به گزارش روابط عمومی خانه صنعت، معدن و تجارت ایران به نقل از خانه صمت خراسان رضوی با مروری بر بخش تولید، متوجه میشویم که اساس صنعت بر علم قرار دارد. این علم است که با تولید محتوا بسترهای لازم را برای تولید کالاها و عرضه آنها در جامعه فراهم میکند. با این تعریف، همه حوزه تولید بر پایه علم قرار دارد.
اکنون چند سالی است با تغییراتی که در حوزه تولید علم ایجادشده، به حرکت کشورها بهسوی اقتصاد دانشبنیان بیشتر توجه شده است.
طبق تعریف سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، اقتصاد دانشبنیان اقتصادی است که بر اساس تولید و توزیع و کاربرد دانش و اطلاعات شکلگرفته است و به سرمایهگذاری در دانش و صنایع دانشپایه به شکل خاص توجه میشود.
صنایع دانشبنیان هم صنایعی هستند که در آنها سطح خوبی از سرمایهگذاری در نوآوری انجامشده است. این موضوع سبب شده است تولیدات جدیدی با هزینه کمتر و میزان بهرهوری بیشتر به بازارهای جهانی عرضه شوند.
اقتصاد کشورها در حال حرکت بهسوی اقتصاد دانشبنیان است. بنابراین، شاهد شکلگیری کسبوکارهای دانشبنیان جدید مبتنی بر فناوری هستیم که بیشترین نرخ رشد را به خودشان اختصاص دادهاند و به دنبال جذب بیشترین سهم از بازار اقتصادی کشورها هستند. اکنون اقتصاد دانشبنیان در همه حوزههای تولیدی مانند صنعت، معدن، کشاورزی و دیگر حوزهها در حال افزایش سهم است و این موضوع خودش را به الزام تبدیل کرده است. اما سؤالی که به وجود میآید، این است که برای ارتقای اقتصاد دانشبنیان ازجمله در اقتصاد ایران چه اقدامهایی باید انجام شود؟
ازآنجاکه اقتصاد دانشبنیان ارتباطی تنگاتنگ با حوزه تولید علم و دانش دارد، اولین جایی که این موضوع را متبلور میکند، دانشگاه است. درواقع این دانشگاهها هستند که با تولید علم و ارائه آن به صنعت، بسترهای لازم برای رشد اقتصاد دانشبنیان را فراهم میکنند. اکنون مروری بر وضعیت دانشگاههای ایران نشان میدهد که هرسال تعداد زیادی پایاننامه و محتوای علمی در قالب مقاله در حوزه صنعت و معدن نوشته میشود، اما آنگونه که انتظار میرود، در عمل در حوزه تولید تأثیرگذار نبوده است و فقط تعداد کمی از این پایاننامهها و مقالات وارد حوزه عملی تولید میشوند. بر این اساس، از مهمترین راهکارهایی که برای حمایت از اقتصاد دانشبنیان باید در کشور انجام شود، ارتباط صنعت و دانشگاه است. اگر این ارتباط برقرار شود، دانشگاهها میتوانند با تولید علم دانشبنیان بسترهای لازم را در اختیار بخش تولید قرار دهند و زمینه ارتقای محصولاتی با فناوری و بهرهوری بیشتر را فراهم کنند. از سوی دیگر، بخش تولید هم میتواند نیازهای خودش را به دانشگاه بسپارد تا این بخش، مطالعات علمیاش را روی نیازهایی که ضرورت و کارایی بیشتری دارند، متمرکز کند. بر این اساس، اگر میخواهیم شعار سال «تولید؛ دانشبنیان، اشتغال آفرین» در کشور محقق شود، باید بسترهای لازم را برای توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه فراهم کنیم.