حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی عصر شنبه در جلسه رای اعتماد به چهار وزیر پیشنهادی اقتصاد، تعاون، راه و صنعت به تشریح برخی از مشکلات حوزه اقتصادی و وظایف و اولویت‌های وزیران این وزارتخانه‌ها پرداخت.
** بازگرداندن نقدینگی به سمت مسکن
وی با بیان اینکه وزیر راه و شهرسازی مسئولیت سنگینی بر دوش دارد، اظهارداشت: به عنوان رییس جمهوری در برابر مردم می‌گویم، در زمینه مسکن دولت بدهکار است و باید جبران کنیم و همه توان خود را به کار ببریم تا مشکل مسکن حل شود. من امروز تاکید می کنم که این از وظایف سنگین وزیر جدید راه و شهرسازی است.
«معتقدم در این شرایط سخت باید نقدینگی را به سمت مسکن برگردانیم؛ می توانیم در این صنعت مشاغل زیادی را راه بیاندازیم تا مساله اشتغال و رشد اقتصادی حل شود.»
** ضرورت حل مشکلات ناوگان جاده‌ای و دریایی
رئیس جمهوری همچنین عملکرد حمل و نقل در زمینه بنادر و کشتیرانی را خوب توصیف کرد و گفت: با این حال وزارت راه در زمینه ناوگان دریایی و جاده‌ای مشکلاتی دارد که باید حل شود.
«باید در شرایط تحریم بخشی از بار دریا روی شانه ناوگان ریلی قرار گیرد؛ کار بزرگ و سنگینی بر دوش این وزارتخانه است.»
وی ادامه داد: کامیون‌داران مشکلاتی دارند که باید حل شود؛ راه، راه آهن و کشتیرانی و بنادر که می تواند کشورهای شمالی، جنوبی، شرقی و غربی را به یکدیگر متصل کند؛ بویژه راه ترانزیت جنوب- شمال و راه ترانزیت جنوب- غرب برای ما بسیار اهمیت دارد؛ این بار سنگین بر دوش آقای اسلامی خواهد بود.
** ارزانی نرخ سوخت و انرژی در ایران
رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود، به پایین بودن نرخ انرژی و سوخت در کشور اشاره کرد و گفت: آیا انرژی در کشور ما یعنی بنزین، گازوئیل و گاز جزو ارزان ترین کشورهای دنیا نیست؟ آیا آب و برق در یک قیمت متعادل و ارزان نسبت به کشورهای دیگر نیست؟ آیا حمل‌ونقل که مقداری نیاز به کمک بیشتر دولت و مجلس دارد در یک شرایط معتدل نیست؟
«از لحاظ آموزش، بهداشت، انرژی، نیازمندی ها و کالاهای اساسی جزو ارزان‌ترین کشورهای دنیا هستیم.»
** به بهانه مشکلات، نباید گفت نمی‌توانیم
روحانی در ادامه به برخی از مشکلات اقتصادی کشور اشاره کرد و گفت: در بسیاری موارد، امروز مردم بویژه آنهایی که حقوق ثابت دارند، نیازمندی ها و مشکل دارند؛ حل این مشکل وظیفه ماست، نمی توانیم به مردم مان بگوییم چون فشار آمریکا وجود دارد پس نمی‌توانیم کاری کنیم، این پاسخ پذیرفته نیست.
«نمی توانیم به مردم بگوییم چون فروش نفت ما مشکلاتی دارد در اداره کشور ناتوانیم، نمی توانیم به مردم بگوییم چون از لحاظ روابط بانکی و تعاملات مالی با دنیا مشکلاتی داریم زندگی مردم را نمی توانیم اداره کنیم.»… وظیفه داریم کشور را اداره کنیم؛ باید مردم واقعیت‌ها و شرایط کشور را به خوبی بدانند.
