آرمان خالقی عضو خانه صنعت و معدن ایران در گفتگو با گانی مک با اشاره به مشکلاتی که در حوزه معدن مشاهده میشود، در رابطه با آینده این حوزه و صنعت مهم کشورمان، گفت: با تمام مشکلاتی که وجود دارد باید در نظر داشت این مشکلات یک شبه به وجود نیامده که بخواهد یک شبه از بین برود. قاعدتاً در طول سالهای گذشته فراز و نشیبهایی داشتیم، یک روز اوضاع بهتر و یک روز بدتر بوده است. عملیات معدنکاری به ذات دشوار و سخت است.
وی ادامه داد: اگر با وضعیت فعلی پیش برویم، طبیعتا با افزایش مشکلات رشد مناسب و متناسبی نخواهیم داشت. با توجه به فرسودگی روزافزون ماشینآلات قاعدتاً معدنکاری در زمینه استخراج مشکلات جدیدی خواهد داشت و باید برای این امر فکر اساسی کرد. حل مشکل تامین ماشینآلات برای معادن یک نیاز است.
عضو خانه صنعت و معدن ایران براین باور است: در بحث معدنکاری مشکلات دیگری نیز به چشم میآید. اول، شرایط تحریمی که در آان حضور داریم. آنچه در بحث معدن انجام میشود و گرفتاریهایی که در ماشینآلات و تجهیزات فرآوری ایجاد شده، تجهیزات استخراج است. قاعدتاً اگر نتوانیم برای این موضوع راه حل پیدا کنیم و داخلی سازی نکنیم و یا هر راه دیگری که بتوان در نظر گرفت، این مشکلات روز افزون میشود و نیاز به حل مسئله دارد.
خالقی تاکید کرد: درباره موضوع فروش فرآوردههای معدنی باز درگیر تحریمهای بانکی هستیم و دور زدن تحریمها هزینههای مضاعفی را ایجاد میکند که به بخش معدن و عملیات معدنکاری تحمیل میشود. معدنکاران برای بازگشت پول ناشی از فروش مواد معدنی به کشور با مشکل رو به رو هستند. این مشکلات باید به صورت جدی و در سطوح بالا حل و چارهاندیشی شود. با توجه به موضوعات مختلفی که در بخش معدن و حوزههای مختلف دیده میشود اگر این مشکلات را احصاء نکنیم و راه حل نداشته باشیم در آینده حتما کار معدن صرفه اقتصادی را از دست میدهد و کار قریب به سودی نیست که بتوان سرمایهگذاری بهسازی و نوسازی را پیش بگیریم.
وی با اشاره به اینکه چرا در ایران مثل سایر کشورهایی که معدن دارند، معدن را به چشم یک بنگاه کامل اقتصادی نمیبینند، پاسخ داد: معدن را به عنوان جایی که میتوان از آن درآمد کسب کرد، میبینند ولی بحث این است که نوع برخورد با آن در شان بنگاه اقتصادی نیست. نوع نگاه به بنگاههای اقتصادی بالاخص در بخش خصوصی یک نگاهی است که لطفی میکنیم که آنها بتوانند در این فضا کار کنند در حالی که نگاه باید معکوس باشد. یعنی فرش قرمزی برای فعال اقتصادی پهن کنیم به دلیل اینکه بنگاههای اقتصادی بخش معدن و معادن بزرگ مقیاس ما غالباً در دید دولت است و یا شرکتهایی با رگ و ریشه دولتی دارند توجه به این ندارند که این بنگاه باید بنگاهی باشد که بهرهور و سودآور باشد. کارگاه معدنی بابت این است که نگاه اقتصادی به آن شود و رفع نیازی میکند و مواد معدنی که استخراج میشود با ارزش اقتصادی در دنیا تعریف میشود.
او تصریح کرد: بیشتر معادن بزرگ دولتی هستند و خیلی نگاه به این سمت که به عنوان بنگاه اقتصادی از آن یاد شود وجود ندارد. همچنین مشکلاتی در نحوه مدیریت معادن دولتی داریم که متاسفانه به سبک مدیریت و بنگاهداری دولتی اشتباه برمیگردد. هنوز به این نقطه نرسیدیم که دولت باید بنگاهداری را کنار بگذارد. دولت معدنکار خوبی نیست و نمیتواند یک شرکت دار خوب باشد و فقط میتواند در منظر نظارت وارد شود. اگر بگوئیم معدن انفال است و مالک آن برای دولت و بیت المال نگاه درستی است اما اینکه اجرائیات باشد و استخراج کند دولت به هیچ وجه فعال اقتصادی معدنی خوبی نیست.