به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، مساله آلودگی و وجود ناخالصی در گندم‌های تولید داخل امسال با ادعای اخیر محمدرضا مرتضوی رئیس انجمن آردسازان کشور مبنی بر وجود سالیانه ۷۰۰ هزار تن ضایعات شامل شن، خاک، سنگریزه و حتی بلوک در گندم ابعاد وسیع‌تری نسبت به سال‌های گذشته به خود گرفته است بطوریکه با طرح این مساله نگرانی‌هایی برای مردم در خصوص مصرف آرد ایجاد شده است که آیا آرد مصرفی از استانداردهای لازم برخوردار است یا خیر؟
گفتنی است پس از مطرح شدن این این موضوع از سوی رئیس انجمن آردسازان کشور ، یزدان سیف مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران این مساله را رد کرد.
این گزارش می‌افزاید: نیره پیروزبخت رئیس سازمان استاندارد کشور هم در اظهاراتی درباره وجود ناخالصی در گندم و اثرات آن بر آرد تولیدی و مصرفی گفت: ناخالصی با آلودگی متفاوت است و وجود ضایعات در گندم نشان دهنده آلودگی نیست.
وی همچنین با تاکید بر اینکه مردم نگران وجود ضایعات در آرد نباشد گفت: با وجود سیستم‌های پیشرفته در کارخانه‌های آرد سازی، ضایعات کاملا جدا می‌شود بنابراین این مساله مشکلی برای سلامتی مردم ایجاد نمی‌کند و فقط بحث قیمت گندم بر اثر وجود ضایعات مطرح است.
پیروزبخت بیان داشت: مسئولیت کیفیت گندم بر عهده وزارت جهاد کشاورزی و آرد به عهده سازمان ملی استاندارد و وزارت بهداشت و نان به عهده وزارت بهداشت است.
به دنبال طرح این مسائل و نگرانی‌های ایجاد شده بین مردم، شرایط بازدید خبرنگاران رسانه‌های مختلف از یک کارخانه آرد در دماوند توسط شرکت بازرگانی دولتی فراهم شد، در این کارخانه براساس مشاهدات و آنچه که محمدمرتضوی رئیس کانون انجمن صنایع غذایی کشور به آن تاکید داشت و توضیح داد به نظر می‌رسد که با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته کارخانه‌های آرد سازی هر‌گونه ناخالصی، آلودگی، انواع و اقسام سنگ، سنگریزه و شن از گندم تفکیک و سپس گندم خالص به دستگاه‌های مختلف برای تهیه انواع آرد مصرفی منتقل می‌شود.
تصویری از سنگریزه‌های جدا شده از گندم در یک کارخانه آرد
مرتضوی در باره عاری بودن آرد مصرفی مردم از هر گونه آلودگی بیان داشت: با استفاده از این دستگاه‌های پیشرفته حتی امکان شناسایی جای یک نیش پشه هم بر روی گندم وجود دارد و این موارد هم از سطح گندم پاکسازی می‌شود.
وی بیان داشت: از طرفی برای اینکه ماشین آلات کارخانه دچار آسیب نشوند باید هر نوع ناخالصی از جمله سنگ و سنگریزه و یا سایر ناخالصی‌ها از گندم جدا شود و سپس گندم خالص برای تهیه آرد وارد دستگاه‌ها شود.
رئیس کانون انجمن صنایع غذایی کشور اظهار داشت: جداسازی ضایعات گندم در کارخانجات آرد از طریق ۴ روش بسیار حساس و پیشرفته مثل اندازه، وزن حجمی، رنگ و … صورت می‌گیرد.
وی افزود: بنابراین براساس تعاریفی که آرد استاندارد دارد تجهیزات و چیدمان بوجاری ما به گونه‌ای است که قدرت تشخیص همه آنچه که به غیر از گندم است را داشته باشد.
وی با بیان اینکه حجم زیاد ضایعات در گندم از نظر ما طبیعی نیست گفت: این حجم ضایعات ناشی از خریدهای غیر استاندارد است.
مرتضوی بیان داشت: سازمان استاندارد و وزارت بهداشت و درمان در رابطه با وجود ناخالصی در گندم با ما هم عقیده است اما وزارت جهاد کشاورزی به دلایلی که برای ما معلوم نیست با ما مخالفت می‌کند؟
رئیس انجمن آرد سازان کشور بیان داشت: گندم با افت ۹ تا ۱۰ و نیم درصد به کارخانه وارد می‌شود در حالی این افت حداکثر ۳ تا ۳ و نیم درصد باید باشد.
* افزودن ناخالصی به گندم توسط مباشرین خرید گندم از کشاورزان
وی بیان داشت: از ۱۱ میلیون تن گندمی که وارد کارخانجات می‌شود ۷۰۰ هزار تن ناخالصی از جمله سنگ و سنگریزه و شن است. این اشغال‌ها و به عبارتی ناخالصی‌ها ممکن است توسط برخی از مباشرین خرید گندم از کشاورزان وارد گندم شود.
