قائم مقام دبیر کل خانه صنعت و معدن ایران در گفت‌وگو با معدن‌مدیا مطرح کرد؛
رانت ممنوعیت واردات ماشین‌آلات معدنی به نفع کیست؟
آرمان خالقی در گفت‌وگو با «معدن‌مدیا» با تاکید بر اینکه ممنوعیت واردات ماشین‌آلات معدنی رانت به برخی شرکت‌های تولیدکننده داخلی است، گفت: این رانت در حال حاضر باعث شده که فعالیت این شرکت‌ها تداوم داشته باشد و بتوانند تولید کنند اما با توجه به اینکه این تولید در شرایط رقابتی صورت نمی‌گیرد، این مصوبه فقط به نفع ماشین‌سازان داخلی است. معدنکاران تا چه زمانی می‌توانند تجهیزات و ماشین‌آلات گران با کارایی پایین بخرند؟ دولت باید به مرور امتیاز تولید محصول در شرایط غیر رقابتی را حذف کند.
قائم مقام دبیر کل خانه صنعت و معدن ایران با اشاره به اینکه در حال حاضر کشور نیازمند نوسازی ماشین آلات معدنی است، گفت: در حال حاضر پروانه‌های جدیدی برای بهره‌برداری از معادن صادر شده است. به همین دلیل نیاز به ماشین‌آلات معدنی جدید بیشتر از گذشته افزایش یافته است؛ اما با توجه به دستورالعمل ممنوعیت واردات ماشین‌آلات معدنی در شرایط کنونی امکان تامین این ماشین‌آلات در کشور وجود ندارد. درواقع در راستای حمایت از تولیدکنندگان ماشین‌آلات و تجهیزات معدنی داخلی، امکان ثبت سفارش برای ماشین‌آلات وجود ندارد.
به گفته وی علاوه بر این، تحریم ها نیز واردات تجهیزات معدنی را با چالش مواجه کرده است. در شرایط کنونی ظرفیت‌های معدنی تحت تاثیر نبود ماشین‌آلات معدنی جدید قرار گرفته است؛ بنابراین می‌توان ادعا کرد که ممنوعیت واردات ماشین آلات معدنی نوعی فرصت سوزی است.
خالقی با تاکید بر اینکه رفع محدودیت‌ها می‌تواند در راستای ثروت‌آفرینی ملی قرار گیرد، اظهار کرد: در شرایط کنونی حمایت از سازندگان تجهیزات داخلی باید هوشمندانه باشد؛ نه اینکه کاملاً واردات ممنوع شود؛ به عبارت دیگر می‌توان با سیاست‌های تعرفه‌ای، تولیدکننده داخلی در مقابل واردات ماشین‌آلات مشابه حمایت شود. همچنین معدنکاران در نوبت تامین ماشین آلات معدنی موردنظر قرار نگیرند؛ چرا که وقتی درخواست معدنکاران چندماه به تعویق می‌افتد، عملاً فعالیت معدن متوقف می‌شود. بنابراین باید به قدری عرضه تجهیزات مورد نیاز معادن وجود داشته باشد که فعالیت معادن به تعویق نیفتد. از طرف دیگر دولت می‌تواند تجهیزات مورد نیاز وزارت راه و شهرسازی، شهرداری‌ها و… را از همین شرکت‌ها تامین کند اما اجازه دهد بخش خصوصی در تامین امکانات مورد نیاز، کار خودش را بکند.
او با اشاره به اینکه در حال حاضر تامین لوازم یدکی ماشین آلات معدنی با چالش مواجه است، تصریح کرد: در حال حاضر تولیدکننده داخلی موتور و قطعات اصلی را واردات می کند. روند تخصیص ارز به گونه‌ای است که آن‌ها نمی‌توانند مطابق نیاز بازار قطعات واردکنند؛ به همین دلیل مشکلاتی در این بخش وجود دارد؛ بنابراین دولت در راستای حمایت از تولیدکنندگان داخلی باید خط ویژه‌ای برای تخصیص ارز واردات این قطعات در نظر بگیرد تا همین شرکت‌های داخلی به راحتی بتوانند از ارز دولتی برای واردات قطعات استفاده کنند. در واقع این شرکت‌ها ارز حاصل از صادرات ندارند. در تخصیص منابع ارزی نیز محدودیت وجود دارد؛ به همین دلیل تامین قطعات یدکی با چالش مواجه است.
خالقی با تاکید بر اینکه یکی دیگر از مشکلات کنونی معادن که به ماشین‌آلات معدنی مربوط می‌باشد موضوع سوخت است، گفت: ماشین‌آلات معدنی جدید اگر از همین گازوئیل موجود بازار استفاده کنند، کارایی آن‌ها پایین می‌آید؛ همچنین خرابی قطعات این ماشین‌آلات بالا می‌رود. به همین دلیل دولت برای تامین سوخت ماشین‌آلات معدنی جدید باید برنامه و تدبیر ویژه‌ای داشته باشد. تاکنون همه ماشین‌آلات معدنی از گازوئیل بی‌کیفیت استفاده کرده‌اند. با توجه به گرانی این ماشین‌آلات و همچنین محدودیت واردات آن‌ها باید اقدامی در راستای استفاده بهینه از این تجهیزات انجام داد. بنابراین یا باید کیفیت گازوئیل تولید داخل ارتقا یابد یا به صورت وارداتی تامین شود.
این عضو اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه ممنوعیت واردات ماشین‌آلات معدنی باعث شده که یکی از تولیدکنندگان ماشین‌آلات دولتی بتواند تولید کند اما تیراژ کمی دارد، تصریح کرد: در شرایط کنونی دولت باید به گونه‌ای از این شرکت حمایت کند تا قیمت تمام شده تجهیزات این شرکت پایین بیاید. از طرف دیگر یک بازه زمانی باید برای این شرکت تعیین کند تا بتواند خودش را به رقابت پذیری با شرکت‌های خارجی نزدیک کند. در غیر این صورت خریداران ماشین‌آلات در ایران ضرر می‌کنند. به عبارت دیگر برخی از ماشین‌آلات این شرکت تا دو برابر قیمت همان ماشین‌آلات در بازار جهانی عرضه می‌شود. در این شرایط چه توجیهی برای معدنکاران وجود دارد که از این ماشین‌آلات گران استفاده کنند. از طرف دیگر مزیت ادامه این روند برای کشور چیست؟
این عضو خانه صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر اینکه ممنوعیت واردات ماشین‌آلات معدنی نوعی رانت است، تصریح کرد: این حمایت باید به صورت پلکانی کاهش یابد. در واقع وقتی از سازگان ماشین‌آلات حمایت می‌شود به معدنکاران آسیب وارد می‌شود. از طرف دیگر این مساله منجر به افزایش قیمت تمام شده معادن شده‌است. از آنجایی که معادن در ابتدای زنجیره تولید قرار دارند وقتی قیمت تمام شده آن‌ها بالا می‌رود، روی قیمت تمام‌شده تمام حلقه‌های زنجیره تولید اثر می‌گذارد. شاید بتوان گفت وقتی قیمت تولید در ابتدای زنجیره معدن به دلیل ماشین‌آلات معدنی فرسود ده درصد بالا می‌رود، در حلقه پایانی قیمت تمام‌شده به دلیل همان ماشین‌آلات فرسوده ابتدای زنجیره تا ۳۰ درصد بالا می‌رود.
منبع خبر:
https://madanmedia.ir/54002/