اقتصاد ایران در ۴ دهه اخیر توانسته است به دستاوردهای بااهمیتی دست پیدا کند اما در همین دوره، دیگر اقتصادهای جهان نیز پیشرفت‌های شگرفی داشته‌اند که گاه در مقایسه با ایران چشمگیرتر بوده است. بر این اساس معاونت اقتصادی اتاق تهران برای ارزیابی دقیق‌تر تحولات، در یک مقیاس بزرگ‌تر به مقایسه وضعیت ایران با سایر کشورهای هم‌تراز از حیث سطح توسعه‌یافتگی پرداخته است
بررسی برخی از متغیرهای اقتصادی نشان می‌دهد میزان و سرعت پیشرفت در بعضی اقتصادها به‌مراتب بزرگ‌تر و بیشتر از ایران بوده است که نیاز به تأمل جدی در نحوه گزینش، اولویت‌دهی و اجرای سیاست‌های اقتصادی و اصلاحات ساختاری در این بازه دارد.
به‌عنوان نمونه، در سال ۱۹۸۰، تولید ناخالص داخلی ایران تقریباً مشابه کشورهای ترکیه و اندونزی بوده؛ اکنون پس از قریب به ۴۰ سال، در سال ۲۰۱۸، تولید ناخالص داخلی ایران با فاصله معناداری از کشورهای ترکیه و اندونزی پایین‌تر است! طی حدود ۴۰ سال، تولید ناخالص داخلی کشور مالزی تقریباً ۱۳ برابر شده؛ درحالی‌که تولید ناخالص داخلی ایران صرفاً حدود ۵ برابر افزایش داشته است.
در فاصله نزدیک به ۴۰ سال گذشته، تولید ناخالص داخلی حقیقی ایران ۲ برابر شده درحالی‌که همین رقم برای ترکیه ۶٫۵ برابر، برای اندونزی ۲٫۷ برابر، برای مالزی، ۳٫۸ برابر، برای جمهوری کره ۸٫۹ برابر و برای چین ۳۲ برابر شده است.
همچنین در سال ۱۹۸۰، سرانه تولید ناخالص داخلی ایران بر اساس قیمت‌های جاری از کشورهای مالزی و ترکیه بالاتر بوده است؛ پس از قریب ۴۰ سال، در سال ۲۰۱۸، سرانه تولید ناخالص داخلی ایران علیرغم افزایش ۲ برابری، با فاصله نسبتاً زیادی، از کشورهای مالزی و ترکیه پایین‌تر است.
از سوی دیگر بررسی آمارهای بین‌المللی نشان می‌دهد در سال ۲۰۱۸، سرانه تولید ناخالص داخلی چین، کره و ترکیه نسبت به سال ۱۹۸۰، به ترتیب حدود ۵٫۲۲ برابر، ۳ برابر، ۲٫۷ برابر شده؛ درحالی‌که سرانه تولید ناخالص داخلی ایران طی مدت مذکور تنها ۲٫۱ برابر شده است.
آمارهای صندوق بین‌المللی پول حاکی از این است که در سال ۲۰۱۸، سرانه تولید ناخالص داخلی چین، کره و ترکیه نسبت به سال ۱۹۸۰، به ترتیب حدود ۵٫۲۲ برابر، ۳ برابر، ۲٫۷ برابر شده؛ درحالی‌که سرانه تولید ناخالص داخلی ایران طی مدت مذکور تنها ۲٫۱ برابر شده است.
در سال ۱۹۷۷، ارزش‌افزوده صنعت ساخت مالزی حدود ۸٫۴ میلیارد دلار بوده که در سال ۲۰۱۷ با افزایش ۵٫۱۷ برابری به حدود ۸۴ میلیارد دلار رسیده است. این در حالی است که ارزش‌افزوده صنعت ساخت ایران از حدود ۷٫۹ میلیارد دلار )۳ میلیارد دلار بیشتر از مالزی (در سال ۱۹۷۷ به حدود ۳٫۶۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷(۱۳ میلیارد دلار کمتر از مالزی) رسیده است.
در سال ۱۹۸۰، ارزش صادرات کالایی دو کشور مالزی و ایران تقریباً برابر بوده ولی بعد از گذشت نزدیک به ۴۰ سال، صادرات کالایی مالزی تقریباً ۴٫۲ برابر صادرات کالایی ایران شده است. در سال ۱۹۷۷، صادرات کالا و خدمات ایران با ارزش نزدیک به ۲۵ میلیارد دلار به‌مراتب بیشتر از کل صادرات کالا و خدمات کشورهای ترکیه، مالزی، کره، اندونزی و مکزیک بوده ولی در سال ۲۰۱۷، صادرات آن از همه این کشورها کمتر شده است.
صادرات صنعتی ایران و اندونزی در سال ۱۹۸۰ کمتر از ۵۰۰ میلیون دلار بوده ولی در سال ۲۰۱۷، اندونزی با افزایش ۱۴۱ برابری به صادرات ۷۱ میلیارد دلاری در بخش صنعت دست یافت؛ درحالی‌که صادرات صنعتی ایران کمتر از ۲۰ میلیارد دلار بوده است.
طی چهار دهه گذشته، اقتصادهای جهان اقدامات مؤثری را در زمینه کاهش نرخ تورم انجام دادند؛ به‌نحوی‌که میانگین نرخ تورم جهان از ۴٫۱۷ درصد به ۸٫۳ درصد و میانگین نرخ تورم کشورهای نوظهور و درحال‌توسعه از ۲۷ درصد به ۵ درصد کاهش پیدا کرده است، ولی نرخ تورم ایران باوجوداینکه در برخی مقاطع کوتاه تک‌رقمی شده، همچنان در فهرست محدود کشورهای با نرخ تورم بالا و دورقمی قرار دارد.