** ابرتورم نداریم
رئیس جمهوری همچنین درباره تورم گفت: آنهایی که به مردم می‌گویند ابرتورم داریم یا دروغ می‌گویند یا اقتصاد ایران نمی‌فهمند؛ ما ابر تورم نخواهیم داشت؛ این حرف از نظر اقتصادی و تحلیل سیاسی هم نادرست است،
وی توضیح داد: از یک اقتصاد تورم تک رقمی عبور کرده‌ایم اما حتما می توانیم تورم را مهار کنیم.
روحانی با تاکید بر اینکه این روند صعودی تورم ادامه نخواهد یافت، اضافه کرد: امروز یکی از وظایف سنگین وزیر صنعت و وزیر اقتصاد ما همین موضوع است؛ تورم ما در یک مقطعی به دلیل شرایط مختلف، افزایش و رشد اقتصادی کاهش یافت.
** بخشی از مشکلات اقتصادی در نتیجه قیمت ارز
وی ادامه داد: بخشی از مشکلات اقتصادی، قیمت ارز است اما ذخایر ارزی نسبت به پنج سال گذشته بالاتر است؛ هم کل ذخایر و هم ذخایر اسکناس.
«مشکل لاینحلی نداریم؛ معضلات و مشکلاتی داریم که باید با کمک و یاری همدیگر از آن عبور کنیم.»
** ادامه خودکفایی در تولید برخی محصولات
رئیس جمهوری همچنین با بیان اینکه امروز در برخی کالاها خودکفایم و در آینده در برخی کالاهای دیگر خودکفا خواهیم شد، افزود: در بخش انرژی، گاز و گازوئیل خودکفایم؛ در بنزین ماه‌های آینده خودکفا می‌شویم؛ اینها به معنای رشد اقتصادی برای حل مسائل جامعه توسط مجلس و دولت است.
** نیازمند عدالت مالیاتی هستیم
مسایل مالیاتی، از موضوع‌های مهمی است که رئیس جمهوری نیز به آن اشاره کرد و گفت: بی‌تردید وزارت امور اقتصادی و دارایی یکی از وزارتخانه‌های مهم ما در این دوره است زیرا درآمد عمده دولت از آن تامین می‌شود؛ بخش مالیات برای ما اهمیت خاصی دارد.
رییس قوه مجریه با بیان اینکه نیازمند عدالت مالیاتی هستیم، گفت: در بسیاری از کشورهای دنیا زندگی مردم و حقوق کارمندان اداری به طور کامل از مالیات پرداخت می شود؛ امروز باید درآمد مالیاتی مان را از طریق پایه مالیاتی افزایش دهیم.
«در این شرایط رکود نمی توانیم مالیات ها را افزایش دهیم؛ باید بتوانیم آنهایی که فرار مالیاتی دارند را به مسیر و جاده درست برگردانیم.»
« وقتی خدمت رهبر معظم انقلاب بودم، بحثی درمورد مالیات داشتیم. ایشان فرمودند پرداخت مالیات بر مردم واجب شرعی است و همه مبلغان و آنهایی که تریبون دارند باید به مردم بگویند که فرار مالیاتی به عنوان یک عمل ناصحیح و حرام شرعی است.»
رئیس جمهوری همچنین گفت: نباید بگذاریم یک عده مالیات پرداخت کنند و بار سنگین را بر دوش بگیرند و عده‌ای به شیوه‌های مختلف از پرداخت مالیات سرباز می‌زنند؛ اینگونه حق و حقوق مردم ضایع می‌شود؛ یکی از مسئولیت‌های سنگین این وزارتخانه، مالیات است.
روحانی در ادامه از گمرکات به عنوان یکی دیگر از مسئولیت‌های سنگین وزارت اقتصاد برشمرد و افزود: گمرک نقش بسیار اساسی در صادرات و واردات دارد؛ تعادل صادرات با تعرفه های تعیین شده از سوی دولت و مبارزه با قاچاق رابطه دارد.
«امروز این وزارتخانه مسئول کنترل تورم و رشد اقتصادی است. وزارت اقتصاد و دارایی در کنار بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه باید تلاش کنند تا بتوانیم تورم را مهار کنیم.
