درهای بسته سازمان‌ها به روی صادرات

محمد پارسا
رئیس هیات‌مدیره فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران
بیست و سومین سالروز ملی صادرات که در روز ۲۹ مهر سال‌جاری برگزار خواهد شد از اهمیت بالایی برخوردار است، چراکه تحریم‌های آمریکا ابرچالش‌های متعددی را برای صادرکنندگان به‌وجود آورده و این روز فرصت مناسبی است تا صادرکنندگان نمونه بتوانند از مشکلات و دغدغه‌هایشان صحبت و دستگاه‌های مربوطه بسترهای مناسب را جهت رفع مشکلات صادراتی ایجاد کنند.
فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران متشکل از ۱۹ تشکل توانمند در حوزه‌های غیرنفتی از جمله صادرات برق و گاز، صادرات خدمات فنی و مهندسی برای محصولات صنعتی در زمینه آب و برق و نفت و گاز و صادرات خدمات فنی و مهندسی در زمینه فرآورده‌های پتروشیمی و پالایشگاه‌ها است. به‌رغم اینکه این فدراسیون سهم ۷۰درصدی معادل ۳۳ میلیارد دلار از صادرات غیرنفتی را برعهده دارد که نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه آن در حوزه صادرات است، ولی در سال‌های گذشته حتی کمرنگ‌ترین جایگاه را در سالروز ملی صادرات نداشته است. رسالت این فدراسیون و فدراسیون‌های مشابه حمایت و پشتیبانی و رفع موانع کلیه شرکت‌های عضو است ولی درهای سازمان‌ها و دستگاه‌های متولی تولید و صادرات در اکثر مواقع به روی آنها بسته است. ما بارها و بارها سیاست‌گذاران و متولیان را نسبت به راه‌حل‌های مناسب اقتصادی جهت رشد مستمر اقتصادی، اشتغال پایدار و اقتصاد مستقل از نفت مورد خطاب قرار داده‌ایم، ولی تا امروز کوچک‌ترین حرکتی جهت تعامل و بررسی این راه‌حل‌ها از سوی هیچ‌یک از دستگاه‌ها و سازمان‎‌ها اتفاق نیفتاده است. این فدراسیون برنامه‌ای جهت رونق تولید و افزایش سطح اشتغال پیشنهاد کرده است، به‌طوری که تضمین می‌کنیم اگر سازمان‌ها و دستگاه‌ها بسیج شوند آنگاه تا سال ۱۴۰۴ به ۱۲۰ میلیارد دلار و تا سال ۱۴۱۰ به ۲۰۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی طبق برنامه ۲۰ ساله (با تاخیر ۶ ساله) دست پیدا می‌کنیم. اهداف این برنامه شامل ۷ مورد به این شرح است: توسعه صادرات خدمات فنی و مهندسی، واگذاری مبالغ بلوکه‌شده ایران در برخی کشورها به صندوق توسعه ملی و در اختیار قراردادن آنها به‌صورت فاینانس به صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی، استفاده از منابع مالی حاصل از صادرات نفت خام، فلزات اساسی و… با هدف سرمایه‌گذاری در کشور واردکننده و ایجاد پروژه‌های زیربنایی سودده، برداشت منابع گازی پارس‌جنوبی توسط شرکت‌های خصوصی و تبدیل منابع گاز به برق با ارزش‌افزوده بالاتر و در نهایت صادرات برق به کشورهای همسایه به منظور تبدیل ایران به‌هاب انرژی منطقه، استفاده از ظرفیت خیل عظیم فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با استفاده از ظرفیت‌ شرکت‌های دانش‌بنیان به منظور صادرات محصولات دانش‌بنیان و ایجاد درآمدهای ارزی، سرمایه‌گذاری در صنایع پایین‌دست پتروشیمی به منظور تولید محصولاتی با ارزش‌افزوده بالاتر و افزایش سرمایه صندوق ضمانت صادرات و بانک توسعه صادرات به منظور هموار شدن مسیر صادرات. لازمه تحقق اهداف فوق پیش‌بینی‌پذیر بودن اقتصاد و نرخ ارز، از بین رفتن بسترهای فسادزا از جمله نظام ارزی چند نرخی و پیمان‌سپاری ارزی، واقعی شدن قیمت ارز و انرژی و اولویت قرارگرفتن مسائل اقتصادی در مقایسه با مسائل سیاسی است. انتظار می‌رود روز ملی صادرات فرصتی باشد که درهای بسته سازمان‌ها و دستگاه‌ها به روی صادرکنندگان باز شود تا آنها مشکلات و دغدغه‌هایشان را مطرح کنند و راهکارهای موجود را ارائه دهند. ضروری است دولت زیرساخت‌های لازم را فراهم آورد، چراکه شعار صادرات و نام‌گذاری روزی به نام روز ملی صادرات به تنهایی هیچ مشکلی را از صادرکنندگان رفع نمی‌کند. همچنین انتظار می‌رود دولت در سالروز ملی صادرات فرش قرمز را زیر پای صادرکنندگان غیرنفتی قرار دهد تا اقتصاد وابسته به نفت و مشتقات آن به اقتصادی پویا شامل سبد متنوعی از صادرات غیرنفتی تبدیل شود. از این طریق است که اقتصاد کشور با تحریم نفت‌های نفتی آسیب‌پذیر نمی‌شود و نوسانات بازار نفت چرخه رونق و رکود را وارد سراشیبی و سربالایی‌های مختلف نمی‌کند. به بهانه روز ملی صادرات خالی از لطف نیست که به متولیان صادرات بگوییم این فدراسیون دوباره آمادگی خود را جهت ارائه راهکارهای عالی اقتصاد مقاومتی و تبیین راهکارهای کارشناسی و تاثیرگذار در امر صادرات اعلام می‌دارد.