بیژن پناهی‌زاده معاون معدنی خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: سه سال گذشته باید اعتباری حدود ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان توسط صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی و وزارت صنعت به فعالان حوزه معدن واگذار می‌شد، اما با وجودی که در این چند سال این مبلغ در بانک ملت و بانک صنعت و معدن به ودیعه گذاشته شده، هنوز تسهیلاتی به فعالان معدنی کشور داده نشده است.
وی افزود: متأسفانه ارزش این پول به دلیل افزایش نرخ ارز به یک سوم کاهش یافته و معدنکاران حتی اگر این تسهیلات را اکنون دریافت کنند، برای خرید ماشین‌آلات خارجی بهره کمتری از این پول می‌برند.
پناهی زاده مسر بود که این موضوع از نهادهای مربوط پیگیری شده تا مشخص شود این منابع اکنون در چه وضعیتی به سر می برند.در نتیجه ما نیز به دنبال یافتن جواب ابهامات مطرح شده در این ارتباط با چند تن از صاحبنظران و همچنین مدیر صندوق بیمه سرمایه گذاری فعالیت های معدنی به گفتگو پرداختیم که در ادامه متن کامل آن خواهد آمد؛
بودجه معدنی در بانک ذخیره شد
شهریار شعبانی عضو کمیسیون معادن اتاق بازرگانی اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به کارایی صندوق حمایت‌های معدنی در سال‌های گذشته اظهار کرد: بودجه‌ای که به صندوق برای کمک به بخش خصوصی داده شده و در بانک ذخیره شده اکنون وضعیت مشخصی ندارد اما نکته قابل اهمیت آنجاست که بخش معدن کشور امروز نیاز شدیدی به نو شدن دارد و تحقق این هدف نیازمند خانه‌تکانی دولت در این حوزه و اختصاص بودجه مناسب برای نوسازی ماشین‌آلات و منابع معدنی است.
صندوق باید اعتبارات خود را در اختیار معدن کاران بگذارد
قدیر قیافه، عضو انجمن سنگ‌آهن ایران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، در رابطه با منابع اختصاص داده شده به صندوق بیمه حمایت از معدن کاران اظهار کرد: این موضوع توسط ایمیدرو در حال پیگیری است و صندوق بیمه سرمایه گذاری فعالیت های معدنی در صورتی که منابع مالی داشته باشد می‌تواند به عنوان خطوط اعتباری در اختیار معدن کاران بگذارد تا بتوانیم از برندهای مطرح دنیا در حوزه ماشین‌آلات معدنی کمک گرفته و به بروزرسانی صنایع معدنی کشور یاری برسانیم.
صندوق بیمه معدنکاران ناقص و محدود عمل کرد
در ادامه گزارش مهرداد اکبریان مدیر انجمن سنگ‌آهن ایران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: معدن داری در ایران یک فعالیت پر ریسک به حساب آمده بویژه مراحل اکتشاف و قبل از استخراج هیچ منافع مالی برای معدن‌دار به همراه ندارد و باید توجه داشت که این مراحل بسیار هزینه‌بر و پر ریسک است.
وی افزود: دلیل هزینه‌بر بودن مراحل اکتشاف، خطای بالای آن است که البته این ریسک در سرمایه‌گذاری استخراج و استفاده از فن‌آوری‌های روز دنیا به حداقل می‌رسد.
اکبریان تصریح کرد: اگر در این میان یک منبع مالی مطمئن در دسترس بهره‌برداران معدن باشد آنها می‌توانند از پول‌های صندوق‌ها و بانک‌ها بهره برده و ریسک فعالیت اکتشاف را کاهش دهند.
مدیر انجمن سنگ آهن ایران اضافه کرد: عمده‌ترین عاملی که مانع دادوستد مالی و پولی بین بهره‌برداران معدنی و مؤسسات مالی می‌شود، نداشتن ضمانت‌نامه‌های صحیح و قابل قبول برای بانک‌ها و نیز نبود امکان کارشناسی دقیق نسبت به ارزش پروانه معادن است.
وی تأکید کرد: صندوق بیمه معادن علاوه بر اینکه می‌تواند به صورت مستقیم تأمین کننده نیازهای مالی درخواست‌کنندگان تسهیلات باشد، می‌تواند به عنوان خدمت دوم بین بانک‌هایی که می‌خواهند وام بدهند و معدن‌دارانی که مشکل ضمانت‌نامه دارند، بصورت واسط عمل کنند.
اکبریان تصریح کرد: این مسیر یکی از راحت‌ترین مسیرهایی است که به علت وجود تضامینی معتبر در آن می‌تواند موجب فراهم آوردن منابع مالی لازم برای حوزه معدن کشور شود.
مدیر انجمن سنگ آهن ایران، تأکید کرد: متأسفانه صندوق بیمه معدنکاران در هر ۲ حوزه فعالیت خود، ناقص و محدود عمل کرده بصورتی که بیشتر معادن به علت نبود نقدینگی کار خود را تعطیل کرده و یا با ظرفیت پایین‌تر به فعالیت خود ادامه می‌دهند و این معادن نتوانستند کمک‌های مورد نظر خود را از صندوق بیمه معدنکاران دریافت کنند.
وی، ابراز کرد: بدیهی است صندوق بیمه معدنکاران نیازمند تغییر ساختاری در ارائه خدمات پولی به معادن است و نباید به عنوان یک پولی عمل کرده و خود به عنوان ضمانت‌نامه‌هایی از معدن‌داران باشد تا احتمال ضرر را برای خود به صفر برساند.
اکبریان افزود: زیرا ماهیت کار بیمه معدنی از نظر قانون‌گذاران قطعاً به این شکل نبوده و حداقل اگر فعلاً فرصت تغییر ساختارها‌ها برای صندوق وجود ندارد نمایندگان تشکل‌های خصوصی باید در این صندوق حضور داشته و به صورت تخصصی در ارزش‌گذاری و میزان اقساط و امور دیگر دخالت کنند.
مدیر انجمن سنگ آهن ایران ابراز کرد: بهبود فعالیت صندوق موجب می‌شود که بهره‌بردار و وام‌گیرنده بتواند در دوره اخذ وام به توسعه معدن خود اقدام کرده و درگیر مسائل و مشکلات مالی و پولی نشوند و در نهایت عطای معدن را به لقای آن ببخشند.
وی تصریح کرد: متأسفانه در دوره‌های گذشته مسئولان صندوق ،پول‌ها را در بانک‌ها گذاشتند تا بتوانند سود ۲۴ درصد بگیرند و اکنون چون سرمایه آنها راکد بوده است، با شکست مواجه شده‌اند و متأسفانه به دلیل افزایش نرخ ارز پول‌های انباشته شده در حساب‌های بانکی ارزش خود را برای خرید ماشین‌آلات معدنی و تجهیز معادن قدیمی کشور، از دست داده‌اند.
فعالان معدنی با عملکرد و وظایف صندوق آشنا نیستند
فرید دهقانی مدیرعامل صندوق بیمه سرمایه گذاری فعالیت های معدنی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: صندوق بیمه نهادی حاکمیتی برای تسهیل‌گری نقش معدن در جهت دسترسی به منابع مالی است اما اینکه چرا تاکنون این صندوق نتوانسته به نقش خود درست عمل کند، باید گفت: هنوز در کشور به اهمیت نقش معدن پی نبرده ایم.
وی اضافه کرد: اگر بخواهیم جایگاه واقعی صندوق در توسعه بخش معدن محقق شود، ابتدای امر باید سرمایه صندوق را متناسب با نیازهای بخش معدن در حلقه‌های زنجیره معدن افزایش دهیم.
دهقانی اذعان کرد: از سال ۹۳ به بعد، عملکرد صندوق را کاملاً قابل دفاع می‌دانم، زیرا طی ۴ سال گذشته با توجه به بضاعت کم صندوق توانستیم ۱۰۰ میلیارد تومان بیمه‌نامه برای بخش معدن صادر کنیم.
مدیر صندوق بیمه معدنکاران مدیرعامل صندوق بیمه سرمایه گذاری فعالیت های معدنی تأکید کرد: اکنون توانایی چندانی برای افزایش بودجه صندوق نداریم و در صورتی که ۱۰ درصد حق پرداختی معادن روستایی به صندوق تزریق شود، منابع جدید با مکانیزم هدفمندی‌تری به معادن تزریق شده و بدون شک این موضوع یک تحول و حرکت مثبتی برای بخش روستایی ایجاد خواهد کرد.
وی تأکید کرد: صندوق با سازمان ایمیدرو توافق نامه مشترکی برای احیای معادن کوچک در نظر گرفته‌است و فکر می‌کنم سال دیگر اتفاقات خوبی در حوزه معادن کشور رخ دهد.
دهقانی اظهار کرد: در چند سال گذشته سرمایه صندوق از ۱۰ میلیارد به ۱۲۰ میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است.
مدیرعامل صندوق بیمه سرمایه گذاری فعالیت های معدنی افزود: باید این موضوع در بین فعالان معدنی و رسانه‌ها تبیین شود که وظیفه صندوق دادن وام و تسهیلات به صورت مستقیم نیست، بلکه رسالت ما ارائه بیمه‌های اکتشاف، استخراج و فرآوری از طریق بانک‌ها و مؤسسات مالی است و یکی از این بانک‌ها، بانک صنعت و معدن و دیگری بانک ملت است که می‌توانند معدنکاران از اعتبارات بیمه‌نامه برخوردار کند.
وی تصریح کرد: امروز صندوق هزار میلیارد تومان اعتبارنامه صادر کرده که خوشبختانه ۷۰۰ میلیارد آن در حوزه صادرات بوده است.
دهقانی اضافه کرد: بسیاری از فعالان حوزه معدن از دایره فعالیت صندوق اطلاعات کافی ندارند و همین موضوع باعث شده تا ابهامات بی‌شماری در انجام وظایف صندوق پیش بیاید و بسیاری از افراد صحبت‌هایی می‌کنند که با واقعیت مطابقت ندارد.
مدیرعامل صندوق بیمه سرمایه گذاری فعالیت های معدنی در پایان یادآور شد: من به عنوان مدیر صندوق اعلام آمادگی می‌کنم که تا آینده اطلاع رسانی بیشتری در مورد فعالیت‌های صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی انجام داده تا معدنکاران بتوانند از حمایت‌های صندوق بهره بیشتری ببرند.