در فهرست بلند بالایی که بهعنوان مشکلات بخش اقتصاد از آن یاد میشود، همواره مشکلات بانکی در صدر قرار گرفته و انگشت اتهام همواره بهسوی بانکها نشانه رفته است.
آنهم در اقتصاد بانکمحور ما که بانک نقش کلیدی ایفا میکند و تا حمایتهای این نهاد مالی نباشد، امکان رونق فعالیتهای اقتصادی نیز در کشور فراهم نخواهد شد. حمایتیهایی که از مسیر تسهیلاتدهی بانکها فراهم میشود، تا فعالان تولیدی بدون دغدغه مالی، بتوانند فعالیت کنند و به جایگاه واقعیشان برسند. اما در این مسیر، موانعی وجود دارد؛ سختگیری بانکها در گرفتن وثیقه و ضمانتنامهها، بروکراسیهای اداری که زمان دریافت وام را طولانی میکند، نرخهای بالای سود بانکی که با توجه به حاشیه سود تولید چندان توجیهپذیر نیست و موانعی ازایندست که فعالان بخشهای مختلف اقتصاد همواره از آن گلهمندند. انتظار فعالان این بخش، این است که بانکها شرایط لازم را برای فعالیتشان فراهم کنند و نگاه حمایتیشان را نیز به این بخش افزایش دهند تا با رفع بخشی از مشکلاتشان؛ زمینه رونق و توسعه این بخشها فراهم شود.
محمدحسین فنایی عضو هیات مدیره خانه صمت یزد یکی از فعالان اقتصادی در گفتوگو با «گسترش تجارت» بابیان اینکه فعالان اقتصادی بهویژه تولیدکنندگان درحالحاضر با مشکلات عدیدهای روبهرو هستند و این مانعی بر سر راه رشد این بخش شده است، در ادامه کمبود نقدینگی و همکاری کمرنگ بانکها با فعالان این بخش را بزرگترین مشکل بخش تولید کشور دانست و افزود: این موضوع برکسی پوشیده نیست که نرخ سود بانکی در ایران در مقایسه با سایر کشورها، باوجود اعمال سیاستهای بانک مرکزی در رابطه با کاهش این نرخ، همچنان بالاست و این در حالی است که سختگیری بانکها در پرداخت تسهیلات به این بخش مزید بر علت شده و سبب شده تا سرمایه در گردش و میزان نقدینگی واحدهای تولیدی بهشدت کاهش یابد.
او بابیان اینکه نگاه حمایتی که در بانکها باید نسبت به تولید وجود داشته باشد، در کشور ما دیده نمیشود و همین موضوع باعث شده مشکلات این بخشها به قوت خود باقی بماند افزود: گاه دیده میشود که قوانینی در جهت حمایت از تولید و رفع مشکلات بخش اقتصاد از سوی دولت و بانک مرکزی وضع میشود، اما این بانکها هستند که به آن عمل نمیکنند و از آن سرباز میزنند. این فعال اقتصادی معتقد است که بانکها در ایران فقط تمایل دارند که در سود پروژهها و طرحهای اقتصادی مشارکت کنند، نه در زیان؛ این موضوعی است که در سایر کشورها چندان رایج نیست و مشارکت در سود و زیان باهم است. فنایی بر این باور است که اگر قرار است چرخ اقتصاد کشور خوب بچرخد و تولید رونق بگیرد، بانکها نباید فقط به فکر سودآوری خودشان باشند و سودهای بالا از تولید طلب کنند. اگر هدف این است که تولید و اشتغال در کشور ایجاد شود و بخش خصوصی توانمندتر شود، باید بانکها حمایتشان افزایش یابد. ضمن اینکه بانکها در پرداخت تسهیلات باید شرایط آسانی را برای فعالان این حوزه لحاظ کنند، نه اینکه با طلب وثیقه و تضمین سنگین، برای تولید سنگاندازی کنند. بانکها باید بین تولید و بخش واقعی اقتصاد با سایر بخشها نیز فرقی قائل شوند و بر اساس اولویت، وام را در اختیار حوزهای قرار دهند که میتواند برای اقتصاد بازدهی مناسبی داشته باشد.