پدیده هم‌زمانی کمبود و مازاد نیروی انسانی در اقتصاد ایران و حضور مهاجران غیرماهر یکی از مشکلات بازار کار است که در کمیسیون مالیات، کار و تأمین اجتماعی اتاق ایران بررسی شد.
موضوع نشست کمیسیون مالیات، کار و تأمین اجتماعی اتاق ایران بررسی پدیده هم‌زمانی کمبود و مازاد نیروی انسانی در اقتصاد ایران بود.
در این نشست که با حضور اعضای کمیسیون مالیات، کار و تأمین اجتماعی اتاق ایران برگزار شد، محمد اصابتی از کمبود نیروی کار در کارخانه‌ها به‌عنوان یک چالش اساسی در اقتصاد ایران گفت. کمبود نیروی کار تأثیرات عمیقی بر صنعت و توسعه اقتصادی کشور دارد و موجب کاهش بیش‌ازپیش بهره‌وری در کارخانه‌ها و صنایع کشور می‌شود.
اصابتی، مشاور کمیسیون مالیات، کار و تأمین اجتماعی اتاق ایران گفت: در بازار کار کشور با سه پدیده «رویگردانی کار کارگری در کارخانه‌ها»، «مهاجرت کارگران با مهارت متوسط و بیشتر به خارج از کشور» و «اجبار به جایگزینی کارگران خارجی با مهارت پایین» مواجه هستیم.
در ادامه عنوان شد: هرم سنی جمعیت کشور در وضعیت فرورفتگی است؛ کمبود نیروی کار در حال گسترش است. اتفاق خاصی که در منابع انسانی کشور در حال رخ دادن است، باعث وابستگی کامل صنایع در نیروی کار ساده به نیروی کار مهاجر شده و از آن‌طرف نیروی کار متخصص هم در حال مهاجرت است. بنابراین می‌توان ادعا کرد «کار هست، اما نیروی کار نیست.»
همچنین درباره مهم‌ترین علت کمبود نیروی کار در صنایع عنوان شد: مشکلات فراگیر اقتصادی، عدم ثبات اقتصادی و مشکلاتی چون تورم فزاینده، نوسانات ارزی و سیاست‌های مالی و پولی ناکارآمد، باعث ایجاد نگرانی در میان افراد جامعه و قشر حقوق‌بگیر شده است که برخی از آنان را از ورود به صنعت منصرف و به سمت مشاغل غیرمولد سوق می‌دهد. بی‌انگیزگی مفرط نیروی کار کشور، عدم تمایل افراد دارای تحصیلات عالی به انجام کار کارگری، نبود تطابق میان تحصیلات و مهارت‌ها با نیازهای بازار کار، عدم تطابق رشد حقوق با افزایش تورم، هزینه بالای مسکن برای کارگران غیربومی، نداشتن برنامه مشخص برای مهاجرپذیری و استفاده درست از مهاجران، مشاغل اینترنتی، رشد کارآفرینی و شغل‌های خودکارآمد و تمایل روزافزون نیروی انسانی به سمت مشاغل غیرمولد عنوان شد.
در ادامه عنوان شد: نیروهای مهاجر بخش مهمی از نیروی کاری در ایران است. باید پژوهشی در حوزه نیروی کار افغانستانی انجام شود اینکه مهاجران با چه مهارتی در چه بازار کاری حضور دارند؟
بعد از آن درباره راهکارهایی برای رقابت در جذب نیروی کار ارائه شد. در ادامه عنوان شد که نیروی کار موضوع چندوجهی و پیچیده است. اگرچه حقوق و دستمزد نیروی کار مهم است؛ اما باید به تمام ابعاد نیروی کار توجه شود.
بعد از آن آرمان خالقی، نایب‌رئیس کمیسیون مالیات، کار و تأمین اجتماعی اتاق ایران گفت: با توجه به تغییر فضای کار در آینده با هوش مصنوعی و اتوماسیون، بخشی از مشاغل از بین خواهد رفت. آینده را نباید با روند گذشته دید؛ باید به روندهای آینده‌پژوهی توجه کرد.
خالقی گفت: نیروی مهاجر باید ساماندهی کرد. باید نیروی کار مهاجر رده‌بندی شود و از این بی‌نظمی خارج می‌شود. عدم تعادل و توازن در نیروی کار آسیب‌رسان است. مثلاً در برخی از استان‌ها به نیروی مهاجر دسترسی نیست و در برخی از استان‌ها نیروی کار زیاد است. اگر نیروی کار سامان داده نشود بحران ایجاد می‌شود. باید مشکلات حوزه کار بررسی شود؛ مثلاً تفاوت دستمزد باعث می‌شود نیروی کار کارآمد کشور خارج شود.
محمود تولایی، رئیس کمیسیون مالیات، کار و تأمین اجتماعی اتاق ایران از خلأ قانون کار در حوزه نیروی کار اتباع خارجی در ایران گفت. مهارت‌آموزی باید خیلی جدی گرفته شود. فنی و حرفه‌ای باید به سمت نیروی انسانی ماهر برود.
در ادامه این نشست «بندت ماده ۲۷ قانون برنامه هفتم پیشرفت» توسط نرگس مرادی، رئیس گروه مالیات و تأمین اجتماعی بررسی شد.
همچنین در این نشست عنوان شد که بخش خصوصی چه مسائلی با هیات‌های تأمین اجتماعی دارد. بندت ماده ۲۷ نقطه مهمی است که باید ابعاد آن بررسی شود. اینکه درباره این ماده استنباط‌های مختلفی وجود دارد و باید مشخص شود که کدام سویه ما را به هدف بخش خصوصی نزدیک می‌کند. باید به این حوزه، همه‌جانبه نگاه کرد.
بعد از آن درباره فرآیند سیستمی شدن نظام مالیاتی در کشور گفته شد. سیستمی شدن باعث واقعی شدن مالیات خواهد شد. در ادامه احکام مالیاتی لایحه بودجه ۱۴۰۴ بررسی شد.