به گزارش خبرگزاری فارس از ارومیه، امروزه اهمیت اقتصاد و رشد اقتصادی در کشورها تنها منوط به رفاه عمومی شهروندان نیست بلکه این مهم ارتباط مستقیم با توانمندی‌های کشورها در عرصه‌های مختلف بین‌المللی دارد، بدین معنی که اگر کشوری در حال حاضر از لحاظ رشد اقتصادی در رتبه‌های برتر جهانی قرار گرفته باشد، از نفوذ و توانمندی خاصی در مجامع بین‌المللی برخوردار خواهد بود.
تولید ناخالص ملی یکی از مهمترین مواردی است که قدرت اقتصادی یک کشور را نشان می‌دهد، این تولید برابر است با قدرت خرید مردم آن کشور در برابر بهره‌مندی از ارزش کالا و خدماتی که در یک سال توسط دولت ایجاد شده و برابر فهرست صندوق بین المللی پول و همچنین بانک جهانی کشورهای چین، اتحادیه اروپا و ایالات متحده امریکا در رده‌های اول تا سوم تولید ناخالص ملی جهان قرار دارند و ایران پس از کشور ترکیه در رده ۱۸ این نمودار قرار گرفته است.
تولید ناخالص ملی ایران در حالی پایین‌تر از کشور همسایه ترکیه قرار گرفته که کشورمان از وجود بهترین و بارازش‌ترین منابع نفت، گاز و انواع سنگ‌های معدنی برخوردار بوده، منابعی که کشوری همچون ترکیه بی‌بهره از آن است، اما با اینحال تولید ناخالص ملی آن بیشتر از کشور ما است.
خبرگزاری فارس در خصوص دلایل کاهش ارزش پول ملی و نقش ایران در اقتصاد بین الملل و همچنین مشکلات پیش روی اقتصاد مولد کشور با آرمان خالقی عضو هیئت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران گفت‌وگویی را صورت داده است که در ادامه می‌آید.
فارس: ارزش پول ملی ایران در حال حاضر در چه وضعیتی است؟
خالقی: سیاست اقتصاد ایران در سطح ملی باید حفظ ارزش پول ملی باشد، باید به صراحت گفت که نباید اجازه پایین آمدن ارزش پول ملی کشور را می‌دادیم، این در حالی است که در سالهای نخست انقلاب یک دلار هفتاد ریال بود و اینک یک دلار ۴۲ هزار ریال شده و این نشان از سقوط ارزش پول ملی کشور است که هر سال نسبت به سالهای گذشته کاهش پیدا کرده است.
فارس: دلیل پایین امدن ارزش پول ملی چیست؟
خالقی: مولد نبودن اقتصاد کشور و وابستگی آن به نفت و همچنین پابرجا نبودن صنعت در کنار مصرف کننده بودن بیشتر مردم کشور، از جمله دلایل این کاهش ارزش پول ملی است و متاسفانه باید گفت که ایجاد ارزش افزوده در کشور کمتر از میزان واردات کالاهای صنعتی به کشور است، این یعنی اینکه تولید، واردات کالا و صادرات نفت از بهم پیوستگی لازم برخوردار نیست که این مسئله مغایر علم اقتصاد است.
فارس:هم اکنون جمهوری اسلامی ایران تا چه میزان در اقتصاد بین المللی حرفی برای گفتن دارد؟
خالقی: متاسفانه در حال حاضر درآمد حاصل از فروش نفت خام ایران صرف هزینه‌های جاری داخل می‌شود و این یک مشکل برای کشور است زیرا که اقتصاد ایران مولد نیست و این موضوع آسیب‌پذیر بودن اقتصاد کشور را موجب شده است، متاسفانه کشورمان هنوز در اقتصاد بین‌الملل حرفی برای گفتن ندارد و نتوانسته‌ایم به درون‌زا بودن اقتصاد مولد با وجود اینکه سالهاست که مسئولان در خصوص توجه به آن سخن گفته‌اند، دست پیدا کنیم.
فارس: خصوصیات یک اقتصاد مولد از نظر شما چیست و ایران در بخش فناوری در چه مقامی قرار دارد؟
خالقی: اقتصاد مولد وابسته به درون‌زا بودن است یعنی اینکه توانایی ایجاد دانش فنی را داشته باشد و بتواند این دانش را نیز به خارج از کشور صادر کند، که متاسفانه ایران در زمینه دانش فنی تاحد بسیار زیادی وابسته به بیرون هستیم زیرا که دانشگاهیان کشور در اختیار صنعت نیستند و صنعت نیز در اختیار دانشگاه نیست.
پس این معضلات باعث شده است که ما همیشه مصرف کننده موج دوم فناوری باشیم، این در حالی است که تولید کنندگان اصلی دانش با بهره‌مندی و بهره‌برداری لازم و کافی از دانش اولیه همچنان پیشگام هستند و مصرف کننده‌گانی همچون ما که در موج دوم قرار داریم همواره پیرو دانش دیگران هستیم.
فارس: آیا فضای رقابتی برای بنگاه‌های تولیدی ما فراهم است؟
خالقی: هم اکنون کشورمان تنها در چند حوزه نانو، توانایی تولید داشته و باید گفت که دانش ما فاصله زیادی با دانش دنیا دارد، بنگاه‌های ما تنها در سطح ملی توانایی پاسخگویی دارند و در حال حاضر در حد بین‌المللی بسیار محدود و با کارایی بسیار پایین همراه هستند.
بنابراین تا زمانی که فضای رقابتی در میان بنگاه‌های تولیدی و کسب و کار داخل کشور وجود نداشته باشد و مشکلات بنگاه‌های داخلی نیز فراتر از مشکلات بنگاه‌های خارجی باشد، این پیشرفت دانش در کشور صورت نخواهد گرفت و از این مهم نیز نباید غافل شد که نبود تعامل تجاری مناسب با سایر کشورها نیز از دیگر مواردی است که فضای پیشرفت فناوری را در کشور محدود و غیرقابل رشد کرده است.
فارس: اکنون برای رسیدن به این مهم چه باید کرد؟
خالقی: ما نیازمند این هستیم که صنایع‌مان تاب‌آور باشند و در یک محیط جهانی حضور فعال داشته باشند، این اتفاق مهم، نیازمند ایجاد شرایطی است که بنگاه‌های اقتصادی بتوانند در آن رشد پیدا کنند، که البته این مهم، یک شبه به وجود نخواهد آمد.