محمد لاهوتی در گفت‌وگو با خبرنگار بازرگانی خبرگزاری فارس در خصوص بازار مشتقه ارزی گفت: شاید یکی از دلایل عدم ورود بانک مرکزی به موضوع بازار مشتقه ارزی و اینکه بانک مرکزی به وجود چنین بازاری علاقمند نیست، سیاست‌های پولی بانک مرکزی است و اینکه این بانک خیلی علاقمند نیست دستگاه دیگری به مسئله سیاست‌های پولی ورود پیدا کند.
رئیس کنفدراسیون صادرات با بیان اینکه پیشنهاد تشکیل بازار مشتقه ارزی در ابتدا توسط سازمان بورس مطرح شد، افزود: بانک مرکزی در ابتدا در مقابل تشکیل این بازار بسیار مقاومت کرد و بعد هم که نسبتا شرایط را پذیرفت؛ موضوع اجرایی نشد.
وی بیان داشت: از طرفی هم مرکز واحدی ارز را مدیریت نمی‌کند و تداخل در این بازار تاثیرات خود را به موضوع ارز می‌گذارد و اثرات این تداخل در همه بخش‌های اقتصادی معلوم می شود.
وی با بیان اینکه در کشورهای دیگر موضوع ارز و بحث بازار مشتقه ارزی در خود سیستم بانکی تعریف شده است، اظهار داشت: این کارها کمتر در بورس کالایی انجام می‌شود و من فکر می‌کنم که اگر تمام موضوعات مربوط به سیستم پولی و ارزی در خود بانک متمرکز شود نتیجه بهتری خواهد داشت تا اینکه یک موضوعی از جنس پول وارد جایی شود که در آن کالا و تولید معامله می‌شود.
لاهوتی با تاکید بر اینکه تا شفافیت بوجود نیاید بورس هم نمی‌تواند به موضوع ارز ورود پیدا کند، گفت: شفافیت زمانی حاصل می‌شود که در کشور یک نرخ ارز وجود داشته باشد و وقتی انواع و اقسام نرخ ارز در بازار وجود دارد مدیریت آن بسیار مشکل است.
وی تصریح کرد: اگرچه دست‌اندرکاران بورس به تشکیل بازار مشتقه ارزی برای مدیریت ارز بسیار معتقدند، اما تا زمانی که ارز به یک ثبات نسبی نرسد و تک نرخی نشود، فکر نمی‌کنم با ابزارهایی مانند بازار مشتقه ارزی، بتوان سیستم ارزی کشور را مدیریت کرد.
لاهوتی اظهار داشت: به محض اینکه نوسانات ارزی در کشور شدید می‌شود مسائلی از این قبیل برای مدیریت بازار ارز مطرح می‌شود اما وقتی شرایط به صورت نسبی عادی می‌شود مدیریت بازار ارز هم به فراموشی سپرده می‌شود.
وی در مورد تک نرخی شدن ارز بیان داشت: بانک مرکزی بارها اعلام کرده که تک نرخی کردن ارز را زمانی می خواهد رقم بزند که بتواند آن را برای مدتی طولانی حفظ کند.
* دلیل شکست تک‌نرخی کردن ارز در دوره سازندگی
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با اشاره به علت شکست تک نرخی شدن ارز در دولت سازندگی در دهه ۷۰ گفت: پس از تک نرخی شدن ارز در آن مقطع زمانی، به دلیل سوء مدیریت، منابع ارزی از کشور خارج شد.
وی افزود: ارز در آن زمان زیر قیمت واقعی تک نرخی شد و همین موضوع سبب تقاضا برای ارز ارزان قیمت شد و وقتی بانک مرکزی نتوانست تقاضاها را پاسخگو باشد، موضوع با شکست مواجه شد.
لاهوتی با بیان اینکه این شکست موضوع تک نرخی کردن ارز را ۶ سال به عقب انداخت، بیان داشت: اما در دولت اصلاحات با پرداخت هزینه هنگفتی به اقتصاد کشور بالاخره ارز تک نرخی شد که البته در آن زمان شرایط اقتصادی کشور نسبتا خوب بود، منابع ارزی به راحتی به کشور وارد می‌شد، سرمایه‌گذاری خارجی هم انجام می‌شد و رشد اقتصادی هم خوب بود و به همین دلیل دولت اصلاحات توانست ارز تک نرخی را حفظ کند.
*قیمت ارز متناسب با نرخ تورم باید تغییر کند
وی افزود: همچنین نرخ ارز متناسب با تورم افزایش می‌یافت اما بعد از آن در دولت نهم و دهم به بهانه تقویت پول ملی، نرخ ارز را سرکوب کردند و تورم را رها کردند.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران بیان داشت: در آن زمان با شدید شدن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و ورود بانک مرکزی به مقوله تحریم‌ها و نبودن منابع نرخ ارز به صورت سرسام‌آوری افزایش یافت و به عبارتی تورم جمع شده در عرض چند روز خود را در قیمت ارز نشان داد.
لاهوتی با بیان اینکه همین اتفاق در دولت یازدهم هم افتاد گفت: علیرغم تاکیدات فراوان از سوی کارشناسان و اقتصاددانان و دست اندرکاران امر اقتصاد مبنی بر اینکه قیمت ارز باید متناسب با تورم افزایش یابد وگرنه این تورم یک روز اثرات خود را در نرخ ارز نشان می‌دهد به این موضوع توجهی نشد.
* فاصله قیمت ارز مبادله‌ای و آزاد فاجعه است
وی با اشاره به افزایش ۵۷ درصدی تورم طی ۴ سال در دولت یازدهم گفت: شرایط امروز حاکم بر قیمت ارز، دقیقا همان شرایطی است که کارشناسان اقتصادی تذکر می‌دانند و افزایش ۲۵ درصدی قیمت ارز طی ۲ ماه ناشی از افزایش نیافتن نرخ ارز طی ۴ سال براساس تورم است.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه تک نرخی کردن ارز در این شرایط کار ساده‌ای نیست گفت: بهتر بود که تک نرخی شدن ارز در شرایط ثبات قیمت ارز و در شرایطی که دخل و خرج کشور از نظر صادرات و واردات جوابگو بود انجام شود اما دولت آن فرصت را از دست داد.
لاهوتی با بیان اینکه متاسفانه اکنون از ارز تک نرخی فاصله گرفته‌ایم بیان داشت: فاصله قیمت بین ارز مبادله‌ای و آزاد فاجعه است.