نگاه کارشناس
به طرف نوآوری در مدیریت این پروژهها برویم
آرمان خالقی- عضو هیأتمدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران
تجربه چهارساله اخیر نشان داده اصولا تأمین و تحقق بودجه دولت به نحوی نبوده که مازادی بر هزینههای جاریاش به شکل چشمگیر داشته باشد تا این بودجه و منابع مالی محققشده بودجه را بتواند در اتمام یا تکمیل یا حتی شروع پروژههای عمرانی تخصیص دهد. آرمان خالقی، عضو هیأتمدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در ادامه صحبتهایش میافزاید: معمولا طی این بازه زمانی دولت گرفتار این بوده که هزینه جاریاش را تأمین کند؛ آنچه معمولا بهعنوان هزینههای روزمره دولت از آن یاد میشود. درواقع آنچه باقیمانده طرحها و پروژههای نیمهتمام عمرانی است که روی هم تلنبار شدهاند.
مهندس خالقی معتقد است هزینههای جاری، دولت را گرفتار کرده که این هزینهها را چطور تأمین کند، این درحالی است که پروژههای عمرانی با معطلماندن و اجرایینشدنشان صدماتی را به اقتصاد وارد میکند. واقعیت این است اگر طرحها و پروژههای عمرانی اجرایی نشوند، ما همچنان شاهد رکود در بخشهای مختلف اقتصاد و زیرمجموعهها و فعالان اقتصادی حوزه عمران خواهیم بود، همانگونه که درحال حاضر شاهد هستیم؛ از تأمینکنندگان و تهیهکنندگان تجهیزات مصالح ساختمانی تا شرکتهای فنی و مهندسی و اجرایی و نظارتی و مهندسین مشاور معطل هستند، بماند که خود پروژه نیز که قرار است خدماتی را ارایه کند، معطل میماند و این معطلیها درنهایت موجبات به وجود آمدن موجی از بدهیها میشود، درواقع زنجیرهای از رکود در اقتصاد بهوجود آورده است.
عضو هیأتمدیره خانه صنعت و معدن بر این باور است که دولت باید در بودجه و برنامه سال آتی خود حداقل راه را برای واگذاری پروژهها باز کند تا امکان تکمیل پروژهها فراهم بیاید، حتی زمینههای واگذاری این پروژهها به بخش خصوصی فراهم بیاید؛ پروژههایی که توجیه اقتصادی دارند.
درواقع باید طرحهایی که صرفه اقتصادی دارند، به بخش خصوصی واگذار شود و پروژههایی که صرفه ملی دارند را خود دولت دنبال کند، از این طریق است که میتوان طرحهای نیمهکاره را تکمیل کرد و از نتایج آن در اقتصاد بهره برد.
خالقی میگوید: به نظر من دولت نباید هیچ پروژهای را انجام بدهد، مگر اینکه طرفداری در بخش خصوصی نداشته باشد. درواقع دولت باید شرایط و تسهیلات را فراهم بیاورد و پروژهها را روشن کند، بعد به بخش خصوصی پیشنهاد بدهد اجراییکردن آن را به عهده بگیرد؛ البته به طرق مختلف مثل اجاره به شرط تملیک، مدیریت بهرهبرداری و… درواقع دولت تمام این راهها را باید در نوع مدیریتی که خواهد داشت، بررسی کند. واقعیت این است که ناتوانی که در اجراییکردن پروژههای عمرانی به وجود آمد، باید ما را به طرف نوآوری در مدیریت این پروژهها ببرد که امیدوارم این اتفاق بیفتد.
عضو هیأتمدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران میافزاید: برای رسیدن به بهترین شیوه شایسته است متناسب با هر پروژه تصمیمگیری شود، بهعنوان مثال راه یک پروژه سودآور نیست، اما نیاز جامعه است؛ زیرساخت است که باید اجرایی شود. درواقع با بررسی کارشناسی و اقتصادی پروژهها آنها را باید رتبهبندی و به بخش خصوصی واگذار کرد و سایر پروژهها که نیاز توسعه کشور هستند را خود دولت باید دنبال کند.