مقصد پول‌های خارجی در صنعت تا نیمه تابستان مشخص شد. جدیدترین گزارش از وضعیت طرح‌های صنعتی، معدنی و تجاری نشان می‌دهد که تا پنج ماه منتهی به مرداد امسال ۳۲ طرح به ارزش بیش از ۵۸۰ میلیون دلار در هیات سرمایه‌گذاری خارجی مصوب شده است. این میزان سرمایه‌گذاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر تعداد تغییری نداشته؛ اما از لحاظ ارزشی کاهش حدود ۷۰ درصدی را نشان می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تهران مقصد اول فرود سرمایه‌های خارجی است و کشور ترکیه نیز بیشترین تقاضا برای سرمایه‌گذاری در ایران را ثبت کرده است.
کارنامه جذب سرمایه‌گذاری خارجی تا نیمه تابستان سال جاری هر چند به لحاظ تعداد نسبت به مدت مشابه سال قبل تغییری نکرده است؛ اما آمار اعلام‌شده از افت ۳/ ۶۸ درصدی حجم کل سرمایه جذب‌شده در مدت زمان مورد بررسی حکایت دارد. آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان‌دهنده گرایش سرمایه‌گذاران خارجی برای سرمایه‌گذاری در صنایعی با حجم سرمایه اندک دارد. براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت حجم کل سرمایه‌گذاری خارجی برای اجرای این طرح‌ها بیش از ۵۸۰ میلیون دلار برآورد شده است. از سوی دیگر فرود سرمایه‌های خارجی در ۱۴ استان کشور است که استان تهران در صدر آنها به لحاظ تعداد طرح‌ها قرار دارد. براساس داده‌های آماری در مرداد ماه سال جاری در مجموع هشت طرح از سوی هیات سرمایه‌گذاری خارجی مصوب شده است که بیشترین سرمایه‌گذاری در این ماه در «آذربایجان غربی» و از سوی عراق صورت گرفته است. مجموع سرمایه‌گذاری خارجی مصوب شده تا نیمه تابستان سال جاری برای ۳۲ طرح بوده که در مقایسه با سال گذشته تغییر نداشته است. آمارهای اعلام شده همچنین بیانگر آن است که استان کرمان در مدت زمان مورد بررسی توانسته با جذب ۲۳۰ میلیون دلار سرمایه بیشترین سرمایه خارجی را به خود اختصاص دهد که با توجه به مجموع سرمایه‌گذاری صورت‌گرفته در کشور می‌توان گفت نزدیک به نیمی از سرمایه‌گذاری خارجی در مدت زمان مورد بررسی به افزایش سرمایه‌گذاری تولید خودروی سواری در این استان اختصاص داشته است.
اما درخصوص کشورهایی که بیشترین رغبت را برای سرمایه‌گذاری در کشور داشته‌اند، می‌توان به کشورهای ترکیه و چین اشاره کرد؛ براساس داده‌های اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی مجوزهای صادره شده برای ترکیه از سوی کمیته سرمایه‌گذاری برای پنج طرح مستقل و یک طرح مشترک با آلمان بوده که با این شرایط این کشور توانست بیشترین مجوز را برای سرمایه‌گذاری در کشور کسب کند. در جایگاه دوم نیز چین با اخذ پنج مجوز مستقل از سوی هیات سرمایه‌گذاری خارجی در نیمه تابستان سال جاری توانست در رتبه دوم قرار گیرد.
براساس آمار اعلام‌شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در نیمه تابستان سال جاری مجوزهای صادره برای ترکیه‌ای‌ها در مدت زمان مورد بررسی برای طرح‌هایی همچون «تولید پخت انواع شیرینی» در استان خراسان رضوی، «تولید دستمال مرطوب» در استان آذربایجان شرقی، «تولید پوشک کامل بچه» در استان آذربایجان شرقی، «تولید انواع خمیر آماده پیتزا، کراکر، نان شیرینی، کیک و غذاهای آماده کنسروی» در استان آذربایجان غربی و در قزوین «تولید اوراق فشرده» بوده است. مقایسه جداول سرمایه‌گذاری‌های مصوب نشان می‌دهد که به‌طور کلی ترکیه به لحاظ تعداد طرح‌ها، صدرنشین کشورهایی است که در مدت زمان مورد بررسی برای سرمایه‌گذاری در کشور اقدام کرده است. آمارها نشان می‌دهد این کشور مجوز طرحی مشترک با آلمان نیز در ایران برای سرمایه‌گذاری اخذ کرده که به «تولید کنسانتره انواع میوه» اختصاص داشته که قرار است با سرمایه‌گذاری بیش از ۱۴ میلیون دلار در آذربایجان غربی ایجاد شود. طرح‌های مصوب چین برای سرمایه‌گذاری در کشور نیز به «تولید گرانول و پرک بازیافتی پروپیلن» در استان فارس، «افزایش سرمایه‌گذاری تولید خودروسواری» در استان کرمان، «تولید تسمه و نوار نورد گرم فولاد آلیاژی به جز فولاد زنگ نزن» در استان خراسان جنوبی، «تولید پروفیل از جنس فولاد زنگ نزن(نرده استیل)» در استان قم (منطقه آزاد سلفچگان) و تولید ورق آلومینیومی (کامپوزیتی) در استان قم (منطقه آزاد سلفچگان) اشاره کرد.
پیشتازان سرمایه‌گذاری
آمارهای اعلام‌شده حاکی از آن است که آسیایی‌ها در مقایسه با سایر قاره‌ها در روند سرمایه‌گذاری در ایران مشتاق‌تر بوده‌اند. براساس داده‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت از ۳۲ طرح مصوب هیات سرمایه‌گذاری خارجی در پنج ماه منتهی به مرداد امسال، ۲۰ طرح متعلق به کشورهای آسیانشین و ۸ طرح متعلق به اروپایی‌ها و چهار طرح نیز به‌صورت مشترک میان دو کشور اجرایی خواهد شد. اما در مجموع مدت زمان مورد بررسی کدام کشورها سرمایه برای اجرای طرح‌های صنعتی در کشور تزریق کرده‌اند؟ براساس آمار اعلام‌شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت کشورهای سرمایه‌گذار شامل «هلند، اتریش، افغانستان، سنگاپور، جزایرویرجین انگلستان، فرانسه، لهستان، آلمان، سوئیس، هندوستان، بحرین، ایتالیا، امارات متحده عربی و عراق» است.
مجوزهای صادره از سوی هیات سرمایه‌گذاری خارجی بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی «هلند» موفق به اخذ مجوز برای سرمایه‌گذاری برای دو طرح مستقل و یک طرح مشترک با افغانستان شده است. براساس آمار اعلام شده این کشور دو مصوبه برای استان تهران دریافت کرده است که هر دو مربوط به «تولید انواع فرآورده‌های نوشیدنی» می‌شود. یکی دیگر از مجوزهای صادره برای این کشور به‌صورت مشترک با افغانستان برای «احداث کارخانه سنگبری» در استان خراسان رضوی است. «اتریش» نیز بر اساس مصوبات هیات سرمایه‌گذاری خارجی در مدت زمان مورد بررسی موفق به اخذ یک مجوز برای سرمایه‌گذاری در کشور شده است که این سرمایه‌گذاری برای «ایجاد فروشگاه‌های زنجیره‌ای» در استان تهران با سرمایه‌گذاری بیش از ۶ میلیون دلار است. سرمایه‌گذاری صورت‌گرفته توسط هند نیز در مدت زمان مورد بررسی برای دو طرح «تولید شمش بیلت فولاد ساده کربنی و کم آلیاژی» در استان یزد با سرمایه‌گذاری ۴ میلیون دلاری و «تولید فرو سیلیکو منگنز با کربن بیش از ۲ درصد وزنی» با سرمایه‌گذاری بیش از ۱۱ میلیون دلار است.
