مقصود اسعدی سامانی
تاخیر در پروازها دو دلیل عمده دارد. دلیل اول درون سازمانی است و به مسائل داخلی شرکت های هواپیمایی باز می گردد. دلایل دوم در دسته دلایل برون سازمانی قرار می گیرند و به دستگاه هایی مربوط اند که باید به شرکت های هواپیمایی خدمات بدهند اما به دلایل مختلف از جمله مسائل داخلی خودشان خدمات را به موقع نمی رسانند و زمینه تاخیر را فراهم می کنند. زمانی که با تعویض به موقع نوبت سوخت رسانی، سوخت مورد نیاز هواپیما در زمان مشخص نرسد، پرواز با تاخیر انجام خواهد شد. از دیگر مشکلات برون سازمانی، مسائل جوی است که به دلیل تهدید ایمنی پرواز، باعث تاخیر می شود. براساس برآوردهایی که تاکنون انجام شده وزن عوامل برون سازمانی در تاخیر پروازها سنگین تر از عوامل درون سازمانی است.
شرکت های هواپیمایی تلاش می کنند با برگزاری جلسه های کمیته تاخیرات به دلایل درون سازمانی که منجر به تاخیر پرواز می شود رسیدگی کنند. مدیریت موضوع و رفع نواقص داخلی برای این شرکت ها ضروری است چرا که براساس برآوردهای یاتا تاخیر پروازها ۴۰۰ یورو در هر دقیقه به شرکت های هواپیمایی زیان می رساند. این شرکت ها به عنوان یک بنگاه اقتصادی باید عوامل تاخیر پرواز را به حداقل برسانند چراکه با تاخیر هواپیما علاوه بر عدم کسب درآمد، متحمل زیان هم می شوند. به دلایل اقتصادی شرکت ها تلاش می کنند تا زمینه تاخیر را کم کنند اما تاخیر به دلیل عوامل برون سازمانی اجتناب ناپذیر است. مسائل مربوط به کمبود قطعات، یا تاخیر در خدمات رسانی دستگاه های دیگر باید مدیریت شود. نکته دیگر در زمینه تاخیر تغییر شرایط جوی است که با ایمنی پرواز ارتباط مستقیم دارد به همین دلیل هیچ خلبان یا شرکت هواپیمایی خطر آن را نمی پذیرد و به طور حتم انجام پرواز در شرایط بد جوی مورد تایید نیست.
نکته حائز اهمیت دیگر مدیریت پس از بروز تاخیر در پرواز است. تامین خواسته مسافران و جلب رضایت آنان بیش از دو سال است که در دستورالعمل حقوق مسافر تدوین شده و ابلاغ شده است و شرکت های هواپیمایی موظف اند براساس این دستورالعمل رضایت مسافری که پروازش تاخیر داشته را جلب کنند.
در هفته گذشته دادستان بحث بررسی تاخیر پروازها را مطرح کرد. طرح این بحث همراه با دغدغه ها و نظرات دادستانی در مورد تاخیر پروازها و عدم رسیدگی مناسب به مسافران همراه بود و پس از اظهارات دادستان، توضیحات لازم از سوی مدیران شرکت های هواپیمایی به ایشان داده شد و البته طرح این مسئله فرصتی برای عرضه بخشی از مشکلات و تگناهای شرکت های هواپیمایی هم بود.
تاخیر در انجام پرواز در تمام کشورهای دنیا از جمله کشورهای پیشرو در صنعت حمل و نقل هوایی هم انجام می شود. برآوردها و بررسی ها نشان می دهد که بیش از ۲۰ درصد از پروازها در این کشورها با تاخیر انجام می شود چراکه حصول اطمینان از مسائل ایمنی تاخیر در پرواز را اجتناب ناپذیر کرده است. نکته مهم مدیریت هرچه بیشتر تاخیر در پروازها و خدمات دهی به مسافرات براساس دستورالعمل حقوق مسافر است. در این بین صبوری مسافران در تحمل شرایط تاخیر کمک بزرگی به شرکت های هواپیمایی برای ارائه خدمات بهتر است.