وی نقش تحریم را در مبادلات پولی و بانکی بسیار پررنگ دانست و افزود: یکی از چالشهای اصلی تجارت مبادلات پولی و بانکی است. البته مشکلات داخلی هم کم نیستند. در حوزه حملونقل چالشهای بسیاری وجود دارد. برای نمونه در حملونقل زمینی به اتحادیه اروپا برای رانندگان ویزا صادر نمیشود، زیرا ناوگان حملونقل ما فرسوده است و اجازه ورود به اتحادیه اروپا را ندارد. در حملونقل دریایی نیز باتوجه به گرانی بیمه دریایی، باید هزینه سنگینی پرداخت کرد. از سوی دیگر صفهای بیش از ۱۵ کیلومتری در مرزها عاملی برای کاهش تقاضا ازسوی بازارهای هدف و ضرر صادرکننده است، زیرا معطلی در مرزها موجب انجام نشدن تعهدات در موعد مقرر میشود و به همین واسطه بسیاری از مشتریان قدیمی ما از دست میروند؛ در حالی که بازگرداندن بازار از دسترفته دشوار است.
محدودیتهای تجار
خالقی با اشاره به محدودیتهای تجار ایرانی برای ارتباط با سایر کشورها بیان کرد: واقعیت این است که کشور ما حتی در مبادله کالا نیز با چالش مواجه است، زیرا بسیاری از کشورها برخی از کالاها را به ایران نمیفروشند. همچنین سفر تجار ایرانی به برخی از کشورها مشکلزا است؛ برای مثال در صورتی که مهر مرز ورودی ایران در پاسپورت فردی هک شود، امریکا دیگر اجازه ورود به کشور خود را به آن تاجر نمیدهد؛ بنابراین برخی از تجار کشورهای دیگر که با امریکا نیز در ارتباط هستند، مایل به ورود به ایران برای تجارت نیستند. در نتیجه از آنجایی که شرایط خرید ایران از سایر کشورها سخت است، کشورهایی که امکان فروش اجناس به ایران را دارند شرایط سختی را برای مبادله تعیین میکنند.
وی با تاکید بر اینکه اوضاع اقتصادی مردم خوب نیست، گفت: مشکل دیگر مربوط به بازار داخل است. از آنجایی که شرایط اقتصادی حاکم بسیار بد است، بازار گنجایش ورود کالای بیشتر را ندارد و مردم توان خرید کالاهای داخلی را نیز ندارند، تولید برای تولیدکننده گران تمام میشود.
آشنایی تجار با بازارهای هدف
خالقی درباره افزایش نرخ ارز و تاثیر آن بر صادرات اظهار کرد: با افزایش نرخ ارز محبوبیت صادرات کالای ایرانی نیز افزایش پیدا میکند، زیرا خرید کالا برای کشورهای هممرز با نرخ پایینتری تمام میشود. در نتیجه با افزایش نرخ ارز فرصت خوب صادراتی ایجاد میشود. البته این موضوع آسیب زیادی به تولیدکننده و کشور وارد میکند، زیرا کالایی با هزینه تولید بالا با نرخ بسیار پایینتری در سایر کشورها به فروش میرسد و ارزآوری پایینتری دارد.
قائممقام خانه صمت ایران با اشاره به توافقاتی که در سال ۱۴۰۲ بهمنظور بهبود تجارت صورت گرفت، اظهار کرد: توافقات و عضویتهای مختلف در سال گذشته اتفاقات خوبی است، اما این روند بهمعنای دسترسی آسان به بازارهای هدف نیست. ورود به بازارهای مختلف نیازمند آشنایی تجار با بازارهای هدف و افزایش توان صادرات است.
سخن پایانی
تراز تجاری کشور در سال ۱۴۰۲ بهشدت منفی شده و با غلبه واردات بر صادرات، کسری ۱۷ میلیارد دلاری رقم خورده است؛ درست در سالی که وعدههای بسیاری برای مدیریت تخصیص ارز و کنترل بازار داده شد. در هر حال نمیدانیم تاثیر آن سفرها و توافقات چه زمان رویت میشود، اما آنچه اکنون میبینیم نمونه آشکاری از «هر سال، دریغ از پارسال» است.