وقتی کارگر و کارفرما سهمی بابت حقبیمه پرداخت میکنند، بهازای آن انتظار دارند سرویس و خدمات مناسبی متناسب با این حقبیمه دریافت کنند. مثلا در بحث درمان از سرویس درمانی خوبی یا از حقوق بازنشستگی یا سایر خدمات بیمهای در حد مطلوبی برخوردار باشند، بنابراین میتوان گفت اولین نکتهای که کارفرما از سازمان تامیناجتماعی مطالبه میکند، ارتقای خدماتی است که از طرف بیمه تامیناجتماعی به کارگر و کارفرما ارائه میشود. وقتی کارگر امنیتخاطر داشته باشد و بتواند با فراغبال کارش را انجام دهد، کارفرما هم از نتیجه کار راضی خواهد بود و بهرهوری در محیط کار، رشد خواهد کرد. از سوی دیگر، جامعه کارفرمایان علاقهمندند که در مدیریت منابعی که در تامیناجتماعی فراهم میکنند، مداخله کنند. یعنی دیدگاهها و نظرات کارفرمایان مبنی بر اینکه چطور میتوان عملکرد بهتری داشت، در نحوه مدیریت منابع این سازمان لحاظ شود. وقتی قرار است یک کارفرما سر هر ماه برای هر کارگری که استخدام کرده پرداختی داشته باشد، مابهازای آن انتظار احترام، سرعتعمل و پاسخ مناسب داریم. در حال حاضر کافی است که کارفرما کمی پرداخت حقبیمهاش به تعویق بیفتد، در این صورت باید جرائم سنگینی پرداخت کند. این در حالی است که در شرایط اقتصادی امروز بعضا اتفاق میافتد که کارفرما از پرداخت حقوق ماهانه کارگر هم عاجز است. در این شرایط، وقتی کارگر هنوز حقوقش را دریافت نکرده، گاهی باید از طرف تامیناجتماعی هم ضربه بخورد، مثلا میبینیم که گاهی دفترچه بیمهاش تمدید نمیشود و در نتیجه هزینههای زیادی به او تحمیل میشود. این اتفاقات، احساس خوبی به کارفرما نمیدهد، بنابراین بد نیست در شرایط موجود اقتصادی کشور، یک مقدار شرایط سهلتر برای چنین اموری در نظر گرفته شود تا از این مرحله عبور کنیم. بنابراین در این شرایط خاص باید در مورد پرداخت حقبیمه، مهلت بیشتر و تسهیلات بهتری داده شود تا کارفرما از پس تعهدات بربیاید. اگر این شرایط لحاظ نشود، ممکن است اصل مسئله زیرسوال برود. باید توجه داشته باشیم اصل بر حفظ کارگاه است. باید تمام توانمان این باشد که کار و کارگاه حفظ شود. ممکن است در نتیجه رفتارهای غلط و فشارهای سنگینی که بر دوش کارفرما قرار میگیرد، بهطور کلی کارگاه تعطیل شود که در این صورت، فشار اصلی به بدنه سازمان تامیناجتماعی وارد میشود، چون باید بیمه بیکاری پرداخت کند. در حال حاضر همگی قبول کردهایم که نظام تامیناجتماعی یک نظامی است که حضور آن برای آینده شغلی نیروهای کار و امنیت اقتصادی کشور واجب است. در مورد نسبت پرداختی حقبیمه هم بحثمان این است که دولت باید سهمش را هم بهموقع پرداخت کند و هم سهم و نقش پررنگی داشته باشد. در حالی که امروزه نهتنها بار اصلی روی دوش کارگر و کارفرماست، بلکه حتی دولت همان مقدار سهم را هم بهموقع پرداخت نمیکند.
آرمان خالقی
قائم مقام دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران