین واسط ها خریدها را انجام می دهند و پس از آن با قیمت بالاتر به تولید کنندگان کوچک و متوسط بفروشند. اگر این امکان وجود داشته باشد که برای تولید کنندگان کوچک و متوسط، کد ویژه ای ایجاد شود و آنها بتوانند مستقیما از پتروشیمی ها یا تولید کنندگان فولاد، خرید کنند، می توان تا حدود زیادی دست واسطه ها را از مسیر تهیه مواد اولیه کوتاه کند.
فریوری از ارائه پیشنهاد اختصاص کد ویژه برای تولید کنندگان کوچک و متوسط به وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت و اظهار کرد: هنوز وزارت خانه به طور موثر، اقدامی انجام نداده است و البته به نظر می رسد نیاز به رایزنی با مجلس هم باشد.