قیمتگذاری خودرو موضوعی است که بارها با اعتراض خودروسازان و قطعهسازان مواجه بوده است. بسیاری معتقدند بحث قیمتگذاری خودروهای زیر ۴۵میلیونتومان که جزو پرتقاضاترین سگمنتهای قیمتی بازار کشور است باید آزاد باشد و قیمت این خودروها در حاشیه بازار تعیین شود. به عقیده این گروه، با این روش بساط دلالبازی برچیده میشود و بازار به سمت تعادل و رقابتیشدن و همچنین کاهش قیمت حرکت میکند.
در همین زمینه احمد نعمتبخش، دبیر انجمن خودروسازان با بیان اینکه با فروش خودرو در حاشیه بازار بساط دلالی برچیده میشود به «دنیای خودرو» میگوید: «اصولا از نظر اقتصادی قیمت هر کالایی را عرضه و تقاضا تعیین میکند.»
وی با بیان اینکه خودروسازان در سال گذشته ۴۰درصد و در دو ماهه نخست امسال نیز ۲۰درصد افزایش تولید داشتهاند، میافزاید: «تنها راهی که برای تعادل در بازار وجود دارد، همین بحث فروش خودرو با قیمت حاشیه بازار است. از آنجایی که پول سرگردان بسیاری نزد مردم وجود دارد و سود سپردههای بانکی هم کاهش پیدا کرده، مشتری به دنبال بازارهایی میگردد که سود بسیاری در آنجا وجود داشته باشد؛ پس به دنبال خرید این خودروها میرود.»
از بین رفتن تقاضای کاذب با آزادسازی قیمت
نعمتبخش درخصوص تاثیر این کار بر آرام شدن بازار میگوید: «وقتی اعلام میشود که مثلا دو روز دیگر سایت برای پیشخرید خودرو باز میشود، همه برای خرید اقدام میکنند. در این بخش ممکن است اصلا تخلفی هم پیش نیاید و به هر شماره ملی یک خودرو فروخته شود. حالا اگر ما بگوییم که خریدار محترم، خودرو در موعد تحویل با قیمت حاشیه بازار به شما تحویل داده خواهد شد، دیگر کسی به قصد کسب سود اقدام به خریداری خودرو نمیکند و خریدار واقعی دست به خرید خودرو میزند.»
وی تاکید میکند: «اگر کارخانه اعلام کند که خودرو با قیمت حاشیه بازار فروخته خواهد شد، چیزی که بنده اسم آن را تقاضای کاذب گذاشتهام، کنار میرود و خریدار واقعی خودرو را خریداری میکند. در نتیجه وقتی تقاضا کم شود، بهدنبال آن قیمت متعادل خواهد شد. »
پیششرطهای آزادسازی قیمت خودرو
آزادسازی قیمت خودرو در شرایطی که بازار بسیار ملتهب است و خودروسازان نیز توان تولید خودرو با قیمتهای گذشته را ندارند، میتواند یکی از راهکارهای کنترل بازار و کمک به صنایع خودرو و قطعه باشد.
در همین زمینه، آرمان خالقی، عضو هیاتمدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران معتقد است: «زمانی که قرار است خودروسازان و قطعهسازان ارز آزاد تهیه کنند و خودرو را با قیمت آزاد به فروش برسانند، باید به این نکته توجه ویژهای داشت که آیا قیمت تمامشده خودروهای داخلی در مقایسه با خودروهای خارجی از نظر قیمت و کیفیت قابل رقابت خواهد بود یا خیر؟ مخصوصا در مورد خودروهایی که هم در سایتهای داخل کشور و هم در خارج از کشور تولید میشوند. به نظر میرسد در صورت آزادسازی قیمت خودرو و خارج کردن دست شورا از بحث قیمت خودرو، دیگر خودروسازان نباید انتظار کمک دولت را داشته باشند. همچنین باید در راستای آزادسازی قیمتها، بحث سهام دولت در خودروسازیها و خصوصیسازی واقعی نیز مدنظر قرار گیرد و یک بار برای همیشه به طور کامل اجرا شود.»
توقف قیمتگذاری دستوری با حذف تدریجی تعرفه واردات همراه باشد
خالقی با تاکید بر این نکته که در صورت آزادسازی قیمت، باید حمایتهای دولتی از این صنعت متوقف شود، میافزاید: «در صورت اجرای این کار، چنانچه تحریمها تشدید شود، خودروسازان نباید بهانهای داشته باشند و خواستار حمایت دولت باشند بلکه باید تمامی حمایتهای تعرفهای را مدتدار کرد و خودروسازان نیز باید خود را با شرایط جهانی تطبیق دهند، چراکه بالاخره خودروهای تولید داخل باید قدرت رقابت را پیدا کنند تا بتوانیم صادرات داشته باشیم.»
وی همچنین میگوید: «چنانچه قرار است خودروسازان و قطعهسازان با ارز آزاد به فعالیت بپردازند و خودرو را نیز با قیمت آزاد به فروش برسانند، آیا نباید تمام حمایتها از روی آنها برداشته شود و همچنین تعرفه واردات خودروهای خارجی نیز کاهش یابد؟ باید در مورد اینگونه سوالات نیز بحث کرد.»
وی راه رسیدن خودروسازی کشور به پیشرفت را در آزادسازی قیمتها میداند و اظهار میکند: «اما در هر حال، آزادسازی قیمت فرصت خوبی برای رهاسازی خودروسازان است، مشروط به آنکه خودروسازان برمبنای قیمت جهانی و بدون هیچگونه سوبسید خود را به حدی برسانند که بتوانند قدرت رقابت با خودروسازان جهانی را پیدا کنند.»