رئیس انجمن آرد سازان کشور با تاکید بر اینکه قوانین بالادستی که سازمان‌های نظارتی تصویب می‌کنند برای همه لازم‌الاجراست، گفت: رعایت استاندارد اندازه‌گیری ذرات غیر گندم در گندم برای سازمان‌های دولتی لازم‌الاجرا است اما گاهی اوقات سازمان‌های دولتی سلیقه‌ای عمل می‌کنند.
وی با بیان اینکه ما از دولت تقاضا داریم که رعایت استاندارد گندم همانطور که برای یک کارخانه الزامی است برای دولت هم الزامی باشد، گفت: متاسفانه در فلسفه خرید گندم از ابزاری استفاده می‌شود که ابزار در استاندارد ایران تعریف نشده است.
مرتضوی با تاکید بر اینکه میانگین ضایعات گندمی که وارد کارخانه‌ها می‌شود براساس توری استاندارد بین ۹ تا ۱۰ و نیم است که این افت، افت مزرعه نیست.
* گندم که کشاورزان می‌فروشند سنگریزه ندارد
وی با تاکید بر اینکه کارخانه‌آرد، گندم مصرفی خود را از دو طریق خرید از شرکت بازرگانی دولتی و کشاورزان انجام می‌دهند، گفت: گندمی که از کشاورزان خریداری می‌شود ناخالصی‌های مثل سنگریزه و شن و … ندارد اما گندمی که از شرکت بازرگانی دولتی خریداری می‌شود دارای این نوع ناخالصی است.
وی بیان داشت: به اعتقاد ما شبکه بسیار بی‌رحم و پیچیده‌ای از مامور دولت، سلیودار و کارخانه‌دار بوجود آمده که اشغال در گندم می‌ریزند و برای فروش به دولت تحویل می‌دهند و دولت هم آن گندم که با اشغال مخلوط شده را خریداری می‌کند.
مرتضوی اظهار داشت: اگر دولت می‌خواهد به همراه گندم آشغال خریداری کند ما کاری به این قضیه نداریم اما خواهش ما از دولت این است که آن اشغال را به همراه گندم به کارخانجات آرد نفروشد.
رئیس انجمن آردسازان در مورد کیفیت آرد تحویلی به نانوایی‌ها گفت: کیفیت آرد اشکالی ندارد اما رعایت نکردن مشخصات فیزیکی و شیمیایی نان منجر به پایین آمدن کیفیت شده است به عنوان مثال وقتی وزن چانه نان کاهش می‌یابد روی ضحامت نان تاثیر گذار است و همین موضوع کیفیت نان را کاهش می‌دهد.
وی بیان داشت: در تدوین استاندارد آرد ۳۰ نفر از مراکز مختلف از جمله انجمن آرد، استاندارد، بهداشت و درمان، اصناف و … حضور دارند و قطعا بهترین و سخت‌گیرانه‌ترین استانداردها برای کیفیت آرد نانوایی‌ها در نظر گرفته شده است.
مرتضوی بیان داشت: متاسفانه امروزه شاطرها امروزه اصول فنی تولید نان را رعایت نمی‌کنند.
در بازدید از آزمایشگاه این کارخانه علیرغم اینکه از سوی رئیس سازمان استاندارد اعلام شده است که برای کنترل گندم الزام استفاده از الک ۲ در ۲۰ داریم اما در این کارخانه فاقد الک ۲ در ۲۰ بود و از الک ۲ در ۲ برای کنترل گندم استفاده می‌شود.
به گزارش فارس با توجه به مسائل مطرح شده از سوی رئیس انجمن آردسازان ایران مبنی بر اینکه گندم خریداری شده از کشاورزان فاقد سنگریزه و ناخالصی است اما گندمی که از شرکت بازرگانی دولتی توسط کارخانه‌ها خریداری می‌شود حاوی اینگونه ناخالصی‌ها است، این سوال ایجاد می‌شود که این ناخالصی‌ها در چه مرحله‌ای به گندم اضافه می‌شود؟ آیا این ناخالصی‌ها در مرحله خرید تضمینی گندم که شرکت بازرگانی دولتی اقدام به خرید می‌کند اضافه می‌شود و به این ترتیب دولت بابت خرید گندم مخلوط با شن و سنگریزه پول می‌پردازد یا اینکه بعد از اینکه گندم توسط شرکت بازرگانی دولتی خریداری شد این اتفاقات رخ می‌دهد؟
به هر حال اضافه شدن ناخالصی به گندم اگرچه ظاهرا به دلیل جداسازی هر نوع آلودگی و ضایعات در کارخانجات آرد آسیبی به سلامتی مردم وارد نمی‌کند اما تخلفی است که قابل چشم‌پوشی نیست و نمی‌توان به راحتی از کنار آن عبور کرد زیرا اگر اضافه کردن ناخالصی‌ها در مرحله خرید تضمینی گندم صورت گیرد بیت‌المال به هدر می‌رود و اگر بعد از آن مرحله هم انجام شود باز هم تخلف بزرگی است و قابل گذشت نیست و لازم است که توسط مراجع مربوطه به آن رسیدگی شود و دست هر گونه متخلفی را در این زمینه قطع کرد.