شکست و ناکامی در تحقق اهداف به‌ویژه در دنیای امروز برای اغلب مردم یک تابو به شمار می‌رود و هیچ‌کس دوست ندارد حتی یک بار هم شکست را تجربه کند؛ این در حالی است که همه می‌دانند تجربه شکست در زندگی شخصی یا کاری، یک امر اجتناب‌ناپذیر است.
اما چرا شکست تا این اندازه در ذهن انسان‌ها بزرگ و ترسناک جلوه می‌کند؟ چرا ما اغلب مانند مرگ از شکست می‌هراسیم؟ اساساً وقتی به شکست فکر می‌کنیم، چه تصوراتی در ذهنمان نقش می‌بندد؟ پذیرفته نشدن در بین مردم؟ موردانتقاد قرار گرفتن یا نیش و کنایه شنیدن؟ یا چیزهای دیگر؟
تونی رابینز، کارآفرین و نویسنده آمریکایی در این مورد می‌گوید: «ما بیشتر برای درد نکشیدن تلاش می‌کنیم تا برای لذت بردن». معنایش این است که برای بسیاری از افراد شکست نخوردن مهم‌تر از پیروز شدن و پیشرفت کردن است. جالب اینجاست که فشاری که افراد از بابت ترسشان از شکست تحمل می‌کنند، در اغلب موارد بیش از فشاری است که براثر یک شکست واقعی به آنها وارد می‌شود.
ترس از شکست خصوصاً در عرصه کارآفرینی و کسب‌وکار عاملی بسیار تأثیرگذار است؛ عاملی که نه‌تنها در کوتاه‌مدت به درجا زدن یک کسب‌وکار منجر می‌شود، بلکه حتی می‌تواند آن را در بلندمدت به نابودی کامل بکشاند. البته نباید از این واقعیت غافل شد که همه کارآفرینان پیش از راه‌اندازی کسب‌وکارشان به‌نوعی بر ترس از شکست غلبه کرده‌اند اما آنها باید مراقب باشند که دشواری‌های کسب‌وکار باعث نشود که این ترس دوباره به وجود آنها بازگردد؛ اگر چنین شود این کارآفرینان دیگر نخواهند توانست از فرصت‌های پیش رویشان استفاده کنند و به‌مرور دستاوردهای قبلی خود را هم از دست خواهند داد.
به‌طورکلی ترس از شکست می‌تواند به پنج طریق موجب عدم پیشرفت کسب‌وکار شما شود و درنهایت آن را به سمت تباهی و نابودی کامل سوق دهد:
۱٫ ترس از شکست باعث احتیاط بیش‌ازحد می‌شود
اگر ترس از شکست در وجود شما نهادینه شود و شما نتوانید زنجیری که ترس بر پایتان بسته را پاره کنید و خود را از چنگال ترس برهانید، هرگز نخواهید توانست به سرزمین آرزوهای خود برسید. واقعیت این است که ترس باعث می‌شود که شما در کسب‌وکار خود بیش‌ازحد وسواس و احتیاط به خرج دهید و ناخواسته از فرصت‌های زیادی چشم‌پوشی کنید. همان‌طور که اشاره شد، ترس از شکست معمولاً از خود شکست دردناک‌تر است؛ بعضاً وقتی شکست می‌خورید تازه متوجه می‌شوید که شکست آن‌قدرها هم بد نیست! شکست حتی می‌تواند بیش از پیروزی به شما انگیزه ببخشد؛ بسیاری از افراد موفق و معروف تاریخ بارها شکست را تجربه کرده‌اند. با افکار منفی خود در مورد شکست مبارزه کنید، از کنج راحتی خود خارج شوید، احتیاط بیش‌ازحد را کنار بگذارید و نفس بکشید.
۲٫ ترس از شکست، مسیر رسیدن به سرزمین فراوانی را مسدود می‌کند
افراد به‌طورکلی می‌توانند دو مسیر متفاوت را برای زندگی و کسب‌وکار خود انتخاب کنند. مسیر اول همان مسیری است که اغلب انسان‌ها آن را انتخاب می‌کنند و درنهایت به سرزمین کمیابی و محدودیت ختم می‌شود؛ سرزمینی که در آن هیچ‌چیز به اندازه کافی موجود نیست. در این سرزمین نه پول کافی یافت می‌شود، نه فرصت‌های کافی، نه مهارت‌های کافی و نه هیچ‌چیز دیگری به اندازه کافی. سرزمین محدودیت‌ها یک سرزمین خطرناک است که بسیاری از ما زمان زیادی را در آن می‌گذرانیم؛ سرزمینی که ترس از شکست ما را به آن رهنمون می‌سازد.
مسیر دوم اما به سرزمین فراوانی منتهی می‌شود؛ سرزمینی که در آن همه‌چیز به‌وفور موجود است. اگر در این سرزمین به دنبال پول باشیم، بیشتر از نیازمان پول کسب می‌کنیم؛ اگر زمان بخواهیم، بیشتر از آنچه توانایی گذراندنش را داشته باشیم زمان در اختیار خواهیم داشت. فرصت‌ها، موقعیت‌ها، مهارت‌ها، شراکت‌های تجاری، همکاری، عشق، احترام و … در این سرزمین بیش‌ازحد کافی در دسترس اهالی آن قرار دارد. پس باید بکوشیم که ترس از شکست ما را از این سرزمین دور نکند.
