معاون اول رئیس‌جمهور روز پنج‌شنبه در بیست و دومین نشست شانگهای شرکت کرد و در این نشست ۱۳ پیشنهاد در قالب ۶ محور کریدورها، اقتصاد، فناوری‌های نوظهور، امنیت غذایی، محیط‌‌زیست و تغییر اقلیم، امنیت انرژی و امنیت منطقه‌ای، مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی به کشورهای عضو ارائه داد.
معاون اول رئیس‌جمهور در این نشست تاکید کرد: ایران سرزمین فرصت‌ها و ظرفیت‌های کم‌نظیر در منابع طبیعی، نیروی انسانی متخصص، ظرفیت‌های صنعتی، معدنی، ترانزیتی، انرژی و فناوری است. هرگونه سرمایه‌گذاری در ظرفیت‌ها و فرصت‌های اقتصادی ایران، کنشی هوشمندانه خواهد بود. نظام بین‌الملل در حال عبور از یک نظم سنتی و یکجانبه‌گرا به یک نظم جدید مبتنی بر چندجانبه‌گرایی با نقش‌آفرینی همه کشورها و بازیگران جدید است. جمهوری اسلامی ایران، با عنایت به اهداف سیاست خارجی خود در جهت کمک به پی‌ریزی یک نظام بین‌المللی عادلانه و مبتنی بر مشارکت جمعی، حضور فعال در ترتیبات چندجانبه از جمله سازمان همکاری شانگهای، بریکس، سازمان همکاری اقتصادی اکو و کشورهای حاشیه دریای خزر را با جدیت در دستور کار قرار داده است.
معاون رئیس‌جمهور نخستین اقدام برای نقش‌آفرینی در نظم نوین جهانی جهت همکاری با کشورهای عضو سازمان شانگهای را کریدورها دانست و تصریح کرد: ایران سرزمین فرصت‌های لجستیکی و ترانزیتی است و بر همین اساس، آمادگی ایجاد یک کریدور ترانزیتی فراگیر جهت اتصال کشورهای عضو را دارد. ایران، در این زمینه، گام‌های مهمی را در قالب کریدور شمال-جنوب برداشته که با تحقق کامل آن دسترسی‌های تجاری و اقتصادی از حوزه جنوب و شرق آسیا به کشورهای حوزه آسیای میانه، قفقاز، روسیه، دریای سیاه و اروپا تسهیل خواهد شد. مشارکت در ایجاد زیرساخت کریدور شمال-جنوب و نیز کریدور «شرق-غرب-آسیا-دریای مدیترانه» را می‌توان به عنوان یک راهکار پیشنهادی در قالب سازمان شانگهای دنبال کرد.
او ادامه داد: برای شکل‌دهی به یک نظام اقتصادی عادلانه بین‌المللی، باید تجارت با ارزهای ملی یا ارز مشترک به‌طور جدی در دستور کار قرار گیرد. با توجه به این موضوع، جهت ایجاد یک الگوی توسعه اقتصادی متعادل، هماهنگ و فراگیر با همکاری برد-برد باید به دنبال گسترش استفاده از پول‌های ملی به ویژه ارزهای مبتنی بر فناوری‌های نوین در بین کشورهای عضو باشیم. همچنین گسترش همکاری اعضای سازمان در حوزه‌های انرژی، فناوری، صنعت، کشاورزی و تجارت از طریق سازو‌کار مبادلات بین بانکی و تامین مالی سازمان همکاری شانگهای نقش مهمی در تحقق این الگو دارد. مخبر با اشاره به فناوری‌های نوظهور، اظهار کرد: با توجه به روندهای جهانی، کشورهای عضو سازمان، ناگزیر به توسعه فناوری‌های نوظهور به‌خصوص هوش مصنوعی برای پایدارسازی زیرساخت‌های اقتصادی و صنعتی خود هستند.
از این‌رو جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد می‌کند که سازمان، اقدام به: «تاسیس صندوق توسعه فناوری و نوآوری برای تامین مالی پروژه‌های فناورانه مشترک بین اعضا»، «تشکیل کنسرسیوم مشترک تولید محصولات فناورانه»، «ایجاد استانداردهای مشترک فناوری و نوآوری» و «تشکیل کارگروه هوش مصنوعی» کند .او همچنین یادآور شد: بزرگ‌ترین تهدید برخاسته از تغییرات اقلیمی، «تهدید امنیت غذایی» و «بحران آب» است. برای کاهش تاثیر شوک‌های آب و هوایی باید با همکاری متقابل و «توسعه کشت فراسرزمینی» در مناطق حاصلخیز کشورهای عضو، این پدیده جهانی را مدیریت کنیم. در این راستا، کاربست دیپلماسی آب را با طرح ایجاد سازوکارهای چندجانبه از جمله تشکیل کارگروه‌های مشترک برای مدیریت و توزیع عادلانه منابع آبی پیشنهاد میشود.
