داستان۱۵ ساله کمبود واگن های صادراتی

جمعی از فعالان اقتصادی و صادرکنندگان خراسان رضوی، در نشستی خبری با اصحاب رسانه به بیان مشکلات این عرصه به دلیل کمبود واگن باری مسقف و چالش های حمل و نقل ریلی پرداختند.

به گزارش خراسان رضوی، دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در این نشست با اشاره به انجام بیش از ۵۰درصد صادرات استان از طریق حمل و نقل ریلی، افزود: این در حالی است که در کشور تنها ۱٫۵ درصد صادرات توسط ریل انجام می شود که این خود نشان از اهمیت بالای این عرصه برای صادرات خراسان رضوی دارد.

فیروز ابراهیمی با بیان این که وجود مشکلات در صنعت حمل و نقل ریلی دارای سابقه چندین ساله است، افزود: متاسفانه تاکنون راه حل اساسی و دایمی برای این موضوع ارائه نشده است.وی ادامه داد: یکی از صادرکنندگان استان حدود ۲۵۰ تن محموله صادراتی دارد و تنها سه روز مهلت برای ارسال وجود دارد اما نه واگنی است که این محموله را حمل کند و نه حتی راه آهن، انباری در اختیار می گذارد تا این محموله در آن جا منتظر واگن باشد.دبیرخانه صنعت ،معدن و تجارت استان افزود :سهم واگن استان ۵۵ درصد کل کشور است ،در حالی که تنها ۳۰ درصد از آن به استان تخصیص داده می شود و این اختلاف ۲۰ درصدی موجب شده که امروز ۲۰۰ واگن برای صادرات کالاهای باقی مانده در انبار نیاز داشته باشیم .وی با تاکید بر این که تحت هیچ شرایطی اعم از تحریم و جنگ، ریالی از حقوق مسئولان دولتی کم نمی شود، گفت: تنها بخشی که در این شرایط آسیب می بیند، بخش خصوصی است.

وی دو راهکار در خصوص رفع این مشکل بیان کرد و گفت: اگر راه آهن توان تامین واگن را دارد که کارش را انجام دهد، اگر هم نمی تواند انتظار داریم به سرعت این عرصه را به بخش خصوصی واگذار کند.

درخواست دیگری هم که داریم این است که راه آهن برای عضویت در کنوانسیون SMGS اقدام کند، در حالی که ما اکنون عضو ناظر این کنوانسیون هستیم و با عضویت در آن، بخش عمده ای از مشکلات ریلی صادراتی رفع می شود.ابراهیمی افزود: طی ۱۲ سال گذشته ظرفیت تولید در کشور دو برابر شده و این در حالی است که قدرت خرید مردم به شدت کاهش یافته است. یک بررسی در خصوص میزان تورم رسمی کشور و میزان حقوق مردم در بازه سال های ۸۰ تا ۹۵ انجام داده ایم که در نتیجه هر سال به طور متوسط فاصله ۵درصد بین این دو مولفه وجود داشته است. در چنین حالتی، تنها راهی که می تواند به کمک تولید بیاید، صادرات است.

در خانه صنعت طی یک سال و نیم گذشته تمرکز خود را بر صادرات قرار داده ایم که از این بین، می توان به ایجاد مرکزی در عمان و تفاهم با یکی از شرکت های کشتیرانی بین المللی اشاره کرد.وی در خصوص برنامه های داخلی خانه صنعت استان نیز گفت: طرح فروش اقساطی محصولات تولیدی را از هفته گذشته آغاز کردیم که با اقساط چهار ماهه کالاها به فروش می رسد.

در این جلسه کاظم شیردل، عضو هیئت مدیره اتحادیه صادر کنندگان خراسان رضوی با بیان این که یکی از مولفه های اصلی تجارت، حمل و نقل است، افزود: حمل و نقل جاده ای به علت هزینه های بالا، مقرون به صرفه نیست و مجبوریم از طریق ریل این کار را انجام دهیم. حال مشکل اصلی این است که برای حمل و نقل ریلی نیازمند ورود واگن های باری کشورهای آسیای میانه به ایران هستیم.

وی با اشاره به سابقه ۱۵ ساله مشکل کمبود واگن باری برای صادرات به آسیای میانه، گفت: در سال های قبل این کمبود در بازه های ۴۵روزه یا حداکثر ۲ماهه بود اما متاسفانه امسال از ابتدای سال تا کنون درگیر تامین واگن هستیم و نتوانستیم به روال منظمی در استفاده از حمل و نقل ریلی برای صادرات برسیم، به همین دلیل  بازار فصل تابستان را از دست دادیم و علاوه بر آن، بازار اول ژانویه و آغاز سال جدید میلادی را هم در حال از دست دادن هستیم و امیدمان به روز زن و عید نوروز در آن کشورهاست. هم اکنون انبارهایی داریم که بیش از سه ماه است بار در آن ها خوابیده و واگن برای صادراتشان موجود نیست.

