در حالی که مجموع معاملات سامانه نیما از نیمه مرداد تاکنون از ۱۰.۵ میلیارد یورو عبور کرده و تا ۱۵ آذر به ۱۰ میلیارد و ۸۳۶ میلیون یورو رسیده است، روابط عمومی بانک مرکزی اعلام کرد که از آغاز فعالیت سامانه نیما تاکنون معادل ۶٫۸ میلیارد یورو ارز بابت واردات کالاها و خدمات مورد نیاز کشور برای واردکننده صرفاً تامین ارز از طریق سامانه نیما بوده است.
به گزارش «تعادل»، همچنین مجموع فروش ارز حاصل از صادرات در همین مدت یعنی از نیمه مرداد تاکنون به پنج میلیارد و ۷۵۱ میلیون یورو رسیده و در مقابل مجموعه تأمین ارز برای واردات در مدت مذکور از محل ارز صادراتی به پنج میلیارد و ۸۵ میلیون یورو رسیده است.
بر اساس اطلاعات موجود، محصولات برقی، الکترونیکی و مخابراتی با ۱٫۳۵۳ میلیون یورو و ماشین آلات، تجهیزات و قطعات خودروسازان با ۱٫۲۰۵ میلیون یورو در رتبه‌های اول و دوم تامین ارز سامانه نیما قرار دارند.
سایر گروه‌های کالای وارداتی به شرح زیر از محل ارز حاصل از صادرات در نیما تامین ارز شده است: لاستیک، پلاستیک و مواد و محصولات شیمیایی و سلولزی۱٫۱۳۲ میلیون یورو- تجهیزات حمل و نقل ٦٧٧ میلیون یورو- صنایع معدنی ٤٣٥ میلیون یورو- کشاورزی ٢٥٣ میلیون یورو- محصولات غذایی، آشامیدنی و دخانی٢٥٤ میلیون یورو- پتروشیمی و گاز مایع ١٧٩ میلیون یورو- محصولات فلزی و لوازم خانگی ١٢٩ میلیون یورو- مواد معدنی١٣٨ میلیون یورو- نساجی، چرم و پوشاک ١١٣ میلیون یورو- سایر موارد ٩٦٦ میلیون یورو.
آمار ارایه‌شده از سوی بانک مرکزی در حالی است که اخیرا کسرایی‌پور، مدیرکل سیاست‌ها و مقررات ارزی بانک مرکزی گفته بود که تاکنون تنها ۵.۷ میلیارد یورو ارز حاصل از صادرات به سامانه نیما وارد شده است و طبیعتا میزان تامین ارز برای واردات نباید تفاوت چشم‌گیری با ارز وارد شده داشته باشد.از سوی دیگر، آمار کل صادرات غیرنفتی ایران در سال جاری بیش از ۲۷ میلیون یورو بوده که با احتساب صادرات ریالی، میعانات گازی و از این دست موارد، بیش از ۱۵ میلیارد یورو از پولی که باید بر اساس مقررات به سامانه نیما می‌آمده، مشخص نیست کجاست و در خارج از این سامانه فروخته شده است. رییس‌کل بانک مرکزی نیز چندی پیش گفته بود که مشخص نیست ارزهایی که به سامانه نیما وارد نشده کجاست، اما این در حالی است که دولت با تغییرات سیاست‌های ارزی صادرات در سال جاری از صادرکنندگان برای فروش ارز حاصل از صادرات خود تعهد ارزی می‌گیرند و با توجه به اینکه آمار کامل ثبت سفارش‌ها و کالاهای واردشده در سازمان توسعه تجارت و گمرک ایران وجود دارد، پیگیری صادرکنندگانی که ارز خود را وارد سامانه نیما نکردند، کار چندان دشواری به نظر نمی‌رسد. در صورتی که همه صادرکنندگان ارز خود را در سامانه نیما بفروشند، می‌توان امیدوار بود که تامین ارز برای واردات کالاها به ایران با قیمت سامانه نیما انجام شود و در این صورت قیمت کالاها نیز می‌تواند کاهشی باشد.
افزایش اندک طلا و سکه
روز جمعه انس جهانی طلا به ۱۲۴۱ دلار رسیده و پیش بینی می‌شود که قیمت طلا و سکه اندکی افزایش داشته باشد. روز پنج شنبه ۱۵ آذر ۹۷، نیز قیمت طلا و سکه افزایش جزئی داشت. قیمت سکه تمام بهار طرح جدید و طرح قدیم به ترتیب سه میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و سه میلیون و ۷۰۰ هزار تومان معامله شد.