«افغانستان» یکی دیگر از کشورهایی است که در نیمه تابستان سال جاری توانسته مجوز سرمایه‌گذاری از هیات سرمایه‌گذاری اخذ کند. یکی از مجوزهای صادره برای این کشور به‌صورت مشترک با کشور هلند بود، دومین مجوز این کشور به سرمایه‌گذاری در استان خراسان رضوی برای «تولید انواع موزاییک و کفپوش بتن» با سرمایه‌گذاری ۲ میلیون دلاری اختصاص دارد. مجوز بعدی این کشور به «تولید و تعمیر تابلوهای فشار قوی و ضعیف برق» در استان تهران اختصاص داشته است. «تولید انواع پودر شیرینی، نبات، نقل، بسته‌بندی کاکائو و بسته بندی قند و شکر» از دیگر طرح‌هایی است که با سرمایه ۶۰۰هزار دلاری از سوی افغانستان انجام خواهد شد. «سنگاپور، جزایر ویرجین انگلستان» نیز به‌صورت مشترک در مدت زمان مذکور موفق به اخذ یک مجوز برای «تولید کولر خودرو» با سرمایه بیش از ۳ میلیون دلاری شدند.
«فرانسه» نیز به‌عنوان یکی دیگر از کشورهای سرمایه‌گذار در مدت زمان مورد بررسی در مجموع موفق به اخذ دو مجوز از هیات سرمایه‌گذاری خارجی شد. آمار اعلام‌شده بیانگر آن است که یکی از مجوزهای صادره برای این کشور به «احداث رستوران زنجیره ای» در استان تهران و مجوز دوم این کشور برای «تولید انواع لوازم و قطعات پلاستیکی و کامپوزیتی زمینه پلیمری وسایل نقلیه» در استان تهران اختصاص داشته است. اما لهستان نیز در این مدت موفق به اخذ یک مجوز از سوی هیات سرمایه‌گذاری شده است که این مجوز به «تولید تجهیز خودروهای امداد و نجات جاده‌ای و ارائه خدمات پس از فروش» برای استان گیلان اختصاص داشته است. آلمان نیز در این مدت موفق به اخذ یک مجوز مستقل و دو مجوز مشترک شده است، مجوز مستقل این کشور به «تولید مکمل‌های تغذیه‌ای» برای استان لرستان اختصاص داشته است؛ اما یکی از مجوزهای مشترک این کشور نیز با کشور ترکیه و دیگر مجوز مشترک این کشور با ایتالیا صورت گرفته است. مجوز مشترک این کشور با ایتالیا به «تولید شیر قطع جریان گاز ساختمان، روبات آموزشی و مچ بند موقعیت‌یاب مکانی و گویای اطلاعات بیمار» اختصاص داشته است و براساس و برنامه‌ریزی صورت‌گرفته قرار است در خراسان جنوبی صورت گیرد. پروژه مشترک این کشور با ترکیه نیز مربوط به تولید کنسانتره انواع میوه است.
اما «امارات متحده عربی» یکی دیگر از کشورهای سرمایه‌گذار در مدت زمان مورد بررسی توانسته دو مجوز برای سرمایه‌گذاری در ایران اخذ کند که یکی از این مجوزها به «فروش خدمات گردشگری در فضای مجازی از طریق سایت الکترونیکی Snapptrip» اشاره کرد که قرار است در استان تهران ایجاد شود. مجوز بعدی صادر‌شده برای این کشور به «ارائه خدمات حمل و نقل شهری(کرایه پیک موتوری وانت از طریق اپلیکیشن Snapp-box) برای استان تهران در نظر گرفته شده است. اما عراق نیز در این مدت موفق به اخذ یک مجوز شده که به «تولید لنت ترمز و لنت کلاچ خودرو» برای استان آذربایجان غربی اختصاص داشته است.