تولید غیررقابتی نیازمند حمایت

آرمان خالقی، عضو هیئت‌مدیره خانه صنعت ، معدن و تجارت ایران در گفت‌وگو با «شرق» بر تولید کالای رقابتی تأکید می‌کند. به گفته او؛ اگر همه‌چیز بر وفق مراد بود و بر مدار دقیق و درست حرکت می‌کرد، تولید نیازی به حمایت نداشت، اما درحال‌حاضر این بخش درگیر انواع و اقسام گرفتاری‌هاست. برای اینکه قیمت پایین بیاید و کیفیت بالا برود، بخش تولید نیاز به حمایت دارد. البته عضو هیئت‌مدیره خانه صنعت و معدن نیاز امروز صنعت را حمایت‌های هدفمند، هوشمند و آگاهانه معرفی می‌‎کند. او ادامه می‌دهد: برای اینکه حمایت‌ها منطقی باشد، نیاز داریم که برنامه مدون و بلندمدتی تدوین شود تا مسیر حرکت مشخص شده و حمایت‌ها به سمت کالاهای مزیت‌دار هدایت شوند. اگرچه مناسب‌نبودن کیفیت کالاهای داخلی و مصرف بیش از حد انرژی برای تولید کالاهای گرانی نظیر خودروهای داخلی همواره از سوی کارشناسان مورد نقد قرار گرفته است، اما خالقی بر این باور است که بسیاری از کالاها در کشور ما می‌توانند مزیت نسبی و رقابتی داشته باشند. از نگاه او، زنجیره تولید بخش معدن مزیت‌دار بوده و اگر ماده اولیه حاصل از معادن با قیمت پایین به صنایع تبدیلی برسد، زنجیره ارزش این بخش می‌تواند محصولات با قیمت تمام‌شده رقابتی تولید کند. عضو هیئت‌مدیره خانه صنعت ، معدن و تجارت ایران، پتروشیمی را دیگر صنعت رقابت‌پذیری معرفی کرد که با اصلاح تکنولوژی فرسوده آن می‌توانیم به مزیت‌های این صنعت دست یابیم. همچنین صنایع ساختمانی و کالاهای ساختمانی که زیربخش معدن هستند در گروه صنایع مزیت‌دار از نگاه این کارشناس، دسته‌بندی شدند. او اضافه می‌کند: بخش لوازم خانگی نیز که وابسته به کالاهای پایین‌دستی معدن مثل شیشه، فولاد، پلاستیک و … هستند هم دارای مزیت است و می‌توان برای آن برنامه داشت. خالقی ادامه می‌دهد: ایران در زمینه تولیدات دانش‌بنیان نظیر بیوتکنولوژی و محصولات نانو نیز گام‌های مؤثری برداشته است.
سندهایی که لازم‌الاجرا نیستند
اگرچه عضو هیئت‌مدیره خانه صنعت ، معدن و تجارت ایران معتقد است که باید برای حمایت از تولید داخلی، سند توسعه صنعت تدوین شود، اما تاکنون چنین سندی به مرحله اجرا گذاشته نشده است. خالقی درباره دلیل این مسئله می‌گوید: هیچ‌کس سندی را که دیگری نوشته قبول نمی‌کند. هر دولتی به اسنادی که از دولت قبل دریافت کرده است به چشم توصیه‌نامه نگاه می‌کند و این اسناد لازم‌الاجرا نمی‌شوند. هر وزیری برنامه توسعه می‌نویسد و نزدیک پایان دوره‌اش این سند را نهایی می‌کند. وزیر جدید که اسناد قبلی را قبول ندارد، مجددا این برنامه را بررسی می‌کند و برنامه جدید می‌نویسد. او اضافه می‌کند: اسناد تدوین‌شده در خود وزارت صنعت، معدن و تجارت هم ضمانت اجرائی ندارند. درحالی‌که برنامه‌های توسعه صنعتی، یک استراتژی فرابخشی هستند و برای دستیابی به اهداف آن باید وزارتخانه‌های مختلف با هم همکاری کنند. خالقی می‌گوید: وقتی این‌گونه نباشد، استراتژی روی کاغذ می‌ماند. او با اشاره به اینکه خانه صنعت و معدن مجموعه‌ای است که از سال ٨٢، شعار تولید ملی افتخار ملی را روی سربرگ‌های خود دارد و ١٥ سال است که جشنواره حمایت از تولید داخل را برگزار می‌کند، پاسخ به این پرسش که آیا مصرف‌کننده کالای ایرانی را به هر قیمتی بخرد؟ را امری جدی توصیف می‌کند. عضو هیئت‌مدیره خانه صنعت و معدن عنوان می‌کند: قاعدتا مصرف‌کننده نباید هر کالایی را بخرد و ما باید به سمتی برویم که کالاها استاندارد شوند و حداقل کیفیت را داشته باشند. کالاها باید قابلیت رقابت در فضای بین‌المللی را داشته باشند. مشکلات بخش تولید که شامل یک بسته سیاستی شامل تأمین مالی، حذف بوروکراسی اداری، بهبود محیط کسب‌وکار و … است نیز باید حل شوند. به اعتقاد او، بزرگ‌ترین کاری که امسال با توجه به شعار سال می‌توان انجام داد این است که مصرف‌کننده ایرانی در شرایطی که کالای ایرانی و مشابه خارجی کیفیت مساوی دارند، خرید کالای داخلی را جزء اولویت‌های خود قرار دهد.