همچنین نیم‌سکه دو میلیون تومان، ربع سکه یک میلیون و ۱۵۰ هزار تومان و سکه یک گرمی ۶۶۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار و هر مثقال طلای آب شده ۱۷ عیار به ترتیب ۳۴۹ هزار و ۷۰۰ تومان و یک میلیون و ۵۱۵ هزار تومان است.
هر انس طلای جهانی نیز روز پنج شنبه به ۱۲۳۶ دلار رسید که نسبت به روز چهارشنبه افزایش جزئی داشته است.در این رابطه ابراهیم محمدولی – رییس اتحادیه فروشندگان و سازندگان طلا و جواهر تهران – با بیان اینکه قیمت طلا نسبت به روزهای گذشته افزایش جزئی داشته، تغییرات نرخ ارز را عامل این افزایش قیمت دانست.
نرخ‌های خرید و فروش
از سوی دیگر، بانک‌ها دلار را ۱۱ هزار و ۲۲۸ تومان از مردم خریدند و ارز مسافرتی (یورو) را ۱۳ هزار و ۱۹۸ تومان فروختند. نرخ خرید یورو در بانک‌ها نیز نسبت به روز گذشته اندکی کاهش داشت و هر یورو را به قیمت ۱۲ هزار و ۷۴۵ تومان به بانک‌ها فروختند. در بازار آزاد نیز نرخ دلار بین ۱۱۲۸۰ تا ۱۱۵۵۰ معامله شده است. همچنین براساس اعلام صرافی‌ها، نرخ فروش لیر در بازار غیر رسمی ۲۱۱۹ تومان، نرخ فروش درهم ۳۰۹۴ تومان و نرخ فروش پوند نیز ۱۴ هزار و ۴۳۷ تومان است که کاهشی ملایم را نشان می‌دهدبا این همه آن چیزی که بیشتر از همه جالب به نظر می‌رسد نرخ پایین‌تر یورو در بازار آزاد نسبت به یورو مسافرتی قابل عرضه در بانک‌ها است. یورو در بازار آزاد ۱۲ هزار و ۸۸۷ تومان و در بانک‌ها تحت عنوان ارز مسافرتی ۱۳ هزار و ۱۹۸ تومان به فروش می‌رسد.شعب ارزی بانک‌ها همچنین در صورت تکمیل بودن مدارک مسافرانی که قصد سفر به کشورهای همسایه و مشترک‌المنافع را دارند تا ۵۰۰ یورو و برای سایر کشورها تا سقف ۱۰۰۰ یورو با قیمت ۱۳ هزار و ۲۰۰ تومان می‌فروشند. بر اساس اعلام صرافی‌ها، نرخ فروش لیر امروز در بازار غیر رسمی ۲۳۰۳ تومان، نرخ فروش درهم ۳۱۵۴ تومان و نرخ فروش پوند نیز ۱۴ هزار و ۷۷۹ تومان است.قیمت هر یورو در صرافی بانک‌ملی نیز ۱۲ هزار و ۹۴۵ تومان بوده است. در حالی که ارز مسافرتی که به صورت محدود به مسافران عرضه می‌شود، با احتساب کارمزد ۱۳ هزار و ۳۶۱ تومان است.به این ترتیب، بررسی قیمت‌ها در بازار آزاد و ارز مسافرتی نشان می‌دهد که قیمت ارز مسافرتی بالاتر از بازار آزاد است.
یورو در بازار ثانویه ۹۵۰۰ تومان
همچنین نرخ یورو در بازار ثانویه روز پنجشنبه با افزایش قیمت نسبت به یک‌شنبه ۱۱ آذر به ۹۵۲۳ تومان رسید. مجموع معاملات در سامانه نیما از نیمه مرداد تاکنون از ۱۰.۵ میلیارد یورو عبور کرد و به ۱۰ میلیارد و ۸۳۶ میلیون یورو رسید.با اعلام بانک مرکزی، مجموع فروش ارز حاصل از صادرات در همین مدت یعنی از نیمه مرداد تاکنون به پنج میلیارد و ۷۵۱ میلیون یورو و در مقابل مجموعه تأمین ارز برای واردات در مدت مذکور به پنج میلیارد و ۸۵ میلیون یورو رسیده است.دولت با تغییر سیاست‌های ارزی خود از فروردین سال جاری تصمیم گرفت برنامه‌ای را اجرایی سازد که بر اساس آن صادرکنندگان و واردکنندگان بتوانند ارز موردنیاز و صادرات خود را در بازار ثانویه معامله کنند.