عضو هیئت مدیره اتحادیه صادر کنندگان استان خطاب به مدیران دولتی بخش حمل و نقل ریلی گفت: اگر امکانات کافی برای این موضوع ندارید، بخش خصوصی حاضر است برای حل مشکل و به صورت موقت، به این موضوع ورود و ظرف دو هفته مشکل کمبود واگن را حل کند البته اگر راه آهن اجازه دهد.وی در واکنش به گفته مدیرکل راه آهن خراسان مبنی بر نیاز ۲۰۰ واگن مسقف باری برای صادرات استان، گفت: هم  اکنون ۲۰۰ واگن  با توجه به محدودیت های راه آهن در دست آن هاست که این تنها برای رفع مشکلات کنونی است و اگر این محدودیت ها برداشته شود، تا هزار واگن هم صادرات انجام می شود. این ۲۰۰ واگن باید در بازه ای ۱۰ روزه بیاید نه در بازه ای دو ماهه.

درادامه جلسه، رضا سلطانی به عنوان یک فعال تجاری با بیان این که سال ۷۵ ایران از طریق ریل به کشورهای آسیای میانه متصل شد و براساس برنامه پنجم توسعه دولت، باید سالانه ۱۰درصد حمل و نقل ریلی افزایش یابد، افزود: این حمل و نقل طی سال های گذشته نه تنها افزایشی نداشته بلکه کاهش هم داشته و این در حالی است که حمل و نقل ریلی مزایای بسیاری دارد. همچنین براساس قانون مدیریت حمل و نقل و سوخت کشور ، در پایان سال ۹۴  سهم حمل و نقل ریلی باید حدود ۳۰ درصد می بود که حتی یک چهارم آن هم محقق نشده است.

وی افزود: همه تلاشمان را برای به دست آوردن بازارها در رقابت با دیگر کشورها به کار می بندیم و پیروز می شویم اما بعد از آن، باید به دنبال واگن باشیم تا بتوانیم به تعهداتمان عمل کنیم و بار را به دست سفارش دهنده برسانیم.سلطانی با بیان این که راه آهن به دنبال حل این مشکل چندین ساله نبوده است، تصریح کرد: این کم لطفی آن هاست که تولید کننده با مشقت بازارهای هدف را به دست آورد اما به دلیل نبود وسیله حمل و نقل، با مشکل مواجه شود.

یکی دیگر از صادرکنندگان استان با بیان این که مسئولان با عملکردشان این پیغام را به ما می دهند که تا کاری ساختار شکنانه انجام ندهی، به درخواستت ترتیب اثر داده نمی شود، گفت: تاکنون شرکت  راه آهن جمهوری اسلامی ایران هر کاری خواسته با ما کرده است. در مقطعی قرار بود واگن وارد کند اما انجام نداده است، در مقطعی کرایه حمل را تصاعدی بالا برده و رقم هایی را به ما تحمیل کرده که در محاسبات صادراتی ما نبوده است.

مجید صدیق ادامه داد: همین امروز که با شما صحبت می کنم نرخ کرایه نسبت به روز گذشته ۲۴۰۰ تومان بر مبنای هر دلار  افزایش یافته است، حال این مبلغ را چه کسی جز صادرکننده باید از جیب خود بپردازد؟وی اضافه کرد: مشکلات تاخیر در صادرات به دلیل کمبود واگن، بسیار است که از این جمله می توان به مشکلات اظهارنامه صادراتی اشاره کرد.

جلیل نوری، از فعالان اقتصادی استان گفت:  تصور می کنم حل کامل این مشکل در توان راه آهن خراسان نیست و باید در سطح روسای جمهوری اسلامی ایران و کشورهای آسیای میانه و به صورت کلی مرتفع شود.وی افزود: حوالی خرداد ماه مدیرکل راه آهن خراسان رضوی وعده داد ۱۰۰ واگن از ازبکستان، ۱۰۰ واگن از ترکمنستان و ۱۰۰ واگن از تاجیکستان در سه بخش وارد کشور شود اما تاکنون هیچ کدام از آن ها وارد کشور نشده است.

نوری با بیان این که شرکت های بخش خصوصی امکان وارد کردن واگن به ایران را ندارند، ادامه داد: با این که مدیرکل راه آهن خراسان به این موضوع اشاره کرده، ما اجازه چنین کاری را نداریم وفقط  شرکت های خصوصی کشورهای آسیای میانه می توانند چنین کاری را انجام دهند.