معاون اول رئیس‌جمهور اظهار کرد: ما آماده هستیم در چارچوب ابتکار پیشنهادی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران موسوم به «ابتکار گاز در خدمت بازیابی اقتصاد جهانی در دوره پس از کرونا»، استفاده از ظرفیت‌های ترانزیتی گاز را توسعه دهیم. پیشنهاد می‌کنیم «صندوق تامین مالی مشترک پروژه‌های بالادستی و پایین‌دستی پتروشیمی» بین کشورهای علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری ایجاد شود. همچنین برای صدور خدمات فنی و مهندسی و ساخت تجهیزات نفتی، گازی و پتروشیمی اعلام آمادگی می‌کنیم.
پیشنهاد می‌کنیم یک هاب منطقه‌ای «انرژی شانگهای»، با هدف تجارت، تبادل و امنیت انرژی شامل سوخت‌های فسیلی، برق و انرژی‌های تجدیدپذیر در دستور کار سازمان شانگهای قرار گیرد. مخبر خاطرنشان کرد: برای نیل به امنیت منطقه‌ای درون‌زا، از ظرفیت‌های عظیم «همسایگی و همگرایی» باید استفاده کرد تا انگیزه‌های حضور و نفوذ قدرت‌های بیگانه و سلطه‌گر را کاهش داده و به همسایگان خود متکی شویم و هدف «منطقه عاری از تروریسم، افراط‌گرایی و جدایی‌طلبی» که سه اصل بنیادین تشکیل این سازمان هستند را محقق سازیم.
تاکید بر اجرای کامل توافق‌نامه راهبردی ۲۵ ساله با چین
مخبر همچنین در حاشیه نشست شورای نخست‌وزیران کشورهای عضو پیمان شانگهای با نخست‌وزیر چین دیدار و گفت‌وگو کرد. او در این دیدار با اشاره به توافق‌نامه راهبردی همکاری ۲۵ساله میان ایران و چین گفت: زمینه‌های متعدد همکاری میان تهران و پکن وجود دارد که اگر بر این زمینه‌ها تمرکز کنیم و بستر فعالیت بخش خصوصی دو کشور را فراهم کنیم، به نقطه مطلوبی در تحقق اهداف توافق‌نامه ۲۵ ساله خواهیم رسید. او با اشاره به حجم مبادلات تجاری ایران و چین به حدود ۳۰میلیارد دلار افزود: با اقداماتی نظیر تهاتر کالا و استفاده از پول‌های ملی دو کشور، روند توسعه مناسبات تجاری تسهیل شده و این رقم افزایش قابل توجهی خواهد یافت.
بنابراین لازم است تا تبادلات تجاری با پول‌های دو کشور را افزایش دهیم. معاون اول رئیس‌جمهور توسعه روابط با چین را از رویکردهای جدی جمهوری اسلامی ایران و به خصوص دولت سیزدهم برشمرد و تاکید کرد: توسعه سواحل مکران و چابهار، احداث ۱۵ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر، توسعه معادن، پروژه‌های قطار سریع‌السیر تهران- مشهد و تهران- اصفهان و همکاری‌های ترانزیتی غرب و شرق از برنامه‌های در دستور کار ایران است که از مشارکت و سرمایه‌گذاری چین در این زمینه‌ها استقبال می‌کنیم. نخست‌وزیر چین نیز در این دیدار خاطرنشان کرد: پکن آماده است تا روابط راهبردی خود با تهران را توسعه دهد و همکاری‌های دو کشور را در زمینه‌های مختلف تعمیق کند.
او ادامه داد: چین مثل همیشه بر حفظ حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و سربلندی ملت ایران تاکید دارد و با هرگونه دخالت خارجی و تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران مخالف است. لی کیانگ با اشاره به اینکه در سال گذشته حجم مبادلات تجاری چین با ایران به بیش از ۱۵,۸ میلیارد دلار رسیده است، بر ضرورت تلاش برای افزایش پایدار مناسبات تجاری دو کشور تاکید کرد و گفت: پکن آمادگی دارد مردم خود را برای گردشگری و سفر به ایران تشویق کند و همکاری‌های خود را با ایران در زمینه آموزش، گردشگری و افزایش بورسیه دانشجویان ایرانی ارتقا دهد. مخبر همچنین با جلیل عباس جیلانی، وزیر امور خارجه پاکستان و قاهر رسول‌زاده نخست‌وزیر تاجیکستان نیز دیدار کرد.