با اجرای این سیاست‌ها، به تدریج میزان ورود ارز به این سامانه افزایش یافت اما معافیت‌هایی برای برخی صادرکنندگان در نظر گرفته شده بود که باعث شد به اندازه انتظار ارز به این سامانه وارد نشود. در همین راستا، از نیمه مرداد دولت تصمیم گرفت تا با لغو معافیت‌ها، همه صادرکنندگان ارزی را وارد این سامانه کند تا علاوه بر تأمین ارز موردنیاز برای واردکنندگان، ورود ارز به این سامانه را نیز افزایش دهد. با این‌حال هنوز، انتظار می‌رود که با توجه به میزان صادرات قطعی اعلام‌شده توسط گمرک، باز هم حجم ورود ارز به این سامانه افزایش پیدا کند؛ در واقع انتظار از این سامانه بیشتر از این ارقامی است که تاکنون وارد شده است.
تسهیلات ارزی
از سوی دیگر، حدود ۱۶ میلیارد دلار از مجموع حدود ۴۰ میلیارد دلار درخواست پذیرفته شده از سوی صندوق توسعه ملی برای ارایه تسهیلات ارزی پرداخت شده است. مبلغ کل تسهیلات ارزی پذیرش شده توسط صندوق (اعلام وصول شده) تا پایان شهریور امسال حدود ۴۰ میلیارد ۳۹۵ میلیون دلار بوده است که از این رقم حدود ۳۷ میلیارد و ۷۴۷ میلیون دلار به مرحله تخصیص رسیده و به عبارتی بانک مرکزی نامه مسدودی آن را صادر کرده است. از مجموع تسهیلات ارزی که مسدود شده حدود ۲۲ میلیارد و ۴۱ میلیون دلار به طرح‌های بخش خصوصی، ۹۴ میلیون دلار برای طرح‌های بخش تعاونی و ۱۵ میلیارد ۴۴ میلیون دلار به طرح‌های بنگاه‌های اقتصادی متعلق به موسسات عمومی غیر دولتی و تا ۵۶۹ میلیون دلار در سایر موارد تخصیص یافته است.از کل مبلغ مسدود شده یعنی از ۳۷ میلیارد و ۷۴۷ میلیون دلار که برای پرداخت تسهیلات از طریق قراردادهای عاملیت ارزی است حدود ۱۶ میلیارد و ۸۶۰ میلیون دلار با همکاری بانک‌های عامل و بانک مرکزی به مرحله پرداخت قطعی به متقاضیان رسیده است.
کاهش دلار امریکا در برابر ین ژاپن
از سوی دیگر، ارزش دلار امریکا در بازار معاملات آسیایی روز پنجشنبه تحت تاثیر افت شدید سود اوراق خزانه‌داری ایالات متحده و تشدید نگرانی سرمایه‌گذاران در روند رشد اقتصاد جهانی، در برابر ین ژاپن کاهش یافت.به گزارش ایسنا، پس از آنکه روز چهارشنبه بازار سهام جهانی که شامل بورس وال استریت و به دنبال آن بازار سهام‌های آسیایی می‌شود، تحت تاثیر کاهش شدید سود اوراق خزانه‌داری امریکا به‌شدت بر خود لرزید، نگرانی سرمایه‌گذاران در مورد وقوع رکود اقتصادی و روند نزولی رشد اقتصاد جهانی نیز تشدید شد. همچنین افزایش تردیدها در مورد اینکه چین و امریکا بتوانند در طول دوره صلح موقت خود، به توافقی برای حل و فصل اختلافات تجاری دست پیدا کنند، به‌شدت روی بازارهای جهانی سهام و ارز تاثیر گذاشت به‌گونه‌ای که ارزش دلار امریکا با ۰.۴ درصد کاهش به ۱۱۲.۷۲ ین رسید.
