آرمان خالقی قائم مقام دبیر کل و عضو هیئت مدیره خانه صنعت معدن و تجارت ایران در گفت و گو با پایگاه خبری خانه صمت ایران گفت ارز ۴۲۰۰ تومان تمام شد. هدفمندی یارانه ها یک طرح بزرگ در کشور بود که به آن وفادار نماندیم . بگذارید مردم خودشان تصمیم بگیرند پولی که دریافت می کنند منابع مصرفیشان را براساس آن تنظیم کنند.
در خصوص ارز ۴۲۰۰ تومانی با توجه به اینکه این یک ارز مشخص و از پیش تعیین شده ای است که حدود قیمت گذاری آن برمیگردد به دولت یازدهم و تثبیت شد و در اواخر دولت دهم نیز نرخ آن ۳۶۰۰ تومان بود وحدودا نزدیک به ۷ یا ۸ سال است که این نرخ را به صورت تثبیت شده داریم و در همان زمان نیز این نرخ با نرخ واقعی فاصله زیادی با بازار آزاد داشت و قرارشد این فاصله به حداقل برسد و ارز ترجیحی و ارز نیمایی مطرح شد و دوباره در نهایت باعث شد ما در بحث ارز دچار ارز چند نرخی شدیم.
وی افزود در صورتی که قراربود بعد سالها پیگیری ما دارای یک نرخ ارز باشیم نه اینکه ارزهای متعدد را داشته باشیم خب قاعدتا این تعدد نرخ ارز سیاست گذاری را نیز سخت میکند و دولت برای اینکه بتواند واردات کالاهای اساسی مانند برنج و گندم و روغن را کنترل کند از ارز ۴۲۰۰ تومانی استفاده کرد. این یک سوبسید کلان هست که به این کالا تعلق پیدا می کند و باعث می شود بسیاری از کالاهایی که ماحصل این مواداولیه مانند برنج و روغن و… است از این نرخ ارز برخوردار بشوند.
فرض کنید ذرت را با نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور می کنیم و در اختیار ن نهادها دامی میگذاریم تا آن را به خوراک دامی تبدیل کنند اما هنگام فروش آنچه باید قیمت را برای مصرف کننده پایین بیاورند به هدف نمیرسد. چون یکسری واسطه و انحراف هایی هستند که درمسیر توزیع کالای ۴۲۰۰ تومانی به دست مصرف کننده نمی رسد. این یک توزیع نامتناسب و غیر عادلانه در کشور شکل داده و راجع بهش سال های سال است که بحث شده.
آنقدر منابع هدر می رود که جایی برای صادرات نمی ماند
اکنون توزیع انرزی برق یارانه ای است خب با همین بحث یارانه ای بودن مصارف کنترل نمیشود و ما یکی از کشورهایی هستیم که آب و برق و سوختمان را به همین منوال هدر می دهیم نه تنها در منطقه بلکه در کل جهان . ما اگر بدانیم قیمت جهانی در مورد برق چقدر هست و قرار باشد آن عدد را در انتهای ماه بر اساس قبضی که برای ما می آید پرداخت کنیم در نتیجه به دنبال مصرف درست و بهینه سوخت خواهیم رفت. خب یارانه را هم که گرفتم در صورتی که اگر یارانه در زمینه تولید اینها بدهیم دورریز و هدر رفت و… و اتلاف منابع سنگینی را در آنجا متحمل می شویم. قاعدتا تمام نظام های تولید و توزیع به دنبال اصلاح خود می روند چون باید پاسخگو باشند. در این میان یکسری واسطه ها و دلالان که ثروتهای کلانی اندوخته اند نیز حذف خواهند شد
منابع باید هدفمند به نهادها برسند.
وقتی شما یارانه را به نهاد دامی می دهید و این یارانه گم میشود تمام این سرمایه سرازیر می شود در جیب افرادی که دارند بازی درمی آورند و تمام نظام توزیع را دچار سیاسی کاری یا بهتر بگویم سیاست های کاری خودشان می کنند و یک روزی می شود که نهاد دامی ناپدید می شود و به تبع آن قیمت گوشت و شیر و… بالا می رود و تولیدکننده ای که مجبور است شیر را به نرخ مشخص بخرد و به نرخ مشخص بفروشد دقیقا این میان چه کاری از دستش برمی آید ؟ خب اگر آزاد بشود تمام این تمام روند به یک خودکنترلی می رسد ولی قطعا برداشتنش نیز به یک بی نظمی در بازار منجر خواهد شد و قیمت ها بالا می رود و مردم بسیار شاکی خواهند شد. باید تحمل بکنیم باید اثبات بکنیم و با مردم شفاف رفتار کرد و کاری که قرار است دو ماه دیگه با آن روبه رو شوند از الان بدانند که با یارانه شان چه خواهند کرد. کسی که خودرو ندارد یارانه اش در جیب کسی می رود که خودرو دارد و از اتوموبیل شخصی استفاده می کند. اینکه در جایی که امکان این هست که همه بتوانند بنزین آزاد بزنند کارتهای سوخت قطع می شوند ذهن مردم حساس می شود. خب این باید حل شود و منابعی را که متعلق به همه است را به بخش خاصی تخصیص بدهیم. باید بپذیریم که ما ناعادلانه رفتار میکنیم و از منابع ملی به عنوان مصرف روزانه استفاده میکنیم. این اشتباه بزرگی است که ما از نفت پول درمی آوریم یارانه ایجاد میکنیم و بعد به عنوان مصرف روزانه میسوزانیمش. چه کسی سرمایه ملی اش را به هزینه روزانه تبدیل می کند. کسی که از اندوخته و فروختن اموالش امرار معاش می کند باید یه فکری به حال خودش بکند. من باید کار کنم روزمره ام را بگذرانم اگر من فرشم یا زمینم را می فروشم باید مابه ازاش یک کسب و کار و سرمایه دیگری ایجاد کنم. این رفتاری است که ما نسبت به سرمایه ملی در پیش گرفته ایم و باید یک فکر جدی درباره آن داشته باشیم.