۳٫ ترس از شکست، فرصت‌های توسعه کسب‌وکار را محدود می‌کند
حتی اگر شما یک فرد موفق در کسب‌وکار خود باشید، ترس از شکست موجب خواهد شد که شما نتوانید کسب‌وکارتان را آن‌طور که بایدوشاید توسعه دهید. این ترس نخواهد گذاشت شما وارد بازارهای جدید شوید، سفارشات بیشتری بپذیرید، نیروهای بیشتری استخدام کنید و فروشتان را به‌سرعت افزایش دهید. شما از این می‌ترسید که مبادا نتوانید تعهدات خود را به انجام برسانید و این ترس ظاهراً منطقی است. شما با خود می‌گویید وقتی کارها به‌خوبی پیش می‌رود یعنی نیازی به تغییر نیست، اما این تفکر اشتباه است.
هدف از زندگی فقط زنده ماندن نیست؛ ما زنده‌ایم تا پیشرفت کنیم و همه ما ذاتاً به این واقعیت اعتقاد داریم، اما همیشه ترس باعث می‌شود از ادامه راه باز بمانیم. هرگاه ترس بر شما غلبه کرد، با تمام توانتان سعی کنید بر آن چیره شوید و ورق را برگردانید. به این بیاندیشید که اگر ریسک نکنید، اگر از فرصتی که پیش آمده است بهره نگیرید و اگر به همان کسب‌وکار کوچک و بدون چالش قانع شوید، در آینده چه سرنوشتی در انتظارتان خواهد بود. کسب‌وکار شما وقتی به اندازه واقعی‌اش خواهد رسید که شما با تمام توان و بدون ترس بتازید.
۴٫ ترس از شکست قابلیت کسب پول و ثروت را کاهش می‌دهد
وقتی شما نتوانید ریسک کنید و از فرصت‌ها بهره بگیرید، نخواهید توانست پول بیشتری از کسب‌وکار خود به دست بیاورید. اصلاً چگونه انتظار دارید سود بیشتری کسب کنید وقتی افکار منفی ذهنتان را فرا گرفته و توانایی‌های آن را محدود کرده‌اند؟ ترس از شکست شما را به سرزمین محدودیت‌ها هدایت می‌کند؛ جایی که برای پول درآوردن باید در صف بایستید.
هر چیزی که اکنون در زندگی شما رنگ واقعیت به خود گرفته، زمانی تنها یک فکر بوده است. اساساً کل زندگی ما حاصل افکار و تجلی اندیشه‌های ماست. پس اگر برای کسب سود بیشتر از کسب‌وکارتان کاملاً جدی هستید، باید ترس از شکست که شاید عمیقاً در وجودتان ریشه دوانده باشد را به هر نحو ممکن کنار بگذارید تا فکرتان آزاد شود. البته این کار به‌هیچ‌وجه ساده و بی‌زحمت نیست اما اگر بتوانید از این مرحله عبور کنید و ترس از شکست را کنار بگذارید، دستاوردهایی فراتر از حد تصورتان خواهید داشت.
۵٫ ترس از شکست تمامی ابعاد زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد
شما به‌عنوان یک کارآفرین، به‌ویژه در مراحل اولیه راه‌اندازی کسب‌وکارتان مجبورید راهکارهای مختلفی را آزمون کنید. موفقیت در این راه مستلزم این است که صبح زود برخیزید، هدف‌گذاری کنید، برای تحقق اهدافتان گام‌های عملی بردارید و صدالبته در این راه ثابت‌قدم باشید. ترس از شکست نه‌تنها شما را از مسیر موفقیت منحرف می‌کند بلکه یک نیروی ناسالم و منفی را در شما به وجود می‌آورد؛ نیرویی که تمامی ابعاد زندگی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در چنین شرایطی هرگاه کسب‌وکار شما دچار مشکل می‌شود، استرس و نگرانی بر شما غلبه می‌کند و ترس به عنصر ثابت زندگی شما بدل می‌شود.
این ترس و نگرانی همیشگی سلامت شما را به خطر می‌اندازد، رژیم غذایی شما را دگرگون می‌کند، بر روابط کاری و شخصی شما سایه می‌افکند و خلاصه اینکه به معنای واقعی کلمه زندگی شما را به‌کلی تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
همیشه سعی کنید ارزیابی درستی از شکست داشته باشید یعنی برآورد کنید که اگر شکست بخورید چه اتفاقی می‌افتد و اگر به دلیل ترس از شکست، دست به هیچ اقدامی نزنید چه فرصت‌هایی را از دست خواهید داد. این‌گونه شما می‌توانید بر ترس خود غلبه کنید و پس از آن خواهید دید که در دنیای کسب‌وکار چه فرصت‌های گوناگونی برای افراد جسور وجود دارد.