بازار ارز در روز پنجشنبه نیز تحت تاثیر دستگیری مدیر ارشد مالی شرکت چینی هواوی در کانادا به اتهام نقض تحریم‌های امریکا قرار گرفت که به گفته بسیاری از تحلیلگران می‌تواند جرقه‌ای برای شعله‌ور شدن آتش تنش‌های سیاسی و جنگ تجاری میان چین و ایالات متحده امریکا باشد.گسترده‌ترین شاخص سهام آسیا-اقیانوسیه ام‌اس‌سی‌آی در خارج از ژاپن، هم ۱.۹ درصد سقوط کرد و نیکی ژاپن هم ۲ درصد از ارزش خود را از دست داد.یوکیو ایشیزوکی، تحلیلگر ارشد بازارهای جهانی ارز در Daiwa Securities می‌گوید: به نظر می‌رسد تضعیف اوراق خزانه‌داری امریکا دلار را همچنان در برابر ین ژاپن پایین نگه دارد که البته هنوز برای پیش‌بینی‌های آتی در خصوص احتمال سرمایه‌گذاری و تمایل معامله‌گران بازارهای جهانی ارز در ارزهای مهم دیگر به جز دلار امریکا زود است.طبق اعلام قبلی فدرال رزرو، بانک مرکزی ایالات متحده امریکا قرار است در جریان نشستی که در تاریخ ۱۹ – ۱۸ دسامبر سال جاری میلادی برگزار می‌شود، نرخ بهره را افزایش دهد که البته بازار ارز بیشتر تحت تاثیر تعداد دورهای افزایش نرخ بهره در سال ۲۰۱۹ میلادی قرار خواهد گرفت که متعاقبا از سوی سخنگوی فدرال رزرو اعلام خواهد شد.براساس گزارش رویترز، یورو نیز در بازار معاملات آسیایی روز پنجشنبه با ۰.۴ درصد کاهش در ۱۲۷.۸۷ ین ایستاد، دلار استرالیا با ۱ درصد کاهش به ۸۱.۴۵ ین رسید و پوند انگلیس نیز با ۰.۵ درصد کاهش در ۱۴۳.۴۰ ین معامله شد.
رکورد پنج ماهه قیمت طلا شکست
همچنین قیمت طلا روز جمعه تحت تاثیر افت ارزش دلار امریکا افزایش یافت و در مسیر ثبت بزرگ‌ترین افزایش هفتگی در ۱۵ هفته اخیر قرار گرفت.
هر انس طلا برای تحویل فوری در روز جمعه، بازار سنگاپور ۰.۲ درصد افزایش پیدا کرد و به ۱۲۳۹.۹۰ دلار رسید. بهای معاملات این بازار تا مرز ۱۲۴۴ دلار پیش رفته بود که بالاترین رکورد در پنج ماه اخیر بود. طلا با افزایش ۱.۵ درصدی در هفته جاری، با بزرگ‌ترین رشد هفتگی خود در بیش از سه ماه گذشته روبروست. در بازار امریکا، هر انس طلا برای تحویل در فوریه با اندکی افزایش، در ۱۲۴۴.۲ دلار ایستاد. بازارها منتظر انتشار گزارش اشتغال ماهانه امریکا برای ارزیابی روند سیاست پولی این کشور هستند. طلا از اوج قیمتش در آوریل، حدود
۱۰ درصد کاهش پیدا کرده زیرا دلار امسال به دلیل جنگ تجاری امریکا و چین و افزایش نرخ‌های بهره امریکا، به دارایی مورد علاقه سرمایه‌گذاران تبدیل شده است. این فلز ارزشمند به افزایش بیشتر نرخ‌های بهره امریکا حساس است زیرا هزینه نگهداری این فلز که سوددهی ندارد، بالا می‌رود و جذابیت سرمایه‌گذاری کمتری پیدا می‌کند. شاخص دلار تحت تاثیر نگرانیها نسبت به بازده کمتر اوراق قرضه بلندمدت امریکا در معاملات روز جمعه دچار افت شد. براساس گزارش رویترز، دلار هفته گذشته پس از اینکه جروم پاول، رییس بانک مرکزی امریکا گفت: نرخ‌های بهره پایین محدوده خنثی هستند و انتظارات را برای پایان یافتن سیکل افزایش نرخ‌های بهره برانگیخت، تحت فشارهای کاهشی قرار گرفت. بازارها اکنون روی چهارمین دور افزایش نرخ‌های بهره امریکا در نشست دسامبر حساب می‌کنند.
در بازار سایر فلزات ارزشمند، هر انس نقره برای تحویل فوری تغییر چندانی نداشت و به ۱۴.۴۷ دلار رسید. هر انس پالادیوم برای تحویل فوری یک درصد کاهش پیدا کرد و به ۱۱۹۷ دلار رسید. هر انس پلاتین برای تحویل فوری با ۰.۲ درصد کاهش، در ۷۸۵.۲۴ دلار ایستاد.