«این به نظر من شدنی است؛ این کار فرصت های بسیار خوبی ایجاد می کند. البته ما سئوالات اساسی در اقتصاد داریم.»
** افزایش معضلات کشور با عدم اصلاح بانکها
رئیس جمهوری از دیگر معضلات کشور به «بانکها» اشاره کرد و گفت: بار سنگین اقتصاد کشور بر دوش بانکهاست و روابط مالی، سرمایه‌گذاری و تعاملات مالی با دنیا بدون بانک امکان‌پذیر نیست.
«همین بانک است که می تواند پس‌انداز مردم را تبدیل به رشد اقتصادی کند اما در عین حال اگر ما به اصلاح بانکها نپردازیم این بانکی که باید راه حل مشکلات اقتصادی ما باشد یکی از معضلات اقتصادی ما خواهد بود.»
** رشد نقدینگی از آسمان هفتم نازل نشده است
روحانی در ادامه به پیامدهای رشد نقدینگی بر اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: «همه می‌گویند رشد نقدینگی به عنوان یک معضل و یک مشکل است؛ رشد نقدینگی به عنوان یک مشکل همیشه در کشور ما بوده است، قبل از انقلاب از سال ۴۱ تا ۵۷ به طور متوسط نقدینگی ما بالای ۲۵ درصد بوده است و بعد از انقلاب در مقاطع مختلف رشد نقدینگی ما در سال به طور متوسط گاهی ۲۶ و در دولت قبل ۲۷ درصد و در دولت یازدهم رشد نقدینگی ۲۴٫۴ دهم درصد بوده است و در سال ۹۶ رشد نقدینگی ۲۲٫۱ دهم درصد بوده است؛ فکر نکنیم رشد نقدینگی امروز و امسال از آسمان هفتم نازل شده است.»
«رشد نقدینگی را همیشه داشته‌ایم که در سایه ضریب فزاینده یا بر مبنای پایه پولی کاملا متفاوت است؛ رشد نقدینگی در سال‌های اخیر به طو عمدتا بر مبنای پایه پولی نبوده بلکه ضریب فزاینده بوده است؛ شاید تحرک بیش از حد لازم بانک ها در تراکنش ها بوده است.»
** حراست دولت از انضباط مالی
رئیس جمهوری ادامه داد: معمولا در سال های پیش و در دولت های گذشته، رشد نقدینگی به دلیل استقراض دولت از بانک مرکزی بوده است؛ امروز رشد نقدینگی در سایه برداشت بانک ها از بانک مرکزی است؛ بنابراین دولت انضباط مالی خود را به خوبی حراست و حفظ کرده است.
روحانی افزود: اما بانک های ما ضمن اینکه امروز مشکلات ما را حل می کنند، متاسفانه گاهی اوقات مشکل آفرین اند که یکی از آنها رشد نقدینگی است.
«تقریبا روزانه حدود یک هزار میلیارد تومان به رشد نقدینگی اضافه می شود؛ در سایه اصلاح بانک ها باید رشد نقدینگی را حل کنیم، بانک های ما باید اصلاح شوند و از بنگاهداری دست بردارند؛ بانک های خصوصی و دولتی باید تحت انضباط دقیق بانک مرکزی در بیایند.»
روحانی در ادامه گفت: باید نکته ای را بگویم که شاید مجلس روی آن حساس است؛ در جلسات سه قوه در شورای عالی هماهنگی های اقتصادی هم از تحریم عبور کرده و هم گاهی از قانون عبور می کنیم؛ ما از قانون عبور نمی کنیم، اگر موردی هم لازم باشد با یک زمان بندی موقت و چند ماهه یا یک ساله، قانون باید توسط مجلس اصلاح شود. ما قانون را اصلاح یا تغییر نمی دهیم، روی ضرورت ها برای زمان موقت شاید اقداماتی را انجام دهیم.»
رئیس جمهوری در ادامه به بانک مرکزی نیز اشاره کرد و گفت: در مصوبه اخیر برای نظارت بانک مرکزی بر موسسه های مالی و بانک های دولتی و خصوصی، قدرت بانک مرکزی را افزایش دادیم.
** وزیر باید حداقل ۱۴ ساعت در روز کار کند
روحانی افزود: از بعضی وزیران پیشنهادی که امروز خدمت شما هستند، سوال کردم در ۲۴ ساعت چند ساعت کار می کنید؟ اگر وزیری امروز کمتر از ۱۴ ساعت کار کند، نمی تواند بار سنگین را به مقصد برساند. بنابراین وزیر ما حداقل باید ۱۴ ساعت در روز کار کند؛ ما نمی توانیم با ۷، ۸ یا ۱۰ ساعت کارمان را پیش ببریم.
** بازار سرمایه رشد اقتصادی را جبران کرد
رییس قوه مجریه در ادامه به بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: بازار سرمایه، دست وزارت اقتصاد و دارایی است؛ البته درست است که همه حضور دارند و مشارکت دارند اما عمدتا دست این وزارتخانه است بنابراین این بازار برای ما بسیار مهم است.
روحانی افزود: موفقیت این بازار در ماه های اخیر یکی از افتخارات اقتصادی ما بود زیرا در کنار تورمی که از یک رقمی عبور می کرد و در کنار رشد اقتصادی که اندکی در حال کمتر شدن بود، این بازار سرمایه بود که به حرکت درآمد و تا حد زیادی جبران کرد.
«این بازار در اختیار این وزارتخانه است؛ سرمایه گذاری خارجی در اختیار این وزارتخانه است؛ نگویید ۴ تا ۱۰تا یا ۲۰ شرکت اروپایی از کشور خارج شدند؛ خارج شوند، ما به راه های مختلف باید سرمایه را جذب کنیم؛ از کشورهای همسایه و کشورهای دوست باید سرمایه جذب کنیم.»
** سوءاستفاده برخی از ارز یارانه‌ای
روحانی در ادامه درباره وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: این وزارتخانه امروز بار بسیار سنگینی بر دوش دارد به دلیل اینکه علاوه بر بخش صنعت و تولید، به نیازمندی های مردم و کالاهایی که باید در اختیار مردم قرار بگیرد نیز باید رسیدگی کند. همچنین هماهنگی این وزارتخانه با بانک مرکزی نیز بسیار اهمیت دارد.
وی به برخی مشکلات در ماه های گذشته نیز اشاره کرد و گفت: «متاسفانه در ماه‌های گذشته عده‌ای از ارز یارانه ای سوء استفاده کردند. ما ارز ۴۲۰۰ تومانی در اختیار عده ای گذاشتیم، ارز هفت هزار و ۵۰۰ تومانی در اختیار عده دیگری گذاشتیم، برخی از آنها سوءاستفاده کردند. ضمن اینکه اکثریت تجار، بازرگانان، صادرکنندگان، واردکنندگان و مغازه‌داران افراد سالم و دلسوز برای کشورند ولی همه جا اقلیتی داریم که متاسفانه سوء استفاده می‌کنند.»
** امضای طلایی در وزارت صنعت
رییس دولت تدبیر و امید گفت: «وزارت صمت، کلیدی و بسیار مهم است. اینجا امضای طلایی هست؛ در جلسه خصوصی چیزی به آقای رحمانی گفتم؛ اشکال ندارد اینجا هم تکرار کنم؛ بعضی از سمت‌ها هر کسی را می گذارید اگر ابوذر و سلمان هم بود یک سال بعد عوض کن. بعضی جاها را نمی شود. متاسفانه در جامعه ما آدم سالم را عده دیگری فاسد می کنند، آنقدر با طواف معکوس دورش می چرخند که او را در یک منجلاب فرو می برند و باید مراقب باشیم.
روحانی خاطرنشان کرد: امروز «صنعت، معدن، واردات و صادرات ما در بخش اعظم و کنترل بازار و کنترل قیمت ها مسئولیت بسیار سنگینی است که این وزارتخانه بر دوش دارد.»
** وزیران درباره اقدامات خود به مردم قول دهند
رییس دولت دوازدهم خطاب به چهار وزیر پیشنهادی گفت: همه گزینه های پیشنهادی امروز به مردم قول بدهند و به آنها بگویند چه کار خواهند کرد؛ به مردم بگویند ما در ماه های آینده چه گره‌هایی را باز می‌کنیم و شما نمایندگان در نطق های خود بگویید این وزیران چه باید بکنند و چه مسئولیت سنگینی بر دوش دارند.
** ایجاد شغل، مساله اصلی کشور
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود، اشتغال را یک مساله اصلی در کشور دانست و ادامه داد: ما در این پنج سال افتخار می‌کنیم که شاغلان کشور را از ۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار به ۲۳ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر افزایش داده ایم.
«روزی که دولت را تحویل گرفتیم، این میزان ۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بود اما امروز اشتغال در کشور ۲۳ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر است که دولت ۲۷۵ هزار شغل در طول پنج سال ایجاد کرده است.»
روحانی به سایت مرکز آمار ایران اشاره کرد و افزود: این آمار رسمی کشور است، اما معنی آن این نیست که ما در موضوع اشتغال در کشور مشکل نداریم.
وی با یادآوری فرزندان و جوانان بیکار در خانواده ها، خاطرنشان کرد: این افراد در انتظار تلاش بیشتر ما هستند، بنابراین در زمینه اشتغال باید تلاش کنیم و این وزارتخانه(تعاون) وظیفه سنگینی در زمینه اشتغال و حمایت از کارگران برعهده دارد.
رئیس جمهوری ادامه داد: امروز برای کارگران ما شرایط سخت است، برخی از آنها ممکن است از کار منفصل شوند، این وزارتخانه باید اشتغال را تامین کند تا کارگران ما بتوانند زندگی خود را اداره کنند، این مسئولیت سنگین اول این وزارتخانه است.
«این وزارتخانه بخش حمایت اقشار ضعیف و نیازمند را برعهده دارد، این وزارتخانه باید به افراد تحت پوشش بهزیستی و کسانی که از لحاظ تامین مواد غذایی مشکلاتی دارند، کمک کند؛ در روزهای آینده اولین اقدام خود را در این زمینه انجام خواهیم داد؛ دولت به عنوان کمک به اقشار کم درآمد در زمینه حمایت به وسیله سبد غذایی، نیمی از جمعیت کشور را مورد حمایت قرار خواهد داد.»
** ضرورت ساماندهی صندوق های تامین اجتماعی
رییس قوه مجریه در ادامه به مساله ساماندهی تامین اجتماعی به عنوان یکی از مسئولیت های وزارت تعاون، کار و و رفاه اجتماعی اشاره و خاطرنشان کرد: صندق های ما متاسفانه از حالت صندوق خارج شده است؛ همه صندوق های ما مشکل دارند.
روحانی با طرح این سوال که درباره این صندوق چه باید کرد، ادامه داد: همه اقداماتی که وزیر سابق انجام داده است، باید مضاعف شود تا ما بتوانیم این صندوق‌ها را احیا و مشکلات آن ها را حل کنیم.
رییس جمهوری اضافه کرد: امروز در زمینه تامین اجتماعی که مشکلات آن شبیه مشکلات بانک ها است، وظیفه دولت باید به خوبی انجام شود.
روحانی وظیفه مهارت آموزی را به عنوان یکی دیگر از وظایف وزارت تعاون عنوان کرد و گفت: امروز مشکل ما در جامعه این است که خانه های ساخته شده پس از ۱۵ سال کلنگی می شوند، در حالی که خانه باید بعد از ۱۰۰ یا ۲۰۰ سال خانه